Κτήριο ή κτίριο;

Αποστόλης Ζυμβραγάκης
0
Η καθιερωμένη ορθογραφία τής λέξης ήτανε κτίριο, με γιώτα, ενώ εδώ και μερικά χρόνια ανορθώνεται ο τύπος κτήριο, με ήτα.
Είναι μία από τις αλλαγές τής ορθογραφίας που έχει προτείνει ο Μπαμπινιώτης, μεταξύ άλλων στο λεξικό του, βάσει μιας πιο ορθής ετυμολόγησης.


Η λέξη γραφόταν με γιώτα προφανώς επειδή αναγόταν στο ρ. κτίζω. Νομίζω πως πράγματι το μυαλό κάνει μια τέτοια (ατεκμηρίωτη) σύνδεση με το κτίζω και αντιπαραβολή με το κτίσμα όμως ο Μπαμπινιώτης παρατηρεί πως "το ρ. κτίζω δεν μπορεί να δώσει παράγωγα με ανύπαρκτη κατάληξη -ριο! Το κτίζω θα μπορούσε μόνο να δώσει κτιστήριο (πβ. φροντίζω – φροντιστήριο, καθαρίζω – καθαριστήριο, σκαλίζω – σκαλιστήρι(ο) κ.τ.ό.), τύπος που ούτε αυτός μαρτυρείται να υπάρχει.". Έτσι λοιπόν φαίνεται πως η λέξη παράγεται είτε από το ρ. οικητήριο είτε από το ευκτήριον (οίκημα) και σε οποιαδήποτε από τις δύο περιπτώσεις θα πρέπει να γραφτεί με ήτα.


Ο Σαραντάκος, πάντως, σημειώνει:
"Έπειτα, δεν είναι ακριβές ότι δεν μαρτυρείται λέξη ‘κτιστήριο’ αφού βρίσκω ‘κτιστήριν’ στο Μεσαιωνικό λεξικό του Κριαρά (απαντά στο έμμετρο μυθιστόρημα Ιμπέριος και Μαργαρώνα) Δηλαδή, δεν αποκλείεται εντελώς το κτίριο να έχει προκύψει από απλολογία του ‘κτιστήριο’ υπό την επιρροή του ‘κτίσμα’."


Δημοσίευση σχολίου

0Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου (0)