Ποια ελληνική λέξη ξεκινάει από «ζν»;

Αποστόλης Ζυμβραγάκης
1

Στο βιβλίο "Λέξεις που Χάνονται: ένα ταξίδι σε 366 σπάνιες λέξεις" του Νίκου Σαραντάκου που κυκλοφορεί στην εφημερίδα "Το Βήμα"...
υπάρχει η περιβόητη λέξη που αρχίζει από ζν...

Ζνίχι

Το ζνίχι είναι το πίσω μέρος του λαιμού, ο σβέρκος, ο αυχένας. Λέξη της παλιάς δημοτικής, δεν είναι τυχαίο ότι θα τη βρείτε σε πολλές ομηρικές μεταφράσεις. Μάλιστα όταν ο ακαδημαϊκός Κ. Τρυπάνης
γνωμοδότησε για ποιον λόγο πρέπει να σταματήσει να διδάσκεται η (εξαιρετική) μετάφραση τηςΟδύσσειας του Ζ. Σίδερη, μεταξύ άλλων ανέφερε ότι περιέχει λέξεις παντελώς άγνωστες, όπως το ζνίχι.

Ίσως ετυμολογείται από το ινίον (άγνωστο όμως με ποια διαδρομή)· πάντως το βυζαντινό λεξικό Σοΰδα έχει ζινίχιον το λουρί του υποδήματος. Σλαβική αρχή δεν μπορεί να αποκλειστεί, έτσι κι αλλιώς όμως είναι η μοναδική ελληνική λέξη που αρχίζει από ζν-!

Εμφανίζεται σε πολλές παροιμίες, π.χ. «το φιλότιμο μαυρίζει το ζνίχι» (επειδή ο φιλότιμος υποχωρεί), ενώ διάσημος είναι, ο στίχος της Ζούγκλας του Βάρναλη, όπου ο ποιητής σαν αιλουροειδές ποθεί να χώσει νύχι και δόντι «στο κρουστό σου ζνίχι το μαυριδερό». Στον Στράτη Καλοπίχειρο, ο λεξικογράφος Στέφανος Κουμανούδης δίνει δείγματα ποιητικής λεξικογραφίας ή λεξικογραφικής ποίησης: «Ω σβέρκον, ζνίχι και αυχήν / τριώνυμε, πλην πράγμα έν!» 
 
http://www.24wro.eu/2014/04/blog-post_2496.html#ixzz2xouzTa2j
http://e-didaskalia.blogspot.com/

Δημοσίευση σχολίου

1Σχόλια
  1. Πάντως, στην κυπριακή διάλεκτο έχουμε τη λέξη "το ζινίshι(ν)" (exact phonetic transcription: /ziniʃin)/). Μάλλον δεν μπορούσαμε να "υποστηρίξουμε" το "ζν" και έτσι βάλαμε μεταξύ των δύο το "ι" για ευκολία. (δεν υπάρχει ένα τέτοιο γλωσσικό φαινόμενο σε διάφορες γλώσσες/ποικιλίες;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
Δημοσίευση σχολίου