6 Ιουλίου 1885: Ο πρώτος εμβολιασμός κατά της λύσσας

Αποστόλης Ζυμβραγάκης
0
Σαν σήμερα το 1885 ο Γάλλος μικροβιολόγος Λουί Παστέρ δοκιμάζει με επιτυχία το αντιλυσσικό εμβόλιο και το e-didaskalia.blogspot.gr κάνει αφιέρωμα στην ιστορία του πρώτου αντιλυσσικού εμβολίου.
Ο Λουί Παστέρ από το 1865 και μετά άρχισε να εργάζεται πάνω στη χολέρα των πουλερικών. Μία καλλιέργεια των υπεύθυνων βακτηριδίων είχε χαλάσει και απέτυχε να προκαλέσει την ασθένεια σε κοτόπουλα που ο Παστέρ είχε μολύνει με αυτή. Επαναπειραματιζόμενος με αυτά τα υγιή κοτόπουλα, ο Παστέρ ανεκάλυψε ότι δεν μπορούσε πια να τα μολύνει, ακόμα και με βακτηρίδια από νέες καλλιέργειες: τα εξασθενημένα βακτήρια είχαν καταστήσει αυτά τα κοτόπουλα άνοσα ως προς την ασθένεια αυτή.
Για την ακρίβεια, η ανακάλυψη αυτή έγινε τυχαία. Ο βοηθός του Παστέρ, Σαρλ Σαμπερλάν (Charles Chamberland), είχε πάρει οδηγίες να επιμολύνει τα πτηνά μετά την αναχώρηση του Παστέρ για διακοπές. Ο Σαμπερλάν δεν το έκανε και έφυγε και αυτός για διακοπές. Επιστρέφοντας, οι πεπαλαιωμένες πλέον καλλιέργειες μικροβίων (ενός μηνός) προκάλεσαν κάποια ελαφρά συμπτώματα στα κοτόπουλα, αλλά αντί να τα σκοτώσουν όπως συνήθως, τα πουλιά ανάρρωσαν πλήρως. Ο Σαμπερλάν νόμισε ότι είχε γίνει κάποιο λάθος και θέλησε να πετάξει την ελαττωματική καλλιέργεια, όταν ο Παστέρ τον σταμάτησε, σκεπτόμενος ότι τώρα τα πουλιά αυτά θα ήταν άνοσα στην ασθένεια αυτή, καθώς γνώριζε ότι κάποια ζώα στο Eure-et-Loir που είχαν αναρρώσει από άνθρακα είχαν γίνει και αυτά άνοσα ως προς τον άνθρακα.
Πραγματικά, τη δεκαετία του 1870 ο Παστέρ εφάρμοσε αυτή τη μέθοδο στον άνθρακα που προσέβαλε τα βοοειδή και ενδιαφέρθηκε για την παρόμοια καταπολέμηση και άλλων ασθενειών.
Ο Παστέρ στο εργαστήριό του. Ζωγραφικός πίνακας του Albert Edelfelt (1885).
Η ιδέα της προκλήσεως ανοσίας από μία ασθενή μορφή κάποιας ασθένειας ως προς την ασθένεια αυτή δεν ήταν καινούργια: ήταν γνωστή εδώ και αιώνες για την ευλογιά. Ο Έντουαρντ Τζένερ είχε ανακαλύψει τον σχετικό εμβολιασμό χρησιμοποιώντας ευλογιά των βοοειδών (δαμαλισμός) (1796), μια μέθοδος που ήταν διαδεδομένη στα χρόνια του Παστέρ. Η καίρια διαφορά ήταν ότι τώρα η εξασθενημένη μορφή των μικροβίων του άνθρακα και της χολέρας είχε «παραχθεί τεχνητώς», οπότε δεν χρειαζόταν να εξευρεθεί μια φυσικώς εξασθενημένη μορφή του μικροοργανισμού.
Αυτή η ανακάλυψη επέφερε επανάσταση στην έρευνα πάνω στις μολυσματικές ασθένειες. Ο Παστέρ δημιούργησε το πρώτο εμβόλιο για τη λύσσα μολύνοντας με τον ιό της κουνέλια και εξασθενώντας μετά τον ιό με αποξήρανση του προσβεβλημένου νευρικού ιστού. Αρχικώς είχε δημιουργηθεί από τον Εμίλ Ρου, Γάλλο γιατρό και συνεργάτη του Παστέρ, που εργαζόταν με νεκρούς ιούς από τις σπονδυλικές στήλες προσβεβλημένων κουνελιών. Το εμβόλιο είχε δοκιμασθεί μόνο σε 11 σκύλους πριν την πρώτη δοκιμή του σε άνθρωπο.
Αυτή η δοκιμή έγινε πρόωρα από τον Παστέρ για να σώσει τη ζωή ενός εννιάχρονου αγοριού που είχε δαγκωθεί από λυσσασμένο σκύλο, του Joseph Meister, στις 6 Ιουλίου 1885. Αυτό έγινε με κάποια διακινδύνευση από μέρους του Παστέρ, καθώς δεν ήταν ο ίδιος γιατρός με άδεια ασκήσεως της Ιατρικής και θα μπορούσε κάποιος να τον μηνύσει γι' αυτό. Ωστόσο, το παιδί θα πέθαινε σχεδόν σίγουρα από λύσσα αν δεν γινόταν κάτι. Αφού συμβουλεύθηκε συνεργάτες του, ο Παστέρ απoφάσισε να προχωρήσει. Ο εμβολιασμός είχε θεαματική επιτυχία, αφού το παιδί απέφυγε εντελώς την ασθένεια. Μετά από αυτό, ο Παστέρ απέκτησε παγκόσμια δόξα και φήμη, και υμνήθηκε σαν ήρωας. Η επιτυχία αυτή έθεσε τα θεμέλια για την παρασκευή και πολλών άλλων εμβολίων, καθώς και στην ίδρυση του Ινστιτούτου Παστέρ, του οποίου ο ίδιος έγινε τιμητικά ο πρώτος διευθυντής.

Δημοσίευση σχολίου

0Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου (0)