Επαναληπτικές ασκήσεις στη Γλώσσα για την 13η ενότητα Ε' Δημοτικού (Κατασκευές).

Κριτήριο Αξιολόγησης

Τάξη: Ε΄

Ενότητα: 13^η Κατασκευές

Ονοματεπώνυμο:

Ημερομηνία:

Α. Ακούω και γράφω

.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................

Β. ΕΡΓΑΣΙΕΣ

1. Να μετατρέψεις την ενεργητική σύνταξη σε παθητική και αντίστροφα:

α) Οι επιστήμονες ανακάλυψαν νέα φάρμακα για τις ασθένειες.

.........................................................................................................................................

β) Η αδερφή μου φανέρωσε την έκπληξη.

.........................................................................................................................................

γ) Η γειτονιά αναστατώθηκε από τους πυροβολισμούς.

.........................................................................................................................................

δ) Τα νερά του ποταμού μολύνθηκαν από τα απόβλητα του εργοστασίου.

.........................................................................................................................................

2. Γράψε με μια σύνθετη λέξη τα αριθμητικά.

Ένας και μισός αιώνας ..........................................................................................

Μία και μισή φέτα ..........................................................................................

Ένα και μισό μήλο ..........................................................................................

Τρεις και μισή ώρες ..........................................................................................

Τέσσερις και μισή μέρες ..........................................................................................

Εννέα και μισό χρόνια ..........................................................................................

3. Συμπλήρωσε τις προτάσεις βάζοντας το ρήμα της παρένθεσης στο σωστό τύπο.

α) Μην .............................. συνεχώς τις επισκέψεις σου στο γιατρό. (αναβάλλω)

β) Κατόρθωσαν να ............................... τις δυνάμεις του εχθρού. (καταβάλλω)

γ) Υποσχέθηκε ότι αυτή τη φορά θα ................................. στην κοινή προσπάθεια. (συμβάλλω)

δ) Αισθάνθηκα ότι με ........................................ . (προσβάλλω)

ε) Του ............................ μήνυση, γιατί με έβρισε. (υποβάλλω)

4. Να ενώσεις τις παρακάτω προτάσεις σε περιόδους που να περιέχουν μία ανεξάρτητη και μια αναφορική πρόταση.

α) Το σπίτι μου είναι πολύ μεγάλο. Το σπίτι μου έχει τεράστιες βεράντες.

.........................................................................................................................................

β) Θα ταξιδέψω με αεροπλάνο. Το αεροπλάνο θα φύγει την Τρίτη το απόγευμα.

.........................................................................................................................................

γ) Ήρθε έντονο κύμα κακοκαιρίας. Η μετεωρολογική υπηρεσία είχε προβλέψει το κύμα κακοκαιρίας.

δ) Τον κουράζει πολύ ο θόρυβος. Ο θόρυβος προέρχεται από τα αυτοκίνητα.

.........................................................................................................................................

5. Συμπληρώνω στον πίνακα τη συντακτική θέση των λέξεων.

Κάνει ο καθένας τη δουλειά του.

Ο μαθητής τον χτύπησε.

Ο Αλέξανδρος ονομάστηκε μέγας.

Φαίνεται ότι θα έχει ζέστη σήμερα.

Αυτή η γυναίκα μου φαίνεται γνωστή.

Έλεγε πως δε φοβάται.

Το τρέχω είναι ρήμα.

Δε θέλω να έρθεις μαζί μας.

Λέξη	Συντακτική θέση

Γ. ΚΕΙΜΕΝΟ

Η λαϊκή αρχιτεκτονική

Ενώ στην εποχή μας ο σχεδιασμός ενός οικοδομήματος είναι έργο ενός επώνυμου σπουδαγμένου επιστήμονα, του αρχιτέκτονα, και η οικοδόμηση του ευθύνη του πολιτικού μηχανικού, παλιότερα δε συνέβαινε κάτι τέτοιο.

Τότε τα οικοδομήματα, είτε επρόκειτο για σπίτια είτε για μοναστήρια, εκκλησίες, μύλους, γεφύρια, χτίζονταν από πλανόδιους εμπειρικούς τεχνίτες, που αξιοποιούσαν την πείρα των παλιότερων γενιών. Παράγοντες, όπως το κλίμα, η μορφολογία του εδάφους, τα υλικά, ο τρόπος ζωής και οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, επιδρούσαν στη διαμόρφωση των κτισμάτων και ταυτόχρονα έδιναν την ποικιλία στη λαϊκή αρχιτεκτονική.

Όπου κι αν ταξιδέψεις στην Ελλάδα, μπορείς εύκολα να ξεχωρίσεις τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής. Διαφορετικά έχτιζαν τα σπίτια τους οι νησιώτες, αλλιώς εκείνοι που κατοικούσαν στα πεδινά ή σε ορεινές περιοχές.

Πλησιάζοντας με το πλοίο σε κάποιο από τα νησιά του Αιγαίου, θα δεις οικισμούς που λες και είναι φτιαγμένοι από λευκούς κύβους. Πουθενά δε θα δεις πέτρινες σκεπές. Όλα τα σπίτια έχουν επίπεδες ταράτσες για να μαζεύουν τα νερά της βροχής, μικρά παράθυρα για να προστατεύονται από τους αέρηδες του πελάγους και ασβεστωμένους τοίχους για να απορροφούν λιγότερη ζέστη.

Στην ηπειρωτική χώρα το κλίμα και η μορφολογία του εδάφους επέβαλλε άλλο είδος χτισίματος. Τα σπίτια έχουν ξύλινη δίρριχτη στέγη, καλυμμένη με σχιστόπλακες ή κεραμίδια για να κυλάει το νερό της βροχής και το λιωμένο χιόνι. Στα ορεινά τα σπίτια είναι συχνά διώροφα. Το ισόγειο το χρησιμοποιούσαν σαν αποθήκη για τη σοδειά και τα γεωργικά εργαλεία, καθώς και στάβλο για τα ζώα. Έτσι η οικογένεια κατοικούσε στον πρώτο όροφο. Χαγιάτια, μπαλκόνια σκεπασμένα ή ανοιχτά στόλιζαν τα διώροφα σπίτια.

Στα πεδινά, τα σπίτια ήταν μονώροφα, χτισμένα γύρω από μια αυλή που, σχημάτιζε Π ή Γ, ενώ η στέγη προεκτεινόταν με ξύλινους πασσάλους και δημιουργούσε υπόστεγο.

Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας έχτιζαν τα λεγόμενα πυργόσπιτα. Στη Μάνη ή στη Χίο μπορείς να δεις τέτοιους πύργους, μέχρι και τέσσερις ορόφους ψηλούς, που σκοπό είχαν να προστατέψουν την οικογένεια από τους εχθρούς της.

Τα σπίτια της λαϊκής αρχιτεκτονικής δεν έχουν πλούσια διακόσμηση. Ωστόσο, οι ξύλινες πόρτες, οι λιθόχτιστοι σκαλιστοί φεγγίτες και τα πλακόστρωτα δάπεδα κάνουν το κάθε σπίτι μοναδικό. Οι λαϊκοί τεχνίτες έβρισκαν στο περιβάλλον τα υλικά που ήταν αναγκαία στο χτίσιμο του σπιτιού. Οι εξωτερικοί τοίχοι κατασκευάζονταν από χοντροπελεκημένη πέτρα, ενώ τα χωρίσματα στο εσωτερικό του σπιτιού από άψητα τούβλα ή ξύλο. Το σίδερο, που ήταν πολύ ακριβό, το χρησιμοποιούσαν για τις κλειδαριές, τα κιγκλιδώματα, τις σιδηροδεσιές κ.λπ. Σοβάτιζαν με ασβέστη ανακατεμένο με άμμο και νερό.

Μαρίζα Ντεκάστρο, Λαϊκή Τέχνη, εκδ. Κέδρου

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

α) Ποιοι παράγοντες διαμόρφωσαν τη λαϊκή αρχιτεκτονική;

β) Πώς είναι τα σπίτια στα νησιά και γιατί;

γ) Να διακρίνετε τα μαυρισμένα ρήματα του κειμένου σε μεταβατικά και αμετάβατα.

Ρήματα	Μεταβατικά	Αμετάβατα

Επαναληπτικές ασκήσεις στη Γλώσσα για την 13η ενότητα Ε' Δημοτικού (Κατασκευές).

Δημοσίευση σχολίου

Τι σημαίνει έκπαγλος;

Φτιαγμένο με πολύ μεράκι από τον

Contact form