ΕΝΟΤΗΤΑ 52
Το τέλος της αποικιοκρατίας και η ανάδυση του Τρίτου Κόσμου
Τα αντιαποικιακά κινήματα ανεξαρτησίας
Αποαποικιοποίηση:
Είναι το ιστορικό φαινόμενο της μετατροπής αποικιών σε
ανεξάρτητα κράτη, που εκδηλώθηκε από τα χρόνια του μεσοπολέμου και ύστερα.
Αντιαποικιακά κινήματα:
Δημιουργήθηκαν από τη δράση εκατομμυρίων ανθρώπων, κυρίως
στην Αφρική και την Ασία, που διεκδίκησαν την ανεξαρτησία τους από τους
αποικιοκράτες.
Παράγοντες των αντιαποικιακών κινημάτων
§
Η διαμόρφωση στις αποικίες ενός κοινωνικού
στρώματος που αποτελούταν από μορφωμένους ανθρώπους με ριζοσπαστικές ιδέες, από
τους οποίους προήλθαν οι ηγέτες των αντιαποικιακών κινημάτων.
§
Ο Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος:
Ø
Η κατάληψη μητροπόλεων από τους ναζί έδειξε ότι
οι αποικιοκράτες κάθε άλλο παρά τρωτοί ήταν.
Ø
Η κατάταξη των κατοίκων των αποικιών στους
στρατούς των μητροπόλεων και η συμμετοχή τους σ’ έναν απελευθερωτικό πόλεμο
τους έκανε να μη συμβιβάζονται, πλέον, με τη στέρηση της δικής τους ελευθερίας.
§
Οι πολιτικές συνθήκες μετά το Β΄ Παγκόσμιο
πόλεμο:
Ø
Οι μητροπόλεις είχαν αποδυναμωθεί και
αδυνατούσαν να επιβληθούν στις αποικίες.
Ø
Η Σοβιετική Ένωση και οι ΗΠΑ ήταν υπέρ της
χειραφέτησης των αποικιών.
Η ανάδυση του Τρίτου Κόσμου
Κυριότεροι αντιαποικιακοί αγώνες:
§
Οι Ινδοί ανεξαρτητοποιήθηκαν από τη Βρετανία
(1947).
§
Οι Ινδονήσιοι από την Ολλανδία (1947). Τα νέα κράτη
§
Οι Βιετναμέζοι από τη Γαλλία (1954). - αποτελούσαν τον
§
Οι Κύπριοι από τη Βρετανία (1960). Τρίτο Κόσμο
§
Οι Αλγερινοί από τη Γαλλία (1962).
Πολιτική του απαρτχάιντ:
Έτσι ονομάστηκε η πολιτική
φυλετικών διακρίσεων που εφάρμοσαν οι κυβερνώσες μειοψηφίες λευκών σε ορισμένες
χώρες της Αφρικής, για πολλά χρόνια μετά την ανεξαρτησία τους, με πιο
χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτά της Ζιμπάμπουε και της Νότιας Αφρικής.
Το κίνημα των Αδεσμεύτων
Δημιουργήθηκε το 1955 από χώρες του Τρίτου Κόσμου που
επιδίωξαν να βρουν ανεξάρτητη πολιτική έκφραση, προσπαθώντας να κρατούν ίσες
αποστάσεις από τις δύο υπερδυνάμεις.
Τα κύρια προβλήματα του Τρίτου Κόσμου:
§ η
οικονομική και πολιτική εξάρτηση των χωρών του από τις πρώην μητροπόλεις,
§ ο
υπερπληθυσμός, ο οποίος ευνόησε τον υποσιτισμό και τους μαζικούς θανάτους,
§
η έλλειψη καθαρού νερού,
§
η πολιτική αστάθεια,
§
τα αυταρχικά καθεστώτα,
§
ο θρησκευτικός φανατισμός,
§
οι συχνοί και άγριοι πόλεμοι μεταξύ φυλών,
§
το πρόβλημα του AIDS.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν τις κύριες αιτίες της μαζικής
μετανάστευσης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια από τον Τρίτο στον Πρώτο
Κόσμο.