8 Διαγωνίσματα στη Νεοελληνική Γλώσσα για την Α' Γυμνασίου

Διαγώνισμα 1

1. Να αναζητήσετε στο παρακάτω κείμενο τα εξής μέρη του λόγου: ουσιαστικά, επίθετα, ρήματα και επιρρήματα.

            Το απόγευμα πήγα μια βιαστική επίσκεψη με τον πατέρα μου στο ζωολογικό κήπο της πόλης μας. Ήταν μοναδική εμπειρία. Θα μου μείνουν αξέχαστα τα πελώρια ζώα και ειδικά τα πανέμορφα πουλιά που είδα εκείνο το απόγευμα, αν και η βόλτα μας δεν κράτησε πολύ και όλα έγιναν ξαφνικά και βιαστικά. Την άλλη μέρα είχα σχολείο και έπρεπε να επιστρέψω για διάβασμα. Είχα όμως κάτι όμορφο να διηγηθώ στους φίλους μου.

2. Στις παρακάτω προτάσεις να διακρίνεις το ονοματικό μέρος (ΟΜ) και το ρηματικό μέρος (ΡΜ) και να προσδιορίσεις τα λεκτικά σύνολα από τα οποία αποτελούνται:

α. Ο ψηλός κύριος σήκωσε το κεφάλι του απότομα.

β. Το τριαντάφυλλο είναι το ωραιότερο  λουλούδι.

3. Στις παρακάτω λέξεις να βρείτε ποιες είναι οι δίφθογγοι και να προσδιορίσετε συγκεκριμένα το είδος τους (κύριες ή καταχρηστικές):

γαϊδούρι, ποίημα, παίζω, κελαηδώ, ομόηχος.

4. Σχημάτισε μία πρόταση με κάθε λέξη από αυτές που ακολουθούν:

επιδέξιος, ολάνθιστος, παραδεισένιος, γεωπόνος.

5. Να συμπληρώσεις την ορθογραφία των λέξεων:

α. Το άρ__μα της τριανταφυ__ιάς είναι μεθ__στ__κό.

β. Το λόγο του τον διανθ__ζει πάντοτε με ρητά από αρχαίους συγγραφείς.

γ. Η ελιά είναι α__θαλές δέντρο.

δ. Ο καλ__τερος κήπος στο χ__ριό είναι αυτός του σπιτιού μας, γιατί τον περ__ποιείται επ__δέξια ο παππούς μου.

6. Να γράψετε 2 παραγράφους για το πρόβλημα που απασχολεί τη ζωή των σημερινών μεγάλων αστικών κέντρων.

Διαγώνισμα 2

1. Να σχηματίσετε ένα ρήμα από κάθε μία από τις παρακάτω λέξεις και να χρησιμοποιήσετε τα ρήματα αυτά σε προτάσεις, έτσι ώστε να φαίνεται ότι έχετε κατανοήσει το νόημά τους.(3)

κόπος, ξινός, σκοπός, λάδι, συχνά, ταξίδι, φαρδύς, δόξα, βούρκος, σκάλα.

2. Πώς λέμε:(3)

α) το πρόσωπο που:

     ψέλνει      :………………………………

     λυτρώνει    :………………………………

     λιπαίνει    :………………………………

     οφείλει     :………………………………

     υποκρίνεται :………………………………

     σώζει       :………………………………

     μηνύει      :………………………………

     παίζει      :………………………………

     συμβουλεύει :………………………………

     χτίζει      :………………………………

     αποδέχεται  :………………………………

β) τον τόπο όπου κάποιος:

     εργάζεται   :………………………………

     σπουδάζει   :………………………………

     διδάσκει    :………………………………

     κρατείται   :………………………………

     διυλίζει    :………………………………

γ) την ενέργεια ή το αποτέλεσμα της ενέργειας που προκύπτει από τα ρήματα:

     πνίγω       :………………………………

     διώχνω      :………………………………

     λήγω        :………………………………

     καλπάζω     :………………………………

3. Στα παρακάτω παραδείγματα να εντοπίσετε το ονοματικό μέρος και το υποκείμενο των ρημάτων (στο ονοματικό μέρος να σημειώσετε από τι αποτελείται και τι είδους είναι):(3)

α) Το γραμματόσημο είναι απαραίτητο σε κάθε γράμμα.

β) Μερικές φορές νιώθω πολύ κουρασμένος από το διάβασμα.

γ) Τα άσχημα λόγια του με έκαναν να στενοχωρηθώ πολύ.

4. Στα παρακάτω παραδείγματα να εντοπίσετε το ρηματικό μέρος (στο ρηματικό μέρος να σημειώσετε από τι αποτελείται και τι είδους είναι):(3)

α) Το πελώριο κτίριο είναι όμορφο και επιβλητικό.

β) Ο Γιώργος έδωσε το δώρο στο φίλο του.

γ) Ο αγώνας τελείωσε.

5. Να αναπτύξετε το παρακάτω θέμα:(8)

Έχετε συμπληρώσει περίπου τρεις μήνες στη μεγάλη οικογένεια του γυμνασίου. Να αποτυπώσετε τις εντυπώσεις και τα συναισθήματά σας από την τρίμηνη αυτή εμπειρία.

Διαγώνισμα 3

1.   Να βρείτε το ονοματικό και το ρηματικό μέρος των προτάσεων που ακολουθούν:

§  Η ελευθερία είναι το πιο μεγάλο αγαθό.

§  Όσα φέρνει η ώρα δεν τα φέρνει ο χρόνος.

§  Τα σχήματα λόγου αποτελούν σημαντικό μέσο έκφρασης των σκέψεων και των συναισθημάτων του ανθρώπου.

§  Η ποικιλία στον τρόπο έκφρασης των σκέψεων εξαρτάται από την ξεχωριστή ιδιοσυγκρασία κάθε ανθρώπου.

§  Στη γιορτή του αδερφού μου γινόταν μεγάλο πανηγύρι στο σπίτι.

(βαθμοί: 5)

2.   Να μετακινήσετε σε όλες τις δυνατές παραλλαγές τα λεκτικά σύνολα μέσα στη πρόταση που ακολουθεί:

Η καρδιά μου χτυπούσε πολύ δυνατά από τη συγκίνηση.

(βαθμοί: 2)

3.   α) Να σχηματίσετε σύνθετα με πρώτο συνθετικό τις λέξεις:

καρδιά, κέρδος, σταθμός, πόρτα, λάδι, γλυκός, πόλη, φωνή, σκληρός, ψεύτης.

β) Να σχηματίσετε σύνθετα με πρώτο συνθετικό το ευ- ή το δυσ- και δεύτερο συνθετικό τις λέξεις:

ανάλογος, πιστός, λόγος, κινητός, αρεστός.

(βαθμοί: 3)

4.   Να αναπτύξετε το παρακάτω θέμα: «Ο κήπος του σπιτιού μου».

(βαθμοί: 10)

Διαγώνισμα 4

1.     α) Γράψτε από δύο σύνθετα με πρώτο συνθετικό μία από τις εξής αρχαίες προθέσεις:

εκ (εξ), ανά, παρά, περί, επί.

β) Να σχηματίσετε σύνθετες λέξεις με πρώτο συνθετικό τις εξής λέξεις:

βραδύς, καλός, ταχύς, μισώ, κλειδί, κεφάλι, άνεμος, όρος, χρήμα, θερμός.

(βαθμοί: 4)

2.     Να διακρίνετε το ονοματικό από το ρηματικό μέρος στις παρακάτω προτάσεις:

-          Τα παιδιά έβαλαν τα βιβλία στην τσάντα τους.

-          Πριν από το γάμο οι γυναίκες και τα κορίτσια στολίζουν τη νύφη.

-          Το μελτέμι δυνάμωσε από το πρωί.

-          Τα κύματα τώρα έρχονταν ορμητικά.

-          Μέσα από το σκάφος ακούστηκε μια δυνατή φωνή.

(βαθμοί: 2)

3.     Ποια ρήματα παράγονται από τις παρακάτω λέξεις;

Νοίκι:	Ξερός:	Κόκκινος:
Σημάδι:	Βραχνός:	Δροσιά:
Όνειρο:	Τέντα:	Λάδι:

(βαθμοί: 2)

4.     Να βρείτε τα υποκείμενα και τα αντικείμενα (αν υπάρχουν) των ρημάτων στις παρακάτω φράσεις:

-          Ο ακροβάτης ξετρέλανε το κοινό με το νούμερο του.

-          Πάνω στο βουνό οι κατασκηνωτές άναψαν φωτιές.

-          Ανεβήκαμε προσεκτικά στο θεόρατο βράχο.

-          Ο ουρανός έπειτα από τη βροχή της νύχτας προμηνούσε ωραία μέρα.

-          Έτρεξα με λαχτάρα και άνοιξα το παράθυρο.

(βαθμοί: 3)

5.     Να αναπτύξετε το παρακάτω θέμα: «Ένας φίλος / φίλη σου, που μένει σε άλλη πόλη, ξέρει ότι αγαπάς τα λουλούδια και στην ονομαστική σου γιορτή σου στέλνει μια πολύ όμορφη ανθοδέσμη. Γράψε του / της ένα γράμμα για να του / της πεις πόσο σου άρεσε η ανθοδέσμη και να τον / την ευχαριστήσεις.»

(βαθμοί: 9)

Διαγώνισμα 5

1.     Να γράψετε τη γενική ενικού και πληθυντικού (όπου είναι δυνατό) των παρακάτω ουσιαστικών:

	Γενική ενικού	Γενική πληθυντικού
ο στρατώνας
ο πρόσφυγας
ο κυβερνήτης
ο κατήφορος
η προσφυγή
ο ταμίας
η περίμετρος
η Κλειώ
το φως
το ταμείο

       (βαθμοί: 4)

2.     Στις παρακάτω φράσεις τα ουσιαστικά να αλλάξουν αριθμό:

-          Ο κανόνας του πατέρα:

-          Ο ελαιώνας του νοικοκύρη:

-          Ο λογαριασμός του μεσίτη:

-          Η μητέρα της κυρίας:

-          Η τακτοποίηση της υπόθεσης:

-          Η διακοπή της γραμμής:

-          Το καθήκον του δεκανέα:

-          Το ενδιαφέρον του συγγραφέα:

-          Το δίχτυ του ψαρά:

-          Ο πλούτος του αφέντη:

(βαθμοί: 5)

3.     Να συμπληρώσετε τα κενά με τα ονόματα που βρίσκονται στην παρένθεση βάζοντας τα στη σωστή πτώση:

-          Η ευσυνειδησία των (επαγγελματίας) ……………………

-          Η κατάσταση των (φυλακή) ………………… είναι τέτοια που δε διευκολύνει το έργο των (φύλακας)…………………

-          Στη συνέλευση των (βιβλιοπώλης) ……………………….. συζητήθηκαν όλα τα προβλήματα τους.

-          Κι η κοσκινού τον άντρα της με τους (πραματευτής) …………………..

-          Λόγω των (εχθροπραξία) ……………………. Αναβλήθηκαν οι συζητήσεις.

(βαθμοί: 3)

4.     Να αναπτύξετε σε μια ολοκληρωμένη έκθεση (πρόλογος, κύριο μέρος, επίλογος) το παρακάτω θέμα: «Φανταστείτε πως για κάποιο λόγο ο γιατρός σας υποχρεώνει να κάνετε αυστηρή δίαιτα. Να περιγράψετε τις σκέψεις και τις αντιδράσεις σας μπροστά σε ένα πλούσιο πιάτο που δεν επιτρέπετε να αγγίξετε.»

(βαθμοί: 12)

 

Διαγώνισμα 6

1.  Πείτε πώς θα ζητούσατε ένα ποτήρι νερό

α. από το φίλο σας

β. από τη μητέρα κάποιου φίλου σας που τον επισκεφτήκατε

γ. από το σερβιτόρο κάποιου εστιατορίου

δ. από τη μικρότερη αδερφή σας

ε. από κάποιον ανώτερο σας

(βαθμοί: 3)

2.  Στις (πρωτότυπες) λέξεις που σας δίνονται να προσθέσετε τις παραγωγικές καταλήξεις που βρίσκονται μέσα στο πλαίσιο και να σχηματίσετε παράγωγες λέξεις (όπου είναι δυνατό):

-ή, -έας, -ψιμο, -ικός, -εύω, -μός, -τικός

γράφω μάγος βάφω ορίζω

(βαθμοί: 3)

3.  Να σχηματίσετε παράγωγες λέξεις από τις πρωτότυπες που σας δίνονται στον παρακάτω πίνακα χρησιμοποιώντας τις αντίστοιχες παραγωγικές καταλήξεις:

Πρωτότυπες	Παράγωγες
	Θέμα	Παραγωγική κατάληξη
τρόμος		-άρα
άγριος		-άδα
κλαδεύω		-τήρι
πείθω		-τήριο
κλίνω		-ση
απολυμαίνω		-ση
ψέλνω		-της
πίστη		-εύω
ξερός		-αίνω
αλείβω		-μα

(βαθμοί: 3)

4.  Να αναφέρετε τέσσερις κώδικες επικοινωνίας και να πείτε ποια σημεία χρησιμοποιεί ο καθένας.

(βαθμοί: 3)

5.  Να αναπτύξετε το παρακάτω θέμα: «Οι πρώτες μου εντυπώσεις από το γυμνάσιο»

(βαθμοί: 8)

Διαγώνισμα 7 

1)      Από ποια ρήματα παράγονται τα ουσιαστικά που ακολουθούν; (3)

Δουλειά<

Πλύσιμο<

Αγγελία<

Ράμμα<

Προκήρυξη<

2)      Να βρείτε τις κύριες και τις δευτερεύουσες προτάσεις στις περιόδους που ακολουθούν. (3)

Α. Ζήτησα από τον Πέτρο χρήματα, αλλά δεν μου έδωσε.

Β. Αν με ζητήσει κανείς, φώναξε με.

Γ. Πριν φύγω, θα περάσω από το γραφείο σας.

Δ. Έχω τόσα χρόνια να τη δω, ώστε δε θα με θυμάται.

Ε. Τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο για να μάθουν γράμματα.

3)      Να σχηματίσετε ένα υποκοριστικό και ένα μεγεθυντικό ουσιαστικό από το καθένα από τα παρακάτω ουσιαστικά: (3)

Σπίτι:

Σκύλος:

Φωνή:

Ποντίκι:

Κεφάλι:

4)      Να βρείτε τα ουσιαστικά που σημαίνουν ενέργεια ή αποτέλεσμα και παράγονται από τα εξής ρήματα: (3)

Πλάθω:

Ειρωνεύομαι:

Πληθαίνω:

Κρεμώ:

Ξεφωνίζω:

5)      Να αναπτύξετε το παρακάτω θέμα:  (8)

΄΄ Γράψε ένα γράμμα σε κάποιο φίλο ή φίλη σου περιγράφοντας του/της ένα μαγευτικό νησί με υπέροχες παραλίες που επισκέφτηκες. Σκοπός σου είναι να τον/την πείσεις να το επισκεφτεί κι αυτός/ή΄΄.  

 

  

Διαγώνισμα 8 

1. Συμπληρώστε το γράμμα που λείπει με μικρό ή κεφαλαίο:

Τα ….αλλικά κρασιά 

….ριστούγεννα 

Έκανε ….ράκλειο άθλο 

Ο ….εός των ….ριστιανών 

….έα ….ιλαδέλφεια 

Ο ….εβασμιότατος 

Οι ….λατωνικοί διάλογοι 

….αγιάτικο στεφάνι

(βαθμοί:3)

2.  Να σχηματίσετε το θηλυκό των εξής ουσιαστικών:

Σύντροφος:

Υπναράς:

Ιερέας:

Αράπης:

Κλέφτης:

Εργάτης:

Λύκος:

Τράγος:

      (βαθμοί:3)

3. Να σχηματίσετε τον πληθυντικό, όπου είναι δυνατό:

Η δικαιοσύνη:

Ο μωαμεθανισμός:

Το κύμα:

Η ευγένεια:

Ο χρυσός:

Η Ανάσταση:

Η Καλαμάτα:

Η συζήτηση:

Η ξενιτιά:

Το άζωτο:

      (βαθμοί:3)

4. Από τα ουσιαστικά που δίνονται παρακάτω να σχηματίσετε τοπικά ή περιεκτικά ουσιαστικά:

Περιστέρι:

Ποτάμι:

Ασβεστάς:

Σκουπίδι:

Δασάρχης:

Χρηματιστής:

      (βαθμοί:3)

5. Να αναπτύξετε το παρακάτω θέμα: Με την τάξη σου ετοιμάζετε ένα ταξίδι σε μια πόλη όπου υπάρχει ένα γνωστό μουσείο (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Δελφούς). Οι περισσότεροι αντιδρούν αρνητικά στην πρόταση σου να το επισκεφτείτε. Με ποια επιχειρήματα θα τους έπειθες;

(βαθμοί:8)