Η οικονομική κρίση και η κατοπινή ύφεση βρίσκει την Ελλάδα γεμάτη από επιστήμονες. Εκατομμύρια ελληνόπουλα φρόντισαν τα τελευταία 30 χρόνια να περάσουν σε κάποιο ακαδημαϊκό ίδρυμα για να αυξήσουν το μορφωτικό τους επίπεδο και κυρίως τις πιθανότητες εύρεσης εργασίας. Η Ελλάδα αδυνατώντας να τους απορροφήσει, κυρίως νέους απόφοιτους ΑΕΙ και ΤΕΙ, κατέληξε μια δεξαμενή περίπου 1.400.000 επιστημόνων. Εύλογα, επόμενο ήταν αρκετοί από αυτούς να αναζητήσουν την τύχη τους στο εξωτερικό. Εκεί όπου υπάρχουν ακόμη διαθέσιμες θέσεις εργασίας για πτυχιούχους, με αξιοπρεπείς συνθήκες, αλλά και ένα σοβαρό σύστημα αξιολόγησης.
Αυτό ήταν το κεντρικό θέμα της συνεδρίας (η μετανάστευση της εκπαίδευσης) που έλαβε χώρα στα Χανιά στα πλαίσια Παγκόσμιου Συνέδριου Κρητών και οι αριθμοί που ακούστηκαν προκαλούν μεγάλη εντύπωση. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το ρεπορτάζ στα «Χανιώτικα νέα», οι ”μετανάστες”Έλληνες επιστήμονες έχουν αυξηθεί τα τελευταία πέντε έτη κατά 70%, με τα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας να έρχονται κυρίως αντιμέτωπα με τις συνέπειες αυτού του κύματος φυγής, καθώς το καθηγητικό δυναμικό μειώνεται σε αυτά δραματικά.
Στο συνέδριο ο πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης κ. Διγαλάκης τόνισε ότι με βάση στοιχεία του 2011, το 10% των Ελλήνων επιστημόνων (139 χιλ. άτομα) ήδη έχει βρει δουλειά στο εξωτερικό. Από αυτούς, οι 6 στους 10 δεν αναζήτησαν σε καμία περίπτωση εργασία στην χώρα μας! Ο κ. Διγαλάκης ανέφερε και την περίπτωση της Γερμανίας, στην οποία 43.000 Έλληνες επιστήμονες μετανάστευσαν το 2012, την ώρα που χώρες με τετραπλάσιο ή εξαπλάσιο πληθυσμό όπως η Ισπανία και η Ιταλία αντίστοιχα, έχουν στείλει 29.000 η πρώτη και 42.000 άτομα η δεύτερη.
Το λόγο πήραν και άλλα άτομα και ακούστηκαν εξίσου ενδιαφέρουσες απόψεις. Ο πρόεδρος του ΤΕΙ Κρήτης κ. Καπετανάκης βλέποντας τα πράγματα με πιο θετικό τρόπο, δεν έκρυψε ότι πιστεύει πως θα ωφεληθεί η χώρα αλλά και οι ίδιοι μετανάστες-επιστήμονες όταν γυρίσουν πίσω στην Ελλάδα. Όπως ο ίδιος ανέφερε «αν αυτό είναι αναπόφευκτο (η μετανάστευση), εμείς προσπαθούμε να τους εξοπλίσουμε ώστε να είναι ανταγωνιστικοί στον προορισμό τους και βεβαίως να μπορούν να επιστρέψουν στη χώρα μας και να είναι ανταγωνιστικοί και πάλι».
Πιο «προσγειωμένος» ο γενικός διευθυντής του Μεσογειακού Αγρονομικού Ινστιτούτου (ΜΑΙΧ) κ. Μπαουράκης, ο οποίος ρωτήθηκε από τους δημοσιογράφους ”αν η επανεκκίνηση της Ελληνικής οικονομίας στην οποία αναφέρονται οι πολιτικοί μπορεί να γίνει πραγματικότητα τη στιγμή που η χώρα 'αιμορραγεί' από υψηλά καταρτισμένους επιστήμονες”. Ο κ. Μπαουράκης απάντησε ότι «Επανεκκίνηση χωρίς εγχώριο, ντόπιο επιστημονικό προσωπικό που κατέχει άριστα τις συνθήκες και τις καταστάσεις στην Ελλάδα μού φαίνεται ότι είναι κάτι εντελώς αδύνατο και ουτοπικό. Οι προτάσεις και οι θέσεις που υποβάλλουν ξένοι εμπειρογνώμονες για τη βελτίωση της ελληνικής οικονομίας θα παραμένουν στο επίπεδο του ανέφικτου, καθώς αν άμεσα δεν συγκρατηθεί το επιστημονικό δυναμικό στην Ελλάδα, αναπτυξιακή πορεία δεν θα υπάρξει».
Την κύρια αιτία του ζητήματος ανέλυσε ο Καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης κ. Συνολάκης. Χωρίς να ρίξει αποκλειστικά το φταίξιμο στην οικονομική συγκυρία- όπως συνηθίζεται από τους περίσσότερους στις μέρες μας- έθιξε το θέμα της χρηματοδότησης της επιστημονικής έρευνας. Όπως ανέφερε στα «Χανιώτικα νέα»: Το ότι δεν μπορούν να βρουν εργασία ειδικά οι νέοι επιστήμονες είναι τεράστιο πρόβλημα και γι’ αυτό δεν ευθύνεται μόνο η οικονομική μας κατάσταση αλλά και ο τρόπος που είναι δομημένα τα ερευνητικά κέντρα και η χρηματοδότηση της έρευνας στην Ελλάδα. Με αυτό εννοώ ότι αντί να χρησιμοποιούνται ερευνητικά προγράμματα για να δημιουργούνται θέσεις εργασίας, χρησιμοποιούνται τα ερευνητικά προγράμματα για πρόσθετες αμοιβές και αγορά μηχανημάτων τα οποία είναι τελείως άχρηστα αν δεν έχουμε ανθρώπους να τα χρησιμοποιούμε.