Bitcoin: μία λέξη που οι χρήστες στο διαδίκτυο συναντούν με ολοένα και μεγαλύτερη συχνότητα. Οι περισσότεροι καταλαβαίνουν ότι πρόκειται για κάποιο νέο, εναλλακτικό, ψηφιακό νόμισμα. Τι ακριβώς όμως είναι αυτό και πώς μπορεί να αλλάξει τον τρόπο διακίνησης του χρήματος;
Σύμφωνα με ιδιαιτέρως διαφωτιστικό δημοσίευμα του Κώστα Χρήστου στον ιστότοπο europeanbusiness.gr: «Τα "κρυπτονομίσματα" είναι κρυπτογραφικώς κωδικοποιημένα ψηφιακά νομίσματα που χρησιμοποιούνται για την άμεση, ανέπαφη συναλλαγή μεταξύ ομότιμων χρηστών, παρακάμπτοντας οιοδήποτε ενδιάμεσο μέρος (κράτος, τράπεζες, αρχές). Οι συναλλαγές στηρίζονται σε ένα αποκεντρωμένο παγκόσμιο δίκτυο χρηστών P2P που καθορίζει την αξία του νομίσματος βάσει προσφοράς και ζήτησης».
Όσον αφορά την ιστορία του, ο αρθρογράφος αναφέρει πως «το πρώτο ανοιχτό λογισμικό παραγωγής "κρυπτονομίσματος" δημιουργήθηκε το 2009 από κάποιον (ή κάποιους) υπό το ψευδώνυμο Satoshi Nakamoto και ονομάστηκε Bitcoin. Όταν γράφεται με κεφαλαίο γράμμα όπως εδώ, αναφέρεται στο λογισμικό και στο δίκτυο P2P που χρησιμοποιείται για να παράγει και να διακινεί χρήμα μέσω κρυπτογραφίας.
Αντίθετα, τα bitcoins αναφέρονται στα ίδια τα νομίσματα που χρησιμοποιούνται για να επεξεργάζονται πληροφορίες από το λογισμικό. Τα νομίσματα παράγονται μέσω μιας διαδικασίας που αποκαλείται mining (εξόρυξη) και στην οποία οι συμμετέχοντες πιστοποιούν και καταγράφουν τις συναλλαγές με αντάλλαγμα προμήθειες συναλλαγών ή και καινούρια bitcoins».
Η εμφάνιση τους, ωστόσο, όπως επισημαίνει ο κ. Χρήστου, έχει σημαδευτεί από μία σειρά από διαμάχες: «Σε έναν μεγάλο βαθμό, οι υποστηρικτές και οι πολέμιοι των ψηφιακών νομισμάτων αντανακλούν παραδοσιακές οικονομικές θεωρίες. Οι υποστηρικτές βλέπουν στο "bitcoin" ένα ανεκτίμητο εργαλείο στην παράκαμψη κεντρικών και εμπορικών τραπεζών που επιβάλλουν μονοπωλιακά συμφέροντα. Στο bitcoin οι αποφάσεις, λαμβάνονται από μια διευρυμένη διαδικτυακή κοινότητα σε πραγματικό χρόνο και χωρίς την μεσολάβηση μεσαζόντων. Έτσι, μειώνεται δραματικά το κόστος συναλλαγών και επιτυγχάνεται σε μεγάλο βαθμό η ανωνυμία.
Τα bitcoins μπορούν να αποθηκευτούν σε εύχρηστα ηλεκτρονικά πορτοφόλια, σε έτερα μέσα ηλεκτρονικής αποθήκευσης ή ακόμη και να αποκτήσουν φυσική μορφή (hardware wallets) μέσω μετάλλου, χαρτιού ή και πλαστικού. Η νομισματική σταθερότητα ενισχύεται από την περιορισμένη διάθεση του bitcoin, η οποία στηρίζεται σε αυστηρό χρονοδιάγραμμα. Αυτή την στιγμή, δημιουργούνται περίπου 25bitcoins/10 λεπτά, ενώ το 2140 το bitcoin θα φτάσει τα 21 εκατομμύρια μονάδες. Τέλος, η υποδιαιρεσιμότητα φτάνει τα 8 δεκαδικά ψηφία (0,00000001), επιτρέποντας συναλλαγές που είναι αδύνατες με συμβατικά νομίσματα.
Αντιθέτως, οι πολέμιοι των "κρυπτονομισμάτων" θεωρούν ότι η απουσία ενός ουσιαστικού κεντρικού ελέγχου μπορεί να οδηγήσει σε χάος και ανελέητη κερδοσκοπία. Επίσης, ένα ηλεκτρονικό νόμισμα είναι ευάλωτο σε κακόβουλες ενέργειες, όπως έχουν δείξει και οι περιπτώσεις επιτυχών επιθέσεων τόσο σε μεμονωμένους χρήστες, όσο και σε εταιρείες διαπραγμάτευσης του "bitcoin" που οδηγήθηκαν στην χρεωκοπία (MyBitcoin, Bitcoinica, Bitfloor, Instawallet). Πρόσφατα, μια κινέζικη πλατφόρμα ανταλλαγής bitcoins, ονόματι GBL και με έδρα το Χονγκ Κονγκ, έκλεισε μετά από 5 μήνες, υπεξαιρώντας $4.5εκ από τους πελάτες του».
Σύμφωνα και πάλι με το δημοσίευμα του europeanbusiness.gr, κάποια πράγματα που πρέπει κανείς να γνωρίζει σχετικά με τα bitcoins είναι τα εξής:
Οι συναλλαγές με bitcoin είναι αμετάκλητες, ενώ παραμονεύει πάντοτε και ο κίνδυνος της ηλεκτρονικής παραχάραξης... Γι' αυτό και η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA) προειδοποιεί ότι τα ψηφιακά νομίσματα στερούνται ουσιαστικών μέτρων προστασίας του καταναλωτή.
Το μεγαλύτερο ποσοστό (50-90%) των χρηστών του «bitcoin» εκτιμάται ότι είναι κερδοσκόποι, καθιστώντας έτσι το «νόμισμα» επισφαλές για εταιρικές συναλλαγές... Την ίδια στιγμή που οι διακυμάνσεις του «bitcoin» λυγίζουν κάθε οικονομική λογική, οι οπαδοί του υποστηρίζουν ότι η αποκεντρωμένη φύση του και η διαφάνεια συναλλαγών αποτρέπουν την κερδοσκοπία.
Το χειρότερο, όμως, όλων είναι η σύνδεση του «νομίσματος» με το οργανωμένο έγκλημα. Η ανωνυμία του «bitcoin» το κάνει το ιδανικό «όχημα συναλλαγής» του λεγόμενου darknet (παράνομο εμπόριο όπλων, ναρκωτικών, λευκής σάρκας, παιδικής πορνογραφίας κοκ)... Ήδη τα περισσότερα ανταλλακτήρια bitcoins πλέον ζητούν ταυτοποίηση των λογαριασμών από τους πελάτες τους.
Το «Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο» (IIF), έχει επισημάνει τον κίνδυνο παράκαμψης των τραπεζών στην διαδικασία χρηματοπιστωτικών συναλλαγών. Αυτό επικεντρώνεται κυρίως στην κατακόρυφη άνοδο των ανέπαφων συναλλαγών μέσω διαδικτύου με ελάχιστες ή μηδενικές προμήθειες για τον τελικό αποδέκτη των υπηρεσιών... Σκεφτείτε τι θα μπορούσε να γίνει αν εταιρείες, όπως οι Google, Amazon και eBay (paypal) προωθούσαν τα δικά τους νομίσματα.
Πώς αντιδρά όμως ο παραδοσιακός τραπεζικός τομέας; Από το 1999 κιόλας, η JP Morgan είχε φτιάξει ένα πρωτότυπο τρόπο ηλεκτρονικών πληρωμών που για πολλούς έμοιαζε με το «bitcoin» (αν και πρακτικά υπήρχαν ελάχιστες ομοιότητες).
Αργά η γρήγορα, οι κυβερνήσεις θα κατασκευάσουν τα δικά τους ηλεκτρονικά νομίσματα με την αγαστή συνεργασία κολοσσών της πληροφορικής και της τραπεζικής... Στο μεσοδιάστημα, τα διάφορα «κρυπτονομίσματα» θα έχουν εμπλουτίσει τους τρόπους ξεπλύματος μαύρου χρήματος, γεμίζοντας παράλληλα τις τσέπες επίδοξων κερδοσκόπων και φοροφυγάδων.
Πηγή