Ποτέ στο παρελθόν η έκφραση “ο Θεός να βάλει το χέρι του” δεν είχε αποκτήσει -ποδοσφαιρικά- τόση μεγάλη σημασία, όση εκείνο το απόγευμα της 22ας Ιουνίου του 1986. Το πρώτο γκολ που πέτυχε ο Ντιέγκο Μαραντόνα στον προημιτελικό Αργεντινή – Αγγλία, έγινε σήμα κατατεθέν για κάθε Μουντιάλ και πηγή επικοινωνιακής έμπνευσης ακόμα και εις βάρος του δεύτερου τέρματος που σημείωσε και το οποίο χαρακτηρίστηκε ως “Το γκολ του αιώνα”. Αυτό ήταν: ο “Θεός” απέκτησε εκκλησία, την Maradoniana, περισσότερους από “80.000” μαθητές και μια θέση στο πάνθεον της ιστορίας. Από εκείνη την ημέρα, ο Μαραντόνα δεν γράφει ιστορία, αλλά η ιστορία γράφεται γι΄ αυτόν...
Το Αζτέκα ήταν κατάμεστο από 115.000 φιλάθλους. Το ματς ιδιαίτερο, αφού είχε και κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις, με αφορμή τον πόλεμο των δύο κρατών για τα Νησιά Φώκλαντ πριν από 4 χρόνια. Υπήρχαν πολλά vibes στην εξέδρα, έστω και αν το πρώτο τηλεοπτικό πλάνο που επέλεξε να δείξει ο Μεξικανός σκηνοθέτης ήταν ένας γυμνός, από τη μέση και πάνω, άνδρας που απολάμβανε τη μπίρα του, κάτω από τον καυτό ήλιο.
"Γκοοοοοολ! Θέλω να κλάψω! Άγιος ο Θεός, ζήτω το ποδόσφαιρο, τι γκολ! Αυτό με κάνει να κλαίω! Συγχωρέστε με. Ο Μαραντόνα σκοράρει το καλύτερο γκολ όλων των εποχών. Από ποιο πλανήτη ήρθες;"
Το πρώτο ημίχρονο τελείωσε ισόπαλο 0-0 και η φάση που σημάδεψε τον αγώνα και την ιστορία έγινε στο 51ο λεπτό της αναμέτρησης. Η μπάλα πήρε ανάποδα φάλτσα σε διώξιμο του Στιβ Χοντζ και κατευθυνόταν προς την μικρή περιοχή του Πίτερ Σίλτον.
Ο τερματοφύλακας της Αγγλίας επιχείρησε την έξοδο για να προλάβει τα χειρότερα, βλέποντας τον Μαραντόνα να εφορμά και παρότι είχε πάρει πλεονεκτική θέση σε σχέση με τον Μαραντόνα, τον είδε να προεκτείνει το αριστερό του χέρι και με ένα ανεπαίσθητο άγγιγμα να τη στέλνει στα δίχτυα. Ήταν ο μοναδικό τρόπος για να αποκτήσει πλεονέκτημα ο Μαραντόνα έναντι του κατά 20 πόντους ψηλότερου Σίλτον (1.85μ. ο Άγγλος – 1.65μ. ο Αργεντινός). Ο Τυνήσιος διαιτητής Αλί Μπιν Νάσερ ξεγελάστηκε από την πλαστική κίνηση του Ντιέγκο, δεν είδε την παράβαση, καταλογίζοντας το γκολ [Μετά το τέλος του Μουντιάλ, δεν ξανασφύριξε...]
Τα 32 δευτερόλεπτα του Άγγλου σχολιαστή, που ποτέ δεν παραδέχθηκε την "απάτη" του Μαραντόνα!
Χρειάστηκε να περάσουν 32 δευτερόλεπτα και δύο τηλεοπτικές επαναλήψεις για να καταλάβει ο Αγγλος σχολιαστής του ΒΒC, Μπάρι Ντέιβις, ότι οι Σίλτον, Φένγουϊκ και Μπούτσερ δεν διαμαρτύρονται για οφσάιντ, αλλά για χέρι. "Η αλήθεια είναι ότι ο Μαραντόνα έρχεται πίσω από τον Στιβ Χοτζ. Τώρα πού είναι το οφσάιντ; Ή μήπως ο Μαραντόνα χρησιμοποίησε το χέρι του και γι' αυτό διαμαρτύρονται οι παίκτες της Αγγλίας;", αναρωτήθηκε on air ο Ντέιβις, ο οποίος υπήρξε ο κορυφαίος Άγγλος σχολιαστής. Μάλιστα σε όλους είχε προκαλέσει εντύπωση ότι η ταπεινότητά του δεν τον οδήγησε σε ακραίες αντιδράσεις. Ούτε καν παραδέχθηκε ότι υπήρξε χέρι, τη στιγμή της μετάδοσης του αγώνα! Ακόμη κι όταν πληροφορήθηκε από συνάδελφό του, που βρισκόταν κοντά στην περιοχή της Αγγλίας, ότι όντως ο "Θεός" έβαλε το χέρι του. Εκανε εντύπωση στους Άγγλους που ποτέ δεν άκουσαν από το στόμα του Ντέιβις αυτό που είδαν. Αντιθέτως, προκάλεσε έριδες το σχόλιό του για το γκολ: "Θα πρέπει να πω ότι είναι υπέροχο. Πρόκειται για μια καθαρή ποδοσφαιρική ιδιοφυΐα"!
“Un poco con la cabeza de Maradona y otro poco con la mano de Dios”
Στις δηλώσεις του μετά τον αγώνα ο Μαραντόνα είπε ότι “το γκολ επετεύχθη λίγο με το κεφάλι του Μαραντόνα και λίγο με το χέρι του Θεού” (“un poco con la cabeza de Maradona y otro poco con la mano de Dios”), αφήνοντας εμβρόντητους τους παρευρισκόμενους. Η φάση του γκολ έμεινε στην ιστορία με αυτό τον χαρακτηρισμό “Το χέρι του Θεού”. Λίγο αργότερα, ο Μαραντόνα έλεγε: “Περίμενα τους συμπαίκτες μου να με αγκαλιάσουν, αλλά κανείς δεν ερχόταν. Τους είπα: ελάτε να με αγκαλιάσετε, αλλιώς ο διαιτητής δε θα το μετρήσει”.
Άφωνος είχε μείνει ο προπονητής της Αγγλίας, Μπόμπι Ρόμπσον: "Είδα την μπάλα στον αέρα και τον Μαραντόνα να πηγαίνει προς το μέρος της. Το ίδιο έκανε και ο Σίλτον, αλλά ο Μαραντόνα απλώνοντας το χέρι την έστειλε στα δίχτυα. Είναι φοβερό να υπάρχουν τέτοιες διαιτητικές αποφάσεις σε τόσο υψηλό επίπεδο". Για τον Άγγλο ήταν καθαρή απάτη. Το είχε δηλώσει και στο βιβλίο του Κρις Χαντ, World Cup Stories: "Δεν τους ενδιέφερε η αθλητική προέκταση του παιχνιδιού. Αν τους έδινες την ευκαιρία να κερδίσουν κάτι, θα το έκαναν ακόμη και εξαπατώντας τον άλλο. Κανείς δεν νοιάζεται. Ούτε ο Μαραντόνα νοιάστηκε. Πήγε στο πλήθος για να αποθεωθεί, υψώνοντας τις γροθιές του σαν σούπερ σταρ. Ομως είχε διαπράξει απάτη".
Στο δεύτερο γκολ, το "γκολ του αιώνα", ο Μαραντόνα διάνυσε 60 μέτρα σε 10 δευτερόλεπτα περνώντας 5 Άγγλους ποδοσφαιριστές και τον Σίλτον
Τη σημασία της συγκεκριμένης φάσης μπορεί εύκολα κάποιος να την αντιληφθεί αν αναλογιστεί ότι “επισκίασε” -τρόπον τινά- το γκολ του αιώνα («The Goal of the Century») που πέτυχε και πάλι ο Μαραντόνα τρία λεπτά αργότερα. Στο 54', όταν ο Έκτορ Ενρίκε τού έδωσε τη μπάλα δέκα μέτρα πίσω από το κέντρο και εκείνος ξεκίνησε μια ξέφρενη πορεία προς το τέρμα του Σίλτον. Σε 10 δευτερόλεπτα διάνυσε μια απόσταση 60 μέτρων, περνώντας τους Χοντζ, Μπίρτσλι, Ρέιντ, Μπούτσερ (δύο φορές) και Φένγουϊκ. Βρέθηκε απέναντι στον Σίλτον τον οποίο επίσης ξεπέρασε και με πλασέ έκανε το 2-0, μέσα σε αποθέωση. Ένα γκολ – υπόκλιση στο ταλέντο του μεγαλύτερου ποδοσφαιριστή που ζήσαμε στα γήπεδα.
Το μόνο που κατάφερε η Αγγλία ήταν να μειώσει στο 80' με τον Γκάρι Λίνεκερ και να μετατρέψει σε... ροντέο τα τελευταία 10 λεπτά του αγώνα. Παρότι όλη η άμυνά της είχε πάρει μέτρα μέσα στο γήπεδο και έδωσε το δικαίωμα στην Αργεντινή να δημιουργήσει και να χάσει ευκαιρίες, τίποτα δεν άλλαξε και η Αργεντινή πήρε την πρόκριση στα ημιτελικά της διοργάνωσης (2-0 το Βέλγιο), την οποία εν τέλει κατέκτησε κερδίζοντας στον τελικό 3-2 τη Δυτική Γερμανία.
Για την ιστορία, ο Carlos Bilardo είχε παρατάξει την Αργεντινή σε εκείνο το παιχνίδι της 22ας Ιουνίου με τους: Nery Pumpido - José Luis Brown, José Luis Cuciuffo, Oscar Ruggeri - Sergio Batista, Jorge Burruchaga (75' Carlos Daniel Tapia), Diego Maradona, Héctor Enrique, Ricardo Giusti, Julio Olarticoechea - Jorge Valdano.
Από την άλλη, οι Άγγλοι είχαν παίξει με τους: Peter Shilton - Gary M. Stevens, Kenny Sansom, Terry Fenwick, Terry Butcher - Glenn Hoddle Peter Reid (69' Chris Waddle), Trevor Steven (74' John Barnes), Steve Hodge - Gary Lineker, Peter Beardsley.
Οι Αργεντίνοι είχαν πια επανακτήσει την Εθνική τους υπερηφάνεια, στον απόηχο του πολέμου στα νησιά Φώκλαντ και είχαν πάρει εκδίκηση από την ομάδα, που πριν από 20 χρόνια (1966) στην ίδια διοργάνωση, είχαν προκαλέσει πόνο στον τότε αρχηγό τους, Αντόνιο Ρατίν. Τα δύο παιχνίδια (1966 και 1986) ανάμεσα σε Αγγλία και Αργεντινή είχαν δημιουργήσει μια περίεργη συμμετρία συναισθημάτων, παρότι είχαν βασιστεί σε διαιτητικά λάθη. Ο πρώην διεθνής Αργεντινός Ρομπέρτο Περφούμο τοποθέτησε το ζήτημα στη σωστή του βάση: "Το 1986, το να κερδίσουμε το ματς κόντρα στην Αγγλία ήταν αρκετό. Η κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου ήταν δευτερευούσης σημασίας για εμάς. Η νίκη επί της Αγγλίας ήταν ο πραγματικός μας στόχος".
H εκκλησία για χάρη του "Θεού" και το "Αγιασθήτω το αριστερό σου χέρι"
Το πρώτο γκολ στον τελικό του 1986 αποτέλεσε αφορμή να γίνει persona non grata για τους Άγγλους. Η δήλωσή του όμως για το χέρι του Θεού, αλλά και το δεύτερο γκολ που πέτυχε τον έκαναν "Θεό" για τους Αργεντίνους. Και έτσι λατρεύεται μέχρι και σήμερα. Για χάρη του υπάρχει ιερός ναός στην πόλη Ροζάριο της Αργεντινής. Η εκκλησία ονομάζεται Maradoniana και έχει 80.000 μαθητές - οπαδούς, συμπεριλαμβανομένων και του Άγγλου παλαίμαχου ποδοσφαιριστή, Γκάρι Λίνεκερ! "Εις το όνομα της La Tota, της Μητέρας και του Don Diego του πατέρα, ο καρπός της αγάπης τους, ο ποδόσφαιρικός Θεός να σας ευλογεί όλους σας. Ντιέγκο, Ντιέγκο, Ντιέγκο!". Αυτό είναι το σύνθημα των πιστών, οι οποίοι κάνουν την προσευχή τους μπαίνοντας στον ναό (σε ελεύθερη μετάφραση): "Ντιέγκο ημών, ο εν των γηπέδων καλλιτέχνη, αγιασθήτω το αριστερό σου χέρι, και τα μαγικά σου, κάνε τα γκολ σου αξέχαστα στη Γη, όσο αυτοί θα είναι στον παράδεισο".
Χριστούγεννα γι' αυτούς είναι η 30ή Οκτωβρίου, ημερομηνία που γεννήθηκε ο Ντιέγκο Μαραντόνα. Η 22η Ιουνίου, ημέρα που πέτυχε το γκολ σε βάρος της Αγγλίας, γιορτάζεται ως το Πάσχα. Είναι η ημέρα που βαφτίζονται οι νέοι "μαθητές". Πώς; Καλούνται να περάσουν μια μπάλα πάνω από ένα χάρτινο ομοίωμα του Σίλτον και να την στείλουν με το αριστερό τους χέρι σε ένα ειδικά διαμορφωμένο δίχτυ. Στη συνέχεια καλούνται να ακούσουν τον σχολιασμό του δεύτερου γκολ στον τελικό του 1986: "Ο Μαραντόνα έχει τη μπάλα, αυτή ή ιδιοφυία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Πάντα Μαραντόνα. Ιδιοφυΐα, ιδιοφυΐα, ιδιοφυΐα! Γκολ! Γκοοοοοολ! Θέλω να κλάψω! Άγιος ο Θεός, ζήτω το ποδόσφαιρο, τι γκολ! Αυτό με κάνει να κλαίω! Συγχωρέστε με. Ο Μαραντόνα σκοράρει το καλύτερο γκολ όλων των εποχών. Από ποιο πλανήτη ήρθες;". Το ευαγγέλιό τους είναι η αυτοβιογραφία του, οποία τιτλοφορείται "I Am El Diego Of The People". Η εκκλησία έχει 80.000 μαθητές (από 55 χώρες), εκ των οποίων περισσότεροι από 1.000 είναι μέλη της Tartan Army (οι φημισμένοι οπαδοί της ποδοσφαιρικής ομάδας της Εθνικής Σκοτίας). Για ευνόητους λόγους φυσικά.
To 2008, σε συνέντευξή του στη "Sun" ο "πίμπε ντ’ όρο" είχε δηλώσει: “Ενας Αγγλος φίλαθλος με πλησίασε, μου ζήτησε αυτόγραφο και μου είπε: Είσαι θρύλος. Αυτό με έκανε πολύ χαρούμενο. Ο κόσμος σας είναι εξαιρετικά ευγενικός και καλός, παρά την προϊστορία μεταξύ των δύο χωρών. Εάν θα μπορούσα να ζητήσω συγγνώμη και να πάω πίσω στο χρόνο για να αλλάξω την ιστορία θα το έκανα. Αλλά το γκολ παραμένει γκολ, η Αργεντινή έγινε παγκόσμια πρωταθλήτρια και εγώ ήμουν ο καλύτερος παίκτης του κόσμου. Δεν μπορώ να αλλάξω την ιστορία. Μπορώ μόνο να προχωρήσω".
Μεταξοτυπία το χέρι του Θεού
Ποιος θα περίμενε ότι ο Μαραντόνα με “το χέρι του θεού” και ο πόλεμος των Φώκλαντ θα ενώνονταν αρμονικά σε μια μεταξοτυπία; Και όμως, η ομάδα Golpeavisa, από το Μεξικό τα κατάφερε. Έφτιαξε μια αφίσα, για το πολιτιστικό περιοδικό Lee+ Gandhi και ένωσε μερικά φαινομενικά ασύνδετα γεγονότα: Το Μουντιάλ του 1986 με το γκολ του Μαραντόνα στον τελικό με την Αγγλία και τον πόλεμο των Φώκλαντ. Υπενθυμίζεται ότι Αγγλοι και Αργεντίνοι ήταν σε εμπόλεμη κατάσταση για 74 ημέρες στα Βρετανικής κυριαρχίας νησιά Φώκλαντ το 1982. Η ποδοσφαιρική τους κόντρα ήταν μια μικρογραφία των συμφερόντων που είχαν η μία έναντι της άλλης. Είχε ξεκινήσει από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966, όταν η Αγγλία είχε αποκλείσει την Αργεντινή στην προημιτελική φάση με 1-0. Στο παιχνίδι το οποίο διεξήχθη στις 23 Ιουλίου 1966, είχαν σημειωθεί σοβαρά επεισόδια από τους παίκτες της εθνικής Αργεντινής, που είχαν θεωρήσει ότι η Αγγλία είχε ευνοηθεί υπερβολικά από τη διαιτησία.