Ο Silvio Gazzaniga περιγράφει πώς εμπνεύστηκε το μοναδικό σχέδιο
Το 1971, η διοργανώτρια αρχή του Παγκοσμίου Κυπέλλου βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα πρόβλημα: δεν είχε πλέον τρόπαιο να παραδώσει στον επόμενο νικητή, καθώς τον προηγούμενο χρόνο η Βραζιλία του Πελέ κέρδισε το Μουντιάλ για τρίτη φορά και έτσι το τρόπαιο, τής παραχωρήθηκε μόνιμα.
Το τρόπαιο εκείνο ήταν ένα επιχρυσωμένο άγαλμα της θεότητας Νίκης η οποία κρατούσε ένα οκτάγωνο κύπελλο πάνω από τη κεφάλι της. Το όνομα του τρόπαιου ήταν «Ζιλ Ριμέ» προς τιμήν του πρώην προέδρου της FIFA που διοργάνωσε το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο. Μάλιστα, το 1983 εκλάπη από το μουσείο της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της Βραζιλίας και δεν βρέθηκε ποτέ.
Με την παράδοση του τροπαίου στους Βραζιλιάνους, η FIFA διοργάνωσε διαγωνισμό για το σχεδιασμό του νέου. Συνολικά, 53 προτάσεις από 7 χώρες υποβλήθηκαν στη διοργανώτρια αρχή. Μία από αυτές προέρχονταν από έναν ιδιώτη γλύπτη από το Μιλάνο, ονόματι Silvio Gazzaniga. Ο 50χρονος τότε γλύπτης είχε περάσει τη ζωή του δημιουργώντας σύμβολα για την επιτυχία άλλων ανθρώπων.
Ο Gazzaniga σχεδίασε το πρώτο του μετάλλιο σε νεαρή ηλικία και πέρασε τις επόμενες 3 δεκαετίες, δημιουργώντας κοσμήματα και τρόπαια για το σκι. Τελικά, κατόρθωσε να αναλάβει τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή της φίρμας σχεδιασμού επάθλων Bertoni. Στη θέση αυτή βρίσκονταν όταν έμαθε για το διαγωνισμό της FIFA.
«Κλείστηκα στο στούντιο μου που βρίσκεται στη συνοικία των καλλιτεχνών στο Μιλάνο», θυμάται ο 93χρονος σήμερα Gazzaniga, σε συνέντευξη που παραχώρησε τον προηγούμενο μήνα. «Ρίχτηκα αμέσως στη δουλειά», δήλωσε.
Ο ίδιος σημείωσε ότι είχε πλήρη επίγνωση της ιστορίας και της σημασίας του προηγούμενου τροπαίου. «Το τρόπαιο “Ριμέ” ήταν ένα τέλειο παράδειγμα των τελών του 1800 σε σχέση με το πώς αντιλαμβάνονταν ένα κύπελλο. Το σχέδιο μου είναι ένα καλό παράδειγμα των τρόπων που αντιλαμβανόμαστε ένα κύπελλο στα τέλη του 1900», δήλωσε ο σχεδιαστής.
«Η FIFA προσέγγισε το προηγούμενο τρόπαιο σαν ένα πολύτιμο κόσμημα. Το τρόπαιο “Ριμέ” ήταν ένα κόσμημα, αλλά το 1971 η FIFA γνώριζε την εποχή της τηλεόρασης και έψαχναν κάτι με μεγαλύτερη φωτογένεια, ‘απαλό’, που να φαίνεται όμορφα στην τηλεόραση, ένα νέο σύμβολο για το τέλος του αιώνα… ένα πολύτιμο γλυπτό, όχι ένα κόσμημα», εξηγεί ο Gazzaniga.
«Ένα ανθρώπινο πλάσμα, ο ήρωας, αλλά όχι μόνος του, γιατί το παιχνίδι και κάθε ματς γίνεται από δύο ομάδες, δύο βουλήσεις αντιτίθενται και δρουν μαζί». Έτσι, περιγράφει ο Gazzaniga το τρόπαιο που σχεδίασε. «Ενέργεια, δύναμη, αντοχή, δυναμισμός, τραχύτητα, ευκινησία, ταχύτητα, επιτυχία, κατόρθωμα, νίκη, θρίαμβος. Όλα αυτά έπρεπε να αναμειχθούν και να αγκαλιάσουν τον κόσμο, ο οποίος είναι πάνω από όλα και πάνω από κάθε μονάδα ανθρώπου».
Αφού υπέβαλε το εκμαγείο και τα σχέδια στη FIFA, ο Gazzaniga έπρεπε να περιμένει για τα αποτελέσματα. Μετά από μερικούς μήνες αναμονής, τελικά πληροφορήθηκε τα χαρμόσυνα νέα: Η FIFA είχε επιλέξει την πρότασή του.
Αν και ο Ιταλός γλύπτης παραμένει σεμνός και συγκρατημένος, ο ίδιος παραδέχεται ότι η η χαρά του ήταν πολύ μεγάλη όταν είδε το τρόπαιο στο γήπεδο για πρώτη φορά το 1974, όπως αναφέρει το narrative.ly.
«Η πρώτη φορά ήταν τα πάντα για μένα», δήλωσε, ενθυμούμενος την εικόνα του αρχηγού της Δυτικής Γερμανίας, Φραντς Μπεκενμπάουερ, να παραλαμβάνει το τρόπαιο. Από τότε το βαρύτιμο τρόπαιο έχει υψωθεί στον αέρα από ορισμένους εκ των σπουδαιότερων παικτών του κόσμου, από το Μαραντόνα μέχρι το Ζιντάν.
Σήμερα οι κανονισμοί της FIFA δεν επιτρέπουν σε κανένα νικητή να κρατήσει το ύψους 36 εκατοστών τρόπαιο από χρυσό 18 καρατίων, όσο φορές και αν το κατακτήσει μια ομάδα. Κάθε 4 χρόνια, ο νικητής λαμβάνει ένα αντίγραφο και το όνομα του νικητή σκαλίζεται στη βάση του αυθεντικού.
Το τρόπαιο εκείνο ήταν ένα επιχρυσωμένο άγαλμα της θεότητας Νίκης η οποία κρατούσε ένα οκτάγωνο κύπελλο πάνω από τη κεφάλι της. Το όνομα του τρόπαιου ήταν «Ζιλ Ριμέ» προς τιμήν του πρώην προέδρου της FIFA που διοργάνωσε το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο. Μάλιστα, το 1983 εκλάπη από το μουσείο της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της Βραζιλίας και δεν βρέθηκε ποτέ.
Με την παράδοση του τροπαίου στους Βραζιλιάνους, η FIFA διοργάνωσε διαγωνισμό για το σχεδιασμό του νέου. Συνολικά, 53 προτάσεις από 7 χώρες υποβλήθηκαν στη διοργανώτρια αρχή. Μία από αυτές προέρχονταν από έναν ιδιώτη γλύπτη από το Μιλάνο, ονόματι Silvio Gazzaniga. Ο 50χρονος τότε γλύπτης είχε περάσει τη ζωή του δημιουργώντας σύμβολα για την επιτυχία άλλων ανθρώπων.
Ο Gazzaniga σχεδίασε το πρώτο του μετάλλιο σε νεαρή ηλικία και πέρασε τις επόμενες 3 δεκαετίες, δημιουργώντας κοσμήματα και τρόπαια για το σκι. Τελικά, κατόρθωσε να αναλάβει τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή της φίρμας σχεδιασμού επάθλων Bertoni. Στη θέση αυτή βρίσκονταν όταν έμαθε για το διαγωνισμό της FIFA.
«Κλείστηκα στο στούντιο μου που βρίσκεται στη συνοικία των καλλιτεχνών στο Μιλάνο», θυμάται ο 93χρονος σήμερα Gazzaniga, σε συνέντευξη που παραχώρησε τον προηγούμενο μήνα. «Ρίχτηκα αμέσως στη δουλειά», δήλωσε.
Ο ίδιος σημείωσε ότι είχε πλήρη επίγνωση της ιστορίας και της σημασίας του προηγούμενου τροπαίου. «Το τρόπαιο “Ριμέ” ήταν ένα τέλειο παράδειγμα των τελών του 1800 σε σχέση με το πώς αντιλαμβάνονταν ένα κύπελλο. Το σχέδιο μου είναι ένα καλό παράδειγμα των τρόπων που αντιλαμβανόμαστε ένα κύπελλο στα τέλη του 1900», δήλωσε ο σχεδιαστής.
«Η FIFA προσέγγισε το προηγούμενο τρόπαιο σαν ένα πολύτιμο κόσμημα. Το τρόπαιο “Ριμέ” ήταν ένα κόσμημα, αλλά το 1971 η FIFA γνώριζε την εποχή της τηλεόρασης και έψαχναν κάτι με μεγαλύτερη φωτογένεια, ‘απαλό’, που να φαίνεται όμορφα στην τηλεόραση, ένα νέο σύμβολο για το τέλος του αιώνα… ένα πολύτιμο γλυπτό, όχι ένα κόσμημα», εξηγεί ο Gazzaniga.
«Ένα ανθρώπινο πλάσμα, ο ήρωας, αλλά όχι μόνος του, γιατί το παιχνίδι και κάθε ματς γίνεται από δύο ομάδες, δύο βουλήσεις αντιτίθενται και δρουν μαζί». Έτσι, περιγράφει ο Gazzaniga το τρόπαιο που σχεδίασε. «Ενέργεια, δύναμη, αντοχή, δυναμισμός, τραχύτητα, ευκινησία, ταχύτητα, επιτυχία, κατόρθωμα, νίκη, θρίαμβος. Όλα αυτά έπρεπε να αναμειχθούν και να αγκαλιάσουν τον κόσμο, ο οποίος είναι πάνω από όλα και πάνω από κάθε μονάδα ανθρώπου».
Αφού υπέβαλε το εκμαγείο και τα σχέδια στη FIFA, ο Gazzaniga έπρεπε να περιμένει για τα αποτελέσματα. Μετά από μερικούς μήνες αναμονής, τελικά πληροφορήθηκε τα χαρμόσυνα νέα: Η FIFA είχε επιλέξει την πρότασή του.
Αν και ο Ιταλός γλύπτης παραμένει σεμνός και συγκρατημένος, ο ίδιος παραδέχεται ότι η η χαρά του ήταν πολύ μεγάλη όταν είδε το τρόπαιο στο γήπεδο για πρώτη φορά το 1974, όπως αναφέρει το narrative.ly.
«Η πρώτη φορά ήταν τα πάντα για μένα», δήλωσε, ενθυμούμενος την εικόνα του αρχηγού της Δυτικής Γερμανίας, Φραντς Μπεκενμπάουερ, να παραλαμβάνει το τρόπαιο. Από τότε το βαρύτιμο τρόπαιο έχει υψωθεί στον αέρα από ορισμένους εκ των σπουδαιότερων παικτών του κόσμου, από το Μαραντόνα μέχρι το Ζιντάν.
Σήμερα οι κανονισμοί της FIFA δεν επιτρέπουν σε κανένα νικητή να κρατήσει το ύψους 36 εκατοστών τρόπαιο από χρυσό 18 καρατίων, όσο φορές και αν το κατακτήσει μια ομάδα. Κάθε 4 χρόνια, ο νικητής λαμβάνει ένα αντίγραφο και το όνομα του νικητή σκαλίζεται στη βάση του αυθεντικού.