Ο Νίκος Καρούζος (17 Ιουλίου 1926- 28 Σεπτεμβρίου 1990) ήταν ποιητής της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς.
Βίος
Ο Νίκος Καρούζος γεννήθηκε στις 17 Ιουλίου του 1926 στο Ναύπλιο. Οι γονείς του ήταν η Κωνσταντίνα Πιτσάκη και ο Δημήτρης Καρούζος. Ο πατέρας του ήταν δάσκαλος και ο παππούς από την πλευρά της μητέρας του ιερέας και δάσκαλος και συνέβαλαν σημαντικά στα πρώτα παιδικά του χρόνια στην διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Ιδιαίτερα η πλούσια βιβλιοθήκη του ιερέα παππού του. Το 1944 ολοκληρώνει τις γυμνασιακές σπουδές στην γενέτειρά του και την ίδια περίοδο εντάσσεται στην Ε.Π.Ο.Ν. Ναυπλίου στο τμήμα διαφώτισης. To 1945 εισάγεται στη Νομική Σχολή Αθηνών. Τον Ιούνιο του 1946 γλιτώνει από σύλληψη και εκτέλεσή του από την Οργάνωση Χ. Την επόμενη χρονιά εξορίζεται στην Ικαρία για πέντε μήνες. Το 1951 υπηρετεί τη θητεία του στη Μακρόνησο και το 1953 εξορίζεται πάλι, στη Μακρόνησο. Νοσηλεύτηκε στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο όπου απαλλάχθηκε από την στρατιωτική θητεία χωρίς να υπογράψει δήλωση μετανοίας, για λόγους υγείας. Το 1955 παντρεύεται τη Μαρία Δαράκη με την οποία χωρίζει μετά από μερικούς μήνες. Εγκαταλείπει τις σπουδές στη Νομική και την προοπτική να γίνει δικηγόρος. Αρχίζει να συνεργάζεται με διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά δημοσιεύοντας πoιήματα και άλλα πεζά κείμενα, όπως τα Αθηναϊκά Γράμματα, Επιθεώρηση Τέχνης, Νέα Εστία, Ευθύνη, Σύνορο, Διαγώνιος. Το 1961 βραβεύεται με το Β' Κρατικό Βραβείο ποίησης και το 1962 με Α΄Βραβείο ποίησης της Ομάδας των Δώδεκα. Το 1962 παντρεύεται για δεύτερη φορά, με την Μαίρη Μεϊμαράκη με την οποία χωρίζει το 1980. Τον Μάιο του 1967 συλλαμβάνεται για δηλώσεις που έκανε σε βάρος του Παττακού. Το διάστημα 1983-1984 και το 1986 εργάζεται στο Γ' Πρόγραμμα της Ε.Ρ.Α κάνοντας εκπομπές για την λογοτεχνία. Το 1988 βραβεύεται με το Κρατικό Λογοτεχνικό βραβείο ποίησης. Αντιμετωπίζει διάφορα προβλήματα υγείας (καρδιολογικά, κατανάλωση αλκοόλ, διάγνωση καρκίνου). Νοσηλεύεται σε διάφορες κλινικές της Ελλάδος και του εξωτερικού (Φεβρουάριος-Μάρτιος του 1986 στο Σωτηρία, Μάρτιος του 1989-διάγνωση καρκίνου,Φεβρουάριος-Μάρτιος του 1990 Λονδίνο). Πεθαίνει στις 28 Σεπτεμβρίου του 1990 στο Νοσοκομείο Υγεία.
Ποιητικό έργο
Παιδιόθεν ασχολείται με το διάβασμα ποίησης και τη συγγραφή. Το 1944-1945 πραγματοποιεί την πρώτη δημοσίευση ποιήματός του στο περιοδικό της Ε.Π.Ο.Ν.Νέα Γενιά. Το 1949 δημοσιεύει το πρώτο του ποίημα με τίτλο Σίμων ο Κυρηναίος στο περιοδικό Ο αιώνας μας, ενώ το 1953 την πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλοΗ επιστροφή του Χριστού. Η ποίηση του Καρούζου έχει χαρακτηρισθεί ως ΄΄φιλοσοφική, θρησκευτική, μυστική, μα δεν είναι τόσο η μεταφυσική διάσταση που τη διακρίνει, αλλά «μια υπαρξιακή πλησμονή, που τον ωθεί πέρα από τα όρια του εγώ, προς τη συγχώνευση με το αισθητό σύμπαν».
Εργογραφία Νίκου Καρούζου
Ποιητικές συλλογές
- Επιστροφή του Χριστού, Αθήνα, 1953
- Νέες Δοκιμές, Αθήνα, 1954
- Σημείο, 1955
- Είκοσι ποιήματα, Αθήνα, 1955
- Διάλογοι, 1956
- Ποιήματα, 1961
- Η Έλαφος των άστρων, 1962
- Ο Υπνόσακος, εκδ.Ζαρβάνος, 1964
- Πενθήματα, Αθήνα, 1969
- Λευκοπλάστης για μικρές και μεγάλες αντινομίες, 1971
- Χορταριαμένα χάσματα,εκδ. Εγνατία, 1974
- Απόγονος της νύχτας, εκδ.Πολυπλάνο, 1978
- Δυνατότητες και χρήση της ομιλίας, εκδ.Εγνατία, 1979, εκδ.Ερατώ, 1986
- Ο ζήλος του μη σχετικού με παροράματα, εκδ.Πολυπλάνο, 1980
- Μονολεκτισμοί και ολιγόλεκτα, εκδ.Εξάντας, 1980
- Φαρέτριον, εκδ. Ύψιλον, 1981
- Αναμνηστική λήθη, εκδ.Γοργώ, 1982
- Αντισεισμικός τάφος, εκδ.Εστία, 1984
- Συντήρηση ανελκυστήρων, εκδ. Καστανιώτης, 1986
- Νεολιθηκή νυχτωδία στην Κροστάνδη, εκδ.Απόπειρα, 1987
- Ερυθρογράφος, εκδ.Απόπειρα, 1988
- Λογική μεγάλου σχήματος, εκδ.Ερατώ, 1989
- Ευρεσεις από Κυανό κοβάλτιο, εκδ.Ίκαρος, 1991
- Θρίαμβος χρόνου, εκδ.Απόπειρα, 1997
Μεταφράσεις
- Χόρχε Λουί Μπόρχες-Ο δημιουργός και άλλα κείμενα, εκδ.Ύψιλον, 1980
Πεζά-δοκίμια
- Μεταφυσικές εντυπώσεις απ΄τη ζωη ως το θέατρο, εκδ.Άψινθος, 1966
- Περί ζωγράφων, εκδ.Galerie Titanium, 1988
- Πεζά κείμενα, εκδ.Ίκαρος, 1997
Περισσότερα θέματα για τη λογοτεχνία εδώ.
Περισσότερες βιογραφίες σπουδαίων προσωπικοτήτων εδώ.