Τι σημαίνει η λέξη δάσκαλος;

 

Η λέξη δάσκαλος είναι μεσαιωνική λέξη. Σχηματίστηκε με απλολογία από τη λέξη της αρχαίας ελληνικής διδάσκαλος, παράγωγο του ρήματος διδάσκω με την προσθήκη της κατάληξης –αλος. Η λέξη έγινε ιδιαίτερα γνωστή τον 19^ο αι. με τη διαφωτιστική δραστηριότητα που ανέπτυξαν οι περίφημοι Διδάσκαλοι του Γένους (Άνθιμος Γαζής, Ευγένιος Βούλγαρις κ.α.).

Η λέξη συγγενεύει ετυμολογικά με τα ρήματα doceo(= διδάσκω) και disco(= διδάσκομαι, μαθαίνω) της λατινικής.

Ετυμολογία

δάσκαλος < διδάσκαλος < διδάσκω.

Η λέξη δάσκαλος απλολογείται από το ρήμα διδάσκω, ενεστ. αναδιπλασιασμένος τ. του θ. δα-, το οποίο μαρτυρείται στο απρφ. Παθ. αορ. β΄ δα- ήναι (πβ. Αδαής) <δασ-ήναι< dηs-, που συνδέεται με λατ. disco(=μαθαίνω) , doceo (=διδάσκω),  γαλλ. discipline(=επιστήμη, μάθηση) κ.α.

πτώση	ενικός	πληθυντικός
ονομαστική	δάσκαλος	δάσκαλοι
γενική	δασκάλου	δασκάλων
αιτιατική	δάσκαλο	δασκάλους
κλητική	δάσκαλε	δάσκαλοι

Σημασία

δάσκαλος αρσενικό ουσιαστικό, δασκάλα και δασκάλισσα θηλυκό ουσιαστικό

1. αυτός που διδάσκει
2. ο εκπαιδευτικός που διδάσκει στο δημοτικό σχολείο
3. ο αναγνωρισμένος καλλιτέχνης, ο μεγάλος ζωγράφος
4. ο δεξιοτέχνης ενός μουσικού οργάνου
5. (μεταφορικά) αυτός που αρέσκεται να δίνει συμβουλές στους άλλους

Συγγενικές λέξεις

• δασκαλάκος
• δασκάλεμα
• δασκαλεμένος
• δασκαλεύω
• δασκαλίκι
• δασκαλικός
• δασκαλισμός
• δασκαλίστικος
• δασκαλίτσα
• διδάσκω
• διδασκαλία
• δίδαγμα
• διδακτικός
• δίδακτρα

Σύνθετα

• αδίδακτος
• δασκαλοπαίδι
• δασκαλόπουλο
• δημοδιδάσκαλος

Συνώνυμα

• διδάσκαλος
• παιδαγωγός
• σύμβουλος
• σχολαστικός

Για το e-didaskalia.blogspot.gr
Αποστόλης Ζυμβραγάκης
Φιλόλογος

Βρείτε περισσότερες ερμηνείες λέξεων εδώ.