Ο άνθρωπος που άλλαξε τον κόσμο όπως τον ξέραμε!
Το 1927 είναι μια μεγάλη χρονιά επιστημονικών ανακαλύψεων και τεχνολογικής καινοτομίας.Την ώρα λοιπόν που ο φυσικός Χάιζενμπεργκ έστρωνε το έδαφος της Κβαντομηχανικής και ο Μίκελσον επιβεβαίωνε πειραματικά τη Θεωρία της Σχετικότητας, την ίδια στιγμή γεννιόταν ο ομιλών κινηματογράφος για να αλλάξει μια για πάντα το πεδίο της μαζικής ψυχαγωγίας.
Η προσθήκη του κινηματογραφικού ήχου έδωσε νέα ώθηση στο σινεμά, κάνοντάς το πια τον ακρογωνιαίο λίθο της ψυχαγωγικής βιομηχανίας, γι’ αυτό και μια άλλη εφεύρεση της ίδιας χρονιάς πέρασε στα ψιλά του Τύπου αλλά και της Ιστορίας.
Μέσα στον γενικότερο λοιπόν ενθουσιασμό από την επέλαση του ομιλούντος κινηματογράφου, κανείς δεν έδωσε σημασία στο «κουτί» του πρωτοπόρου αμερικανού εφευρέτη Φίλο Φάρνσγουορθ, ο οποίος τον Απρίλιο του 1927 εξέπεμψε την πρώτη τηλεοπτική εικόνα, άμεση εφαρμογή της ευρεσιτεχνίας που είχε κατοχυρώσει και περιγράφονταν ως «ηλεκτρο-μηχανικό σύστημα τηλεόρασης»!
Κι έτσι χωρίς πολλές φιοριτούρες και τιμές γεννήθηκε η εφεύρεση που λίγες μόνο δεκαετίες αργότερα θα άλλαζε τη μορφή του κόσμου, επηρεάζοντας όσο τίποτα άλλο τις ανθρώπινες μάζες στα μήκη και τα πλάτη της Γης!
Γεννημένος θα έλεγε κανείς εφευρέτης, ο Φάρνσγουορθ καινοτομούσε ήδη από τα σχολικά του χρόνια, ανατρέποντας τα γονεϊκά όνειρα που τον ήθελαν βιολονίστα! Ήδη από τα 12 χρόνια του πειραματιζόταν με τα ηλεκτρομαγνητικά φαινόμενα, σκαρώνοντας ηλεκτρικά μοτέρ αλλά και το πρώτο πλυντήριο ρούχων που έβλεπε η φτωχή οικογένεια.
Αφού εξέπεμψε το περίφημο τηλεοπτικό του σήμα το 1927 των 60 οριζόντιων γραμμών, που απεικόνιζε το σήμα του δολαρίου(!), εφηύρε λίγο αργότερα την καθοδική λυχνία, τη βάση όλων των κατοπινών τηλεοπτικών συστημάτων, κατοχυρώνοντας την πατέντα του με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.
Το 1938 αποκάλυψε το πρωτότυπο της πρώτης πλήρως ηλεκτρονικής τηλεόρασης και κατόπιν τα παράτησε για να ασχοληθεί με την πυρηνική σύντηξη! Παρά την εφευρετική του δεινότητα και τις 165 πατέντες που κατοχύρωσε, νομικές μάχες με τον κολοσσό RCA θα τον έκαναν να χάσει την τηλεοπτική πατέντα του και να βουτηχτεί στα χρέη, με την τηλεόραση να μαστίζει έκτοτε τη ζωή του, παρά την κατοπινή οικονομική τουλάχιστον δικαίωσή του.
Ο ίδιος είχε εξάλλου δηλώσει από νωρίς για την εφεύρεση που ερχόταν ολοταχώς να αλλάξει τον κόσμο όπως τον ξέραμε: «Δεν υπάρχει τίποτα μέσα της που να αξίζει και δεν πρόκειται να τη βρείτε σε αυτό το νοικοκυριό, ούτε τη θέλω στην πνευματική μας διατροφή»…
Πρώτα χρόνια
Ο Φίλο Τέιλορ Φάρνσγουορθ γεννιέται στις 19 Αυγούστου 1906 στη Γιούτα των ΗΠΑ, μέσα σε οικογένεια Μορμόνων. Ερασιτέχνης επιστήμονας από τα μικράτα του, ο έφηβος βάζει σκοπό να εκσυγχρονίσει τις οικιακές συσκευές της ξύλινης κατοικίας του πειραματιζόμενος από μικρός με τον ηλεκτρισμό και τα φαινόμενά του.
Κι έτσι σύντομα η οικογένεια κατείχε το πρώτο ηλεκτρικό πλυντήριο ρούχων στην τοπική κοινότητα των Μορμόνων, με τον νεαρό Φίλο να μη σταματά εκεί με τα πειράματά του. Στα σχολικά του χρόνια κέρδισε ακόμα και πανεθνικό διαγωνισμό με την πρωτότυπη εφεύρεσή του: μια απαραβίαστη κλειδαριά!
Και ήταν ακριβώς στο Γυμνάσιο, στο μάθημα της χημείας, όταν συνέλαβε την ιδέα που θα οδηγούσε τελικά στη γέννηση της τηλεόρασης: ένα γενικό περίγραμμα της ηλεκτρονικής λυχνίας (λυχνία κενού), παγκόσμια σταθερά αργότερα σε κάθε ηλεκτρονικό σύστημα!
Έπεται φυσικά ότι ούτε οι συμμαθητές του ούτε οι καθηγητές του κατάλαβαν τις προοπτικές της ιδέας του…
Καινοτόμος στο τηλεοπτικό πεδίο
Ο Φάρνσγουορθ συνέχισε τις σπουδές του στο Brigham Young University, στο οποίο γράφτηκε το 1922. Δύο χρόνια όμως αργότερα πέθανε ο πατέρας του και αναγκάστηκε έτσι να εγκαταλείψει το όνειρο της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, αν και ποτέ δεν θα σταματούσε τον εκτεταμένο πειραματισμό.
Μέχρι το 1926, οι περιφερειακές εφευρέσεις του του είχαν εξασφαλίσει ένα μικρό όνομα, ικανό πάντως να του φέρει χορηγίες και χρηματοδοτήσεις για τη συνέχιση της επιστημονικής δουλειάς του. Κι έτσι παίρνει τη σύζυγό του, Elma «Pem» Gardner, την πρώτη κατόπιν σταρ της τηλεόρασης(!), και μετακομίζει στο Σαν Φρανσίσκο, για να εργαστεί σε πιο προωθημένα τεχνολογικά εργαστήρια.
Την επόμενη χρονιά, παράλληλα με τη γέννηση του γιου του, ο Φίλο γράφει Ιστορία αποκαλύπτοντας στην επιστημονική κοινότητα το πρώτο αποκλειστικά ηλεκτρονικό σύστημα τηλεόρασης, εκπέμποντας το σήμα του δολαρίου! Και βέβαια η εφεύρεσή του βασιζόταν στην ιδέα που είχε σκιαγραφήσει στο Γυμνάσιο.
Αφού κατοχύρωσε την πατέντα της τηλεόρασης και των καινοτόμων εξαρτημάτων της, αρνήθηκε την προσφορά της RCA να πουλήσει τα δικαιώματα της εφεύρεσής του, καθώς ο κολοσσός των ΗΠΑ μυρίστηκε αμέσως το χρυσάφι που είχε στα χέρια του ο νεαρός εφευρέτης. Αντιθέτως, αποδέχτηκε την προσφορά για δουλειά που του έκανε η Philco, παίρνοντας τη γυναίκα και τα παιδιά του και μετακομίζοντας αυτή τη φορά στη Φιλαδέλφεια.
Τότε όμως άρχισαν οι ασύλληπτες δικαστικές περιπέτειές του: στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και τις αρχές του 1930, αντιμετώπιζε πια νομικές κατηγορίες για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας: η RCA τον κατηγόρησε ότι το τηλεοπτικό του σύστημα παραβίαζε την πατέντα του εφευρέτη Vladimir Zworkyin, τα δικαιώματα της οποίας κατείχε φυσικά ο κολοσσός. Η RCA έσυρε στα δικαστήρια και διέσυρε στον φίλα προσκείμενο Τύπο τον Φάρνσγουορθ για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας, μέσω αναρίθμητων δικών, εφέσεων και κόντρα εφέσεων, με αξιοσημείωτη μάλιστα επιτυχία!
Στην ψάθα πια από τα εξοντωτικά δικαστικά έξοδα και χωρίς νομική κάλυψη από την Philco, ο Φίλο εγκατέλειψε την εταιρία το 1933 για να εργαστεί μόνος του πάνω στις πατέντες που σκάρωνε συνεχώς.
Εγκαταλείποντας τη Philco, οι συνεισφορές του στην επιστήμη και την τεχνολογία μόνο κολοσσιαίες μπορούν να χαρακτηριστούν: την ώρα που συνέχιζε να προωθεί τα τηλεοπτικά του σχέδια και να μάχεται λυσσαλέα με την RCA για την πατρότητα της τηλεόρασης, μέτρησε αρκετές σημαντικές εφευρέσεις εκτός τηλεοπτικού πεδίου, όπως τη διαδικασία που εφηύρε για την παστερίωση του γάλακτος μέσω ραδιοκυμάτων!
Την τηλεοπτική εκπομπή πάντως δεν έλεγε να την εγκαταλείψει κι έτσι το 1938 ίδρυσε τη δική του εταιρία, τη Farnsworth Television and Radio Corporation, στην Ιντιάνα των ΗΠΑ.
Η RCA συγκατατέθηκε τελικά και αποφάσισε να λύσει το θέμα εξωδικαστικά. Κι έτσι ο κολοσσός μπόρεσε να κατασκευάσει και να πουλήσει τις πρώτες ηλεκτρονικές τηλεοράσεις για οικιακή χρήση, αφού πλήρωσε βέβαια στον εφευρέτη τους αμοιβή που οι φήμες ήθελαν να ανέρχεται στο 1 εκατ. δολάρια!
Κατοπινά χρόνια
Είμαστε όμως ακόμα μακριά από τη χρυσή εποχή της τηλεόρασης, σε μια περίοδο δηλαδή που η εφεύρεση έδειχνε μεν τις μελλοντικές προοπτικές της, αλλά μέχρι εκεί. Αφού αποδέχτηκε λοιπόν την παχυλή συμφωνία με τον διαχρονικό αντίπαλό του, την RCA, ο Φάρνσγουορθ πούλησε την εταιρία του για να συνεχίσει απερίσπαστος το εφευρετικό του έργο.
Η τηλεόραση, την οποία και δεν είχε σε υπόληψη στα σίγουρα, ήταν ακόμα μακριά από την αθρόα εμπορική της εκμετάλλευση και ο Φίλο ήταν πάνω απ’ όλα εφευρέτης! Συνέχισε έτσι την έρευνά του σε μια σειρά από τομείς, που περιλάμβαναν το ραντάρ, το υπέρυθρο τηλεσκόπιο και κατόπιν τον έρωτα της ζωής του, την πυρηνική σύντηξη.
Το 1967 επέστρεψε στη Γιούτα και χρηματοδότησε την ίδρυση πυρηνικού εργαστηρίου στο Brigham Young University, το οποίο μεταγκαταστάθηκε στο Σολτ Λέικ Σίτι την επόμενη χρονιά, λειτουργώντας πια με το δικό του όνομα (Philo T. Farnsworth Association).
Το εργαστήριο του Φάρνσγουορθ σύντομα ωστόσο βρέθηκε να παραπαίει, καθώς η χρηματοδότησή του γινόταν ολοένα και πιο σφιχτή. Ο ίδιος το χρηματοδοτούσε αθρόα και μέχρι το 1970 ήταν πια βουτηγμένος στα χρέη, κάτι που τον ανάγκασε να διακόψει τις νέες του έρευνες.
Μαστιζόμενος από χρόνια κατάθλιψη εδώ και δεκαετίες, στράφηκε τότε για παρηγοριά στο αλκοόλ, στα τελευταία αυτά χρόνια της ζωής του.
Ο μεγάλος εφευρέτης των 165 πατεντών άφησε την τελευταία του πνοή στις 11 Μαρτίου 1971 στο Σολτ Λέικ Σίτι της Γιούτα χτυπημένος από πνευμονία. Πέθανε κυριολεκτικά στην ψάθα, κυνηγώντας πάντα την επόμενη μεγάλη εφεύρεση…
Η σύζυγός του ωστόσο πέρασε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της προσπαθώντας να αναβιώσει την κληρονομιά του άντρα της και να αποκαταστήσει το όνομά του, το οποίο είχε εν πολλοίς σβηστεί από τον χάρτη εξαιτίας των νομικών μαχών με την RCA. Κανείς δεν τον αναγνώριζε ως εφευρέτη της τηλεόρασης, ή έστω ως πρωτεργάτη της, και όλοι ήξεραν ποιος κολοσσός ευθυνόταν για την ιστορικά αυτή «παρανόηση».
Σήμερα το όνομα του εφευρέτη έχει αποκατασταθεί πλήρως ως ένας από τους πιονέρους της τηλεοπτικής εκπομπής, φιγουράροντας πια με χρυσά γράμματα στο πεδίο της τηλεόρασης.
Δεν είναι όμως μόνο η τηλεόραση, καθώς ο Φίλο Φάρνσγουορθ άφησε πατέντες, εφευρέσεις και σημαντικές συνεισφορές σε πολλούς ακόμα τεχνολογικούς τομείς: στη μετατροπή της οπτικής εικόνας σε ηλεκτρικό σήμα, στον ενισχυτή σήματος, την καθοδική λυχνία, τη λυχνία κενού, ακόμα και τα scanners και τα φωτοευαίσθητα υλικά, για να μνημονεύσουμε λίγες μόνο από τις 165 μεγαλύτερες και μικρότερες πατέντες του…
Περισσότερες βιογραφίες σπουδαίων προσωπικοτήτων εδώ.