Μέσα στις επόμενες ώρες, αναμένεται να έχει λυθεί ο νέος γρίφος του τάφου της Αμφίπολης, αυτός που δημιουργήθηκε με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού με τη μοναδική παράσταση και το κομμάτι του που κρύβεται ακόμη κάτω από όγκο χώματος.
Μιλώντας σήμερα στον ΣΚΑΪ, η γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη ανέφερε ότι το αργότερο μέχρι αύριο θα έχει φανεί αν υπάρχει τρίτο πρόσωπο στο απαράμιλλης τέχνης και τεχνικής ψηφιδωτό δάπεδο του τύμβου Καστά.
«Δεν έχει αποκαλυφθεί ανατολικά και δυτικά της παράστασης όλο το ψηφιδωτό, γιατί στα σημεία αυτά πατούν τα υποστυλώματα. Μπορεί να υπάρχει και άλλο πρόσωπο ή διακόσμηση. Σήμερα ή αύριο θα φανεί αυτό», είπε χαρακτηριστικά η κυρία Μενδώνη.
Παράλληλα, η γ.γ. του ΥΠΠΟΑ έκανε λόγο για «μνημείο εξέχον και μοναδικό». «Είναι ταφικό μνημείο, έχουν βρεθεί τα χαρακτηριστικά που προδίδουν αυτόν τον χαρακτήρα. Νομίζω ότι το ψηφιδωτό ενισχύει απολύτως τη χρονολόγηση ότι το μνημείο είναι του τελευταίου τετάρτου του 4ου π.X. αιώνα», πρόσθεσε, ενώ τόνισε ότι «αυτό το μνημείο θα συζητηθεί για πάρα πολλά χρόνια και θα απασχολήσει πολύ μεγάλο μέρος της επιστημονικής κοινότητας».
Κρύβεται η Περσεφόνη πίσω από τον Ηνίοχο;
Η κυρία Μενδώνη, με δηλώσεις της χθες στον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1, αναφερόμενη και πάλι στο εντυπωσιακό ψηφιδωτό που βρέθηκε στον δεύτερο θάλαμο του τύμβου Καστά, μίλησε και για την περίφημη «Αρπαγή της Περσεφόνης», μια παράσταση που έχει βρεθεί σε τοιχογραφία της Βεργίνας. Σημειώνεται ότι η Περσεφόνη -όχι βέβαια η αρπαγή της αλλά μαζί με τον Αδη- έχει βρεθεί και σε άλλο τάφο, αυτόν της Ευρυδίκης.
«Υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά και στην περίπτωση της απεικόνισης της αρπαγής της Περσεφόνης στον τάφο του Φιλίππου και στην τοιχογραφία από τον λεγόμενο τάφο της Περσεφόνης. Εχουμε τον Ερμή ψυχοπομπό, έχουμε το άρμα, έχουμε τα άλογα, έχουμε μια γενειοφόρο μορφή. Ας περιμένουμε την αποκάλυψη. Εάν θεωρήσουμε ότι εδώ έχουμε μια σκηνή αρπαγής της Περσεφόνης, όπως αυτό αναφέρεται από τον τάφο του Φιλίππου, μετά θα πρέπει να προχωρήσουμε σε μια σειρά συλλογισμών ιστορικών. Διότι η συγκεκριμένη παράσταση συνδέεται με τη δυναστεία των Τημενιδών. Επομένως, εάν έχουμε ένα παράλληλο έργο, αυτό κάτι θα σημαίνει. Δεν εννοώ την ταύτιση ενός προσώπου, αλλά υποδηλώνει μια σχέση», είπε χαρακτηριστικά.
Ορισμένοι, πάντως, εκτιμούν ότι αν στο τμήμα του ψηφιδωτού που λείπει απεικονίζεται η Περσεφόνη μαζί με τον Πλούτωνα, τότε είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο τάφος ανήκει σε κάποιον από την οικογένεια του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Το ψηφιδωτό επιβεβαιώνει ότι ο τάφος είναι ένα ιδιαίτερο μνημείο
Η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού πρόσθεσε ότι δεν έχει βρεθεί ξανά ψηφιδωτό σε μακεδονικούς τάφους, γεγονός που καθιστά τον τύμβο της Αμφίπολης ένα μνημείο ιδιαίτερο. Σημειωτέον ότι το ψηφιδωτό έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά άλλων ευρημάτων στον τύμβο που δεν έχουν ανευρεθεί σε άλλους μακεδονικούς τάφους, όπως οι Σφίγγες και οι Καρυάτιδες.
Το ψηφιδωτό θα αποκατασταθεί
Σχετικά με τα στρογγυλά κομμάτια που λείπουν από το ψηφιδωτό, η κυρία Μενδώνη είπε ότι αρκετά μέρη του έχουν βρεθεί και θα γίνει προσπάθεια να επανατοποθετηθούν, δεν μπορεί όμως να απαντήσει με ασφάλεια ποια αιτία προκάλεσε την αφαίρεσή τους.
Σε ποιο σημείο βρίσκεται η ανασκαφή
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ανασκαφείς, που προσπαθούν να μεταφέρουν τις υποστυλώσεις για να βγάλουν το χώμα που έχει απομείνει στον δεύτερο θάλαμο και έτσι να αποκαλυφθεί πλήρως το μωσαϊκό, δουλεύουν και στον τρίτο θάλαμο. Συγκεκριμένα, από την Παρασκευή αφαιρούν σταδιακά το χώμα από τον τρίτο θάλαμο, το ύψος του οποίου φθάνει τα οκτώ μέτρα!
Στόχος των αρχαιολόγων είναι να αφαιρέσουν όλο το χώμα, προκειμένου να διαπιστώσουν αν ο συγκεκριμένος θάλαμος είναι ο ταφικός ή αν το μνημείο συνεχίζεται. Σημειώνεται ότι στον τέταρτο τοίχο έχει βρεθεί ένα μικρό πορτάκι με άνοιγμα 96 εκατοστών, για το οποίο οι ανασκαφείς μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουν ούτε το πού μπορεί να οδηγεί, ούτε κάτι παραπάνω.
Παράσταση με την αρπαγή της Περσεφόνης έχει βρεθεί και στον επονομαζόμενο τάφο της Περσεφόνης, ενώ η μορφή της Περσεφόνης υπάρχει και στον τάφο της Ευρυδίκης.
Η αρπαγή της Περσεφόνης
Η τοιχογραφία με την αρπαγή της Περσεφόνης έχει βρεθεί σε έναν κιβωτιόσχημο τάφο στις Αιγές, με διαστάσεις 3Χ4,5 μ., που χρονολογείται γύρω στο 350 π.Χ. και ο οποίος ανήκε σε μια νεαρή γυναίκα, περίπου 25 χρόνων, που πρέπει να πέθανε στη γέννα και θάφτηκε εδώ μαζί με το βρέφος της. Μάλιστα, εικάζεται ότι είναι μία από τις επτά συζύγους του Φιλίππου Β', πιθανότατα η Νικησίπολις από τις Φερές, η μητέρα της Θεσσαλονίκης.
O τάφος του θρόνου ή ο τάφος της Ευρυδίκης;
Ο τάφος της Ευρυδίκης ανακαλύφθηκε το 1987 από τον Μανόλη Ανδρόνικο, 4 μέτρα ανατολικά του «τάφου του Ρωμαίου» και θεωρείται ο παλαιότερος μακεδονικός τάφος που έχει ανακαλυφθεί. Ο Μανόλης Ανδρόνικος θεωρούσε ότι εκεί είχε ταφεί η Ευρυδίκη, η μητέρα του Φιλίππου Β', χωρίς αυτό ακόμη να έχει εξακριβωθεί πλήρως.
Ο τάφος ονομάζεται και τάφος του θρόνου, λόγω του θρόνου που βρέθηκε σε αυτόν και ο οποίος είναι πλούσια διακοσμημένος, με επίχρυση ανάγλυφη ζωφόρο και μικρότερες ζωγραφισμένες φιγούρες. Στο πίσω μέρος του θρόνου υπάρχει μια θαυμάσια αναπαράσταση της Περσεφόνης και του Αδη, στο άρμα τους, να βλέπουν μπροστά, με το άρμα να το σέρνουν τέσσερα άλογα.
Τονίζεται ότι το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης είναι το πρώτο στο οποίο αποκαλύπτεται ψηφιδωτό που απεικονίζει μορφές, ενώ οι έως τώρα γνωστοί τάφοι μακεδονικού τύπου κοσμούνται με ζωγραφικές παραστάσεις ή ψηφιδωτά με ανεικονικές παραστάσεις.