Πείτε μας, στο τέλος του κειμένου, τη γνώμη σας για το αν και πώς πιστεύετε ότι θα πρέπει να τιμωρούνται τα παιδιά:
Εξηγώντας και επιβάλλοντας την τιμωρία
Ήταν Σάββατο απόγευμα και ετοιμαζόμασταν να πάμε με τα παιδιά στο λούνα παρκ. Εκείνα, όμως, είχαν αρχίσει να τσακώνονται, και μάλιστα πιο έντονα απ'ό,τι συνήθως. Τα απείλησα με την ελπίδα να σταματήσουν: Αν δεν σταματήσετε να τσακώνεστε δεν θα πάμε πουθενά! Πόσο αφελές εκ μέρους μου! Αν δεν πήγαιναν αυτά, δεν θα πηγαίναμε ούτε εμείς. Ούτε ήταν δυνατόν να βρούμε κάποιον τελευταία στιγμή να τα κρατήσει, προκειμένου να βγούμε μόνο η μαμά τους και εγώ. Τα παιδιά δεν σταμάτησαν να τσακώνονται και δεν πήγαμε πουθενά. Τιμωρηθήκαμε, δηλαδή, και εμείς μαζί τους.
Μία καλύτερη τιμωρία θα ήταν να τα χωρίζαμε την ώρα που ξεκινούσε ο τσακωμός και να τα αναγκάζαμε να παίξει το καθένα μόνο του. Δεν το σκέφτηκα, όμως, εγκαίρως. Νευρίασα και πέταξα μία ανόητη απειλή που κόστισε περισσότερο σε εμένα παρά στα παιδιά μου. Καλό είναι να σκεφτόμαστε πιο προσεκτικά πριν μιλήσουμε. Γιατί ο θυμός δημιουργεί προβλήματα. Σκεφτείτε πώς μία τιμωρία μπορεί να επηρεάσει τόσο εσάς όσο και την υπόλοιπη οικογένεια. Ιδιαίτερα αν έχετε ένα παιδί που αρέσκεται να χειρίζεται εσάς και τα υπόλοιπα μέλη, η επιλογή της τιμωρίας πρέπει να γίνεται πολύ προσεκτικά. Φροντίστε, λοιπόν, η τιμωρία αυτή να επηρεάζει μόνο το παιδί που παραφέρθηκε και κανέναν άλλον. Μην πείτε, για παράδειγμα, 'δεν θα πάμε μέχρι να μαζέψεις το δωμάτιό σου'. Αν πρόκειται να πάτε κάπου όπου και το παιδί θέλει να πάει, η απειλή "δεν θα έρθεις" αυτή μπορεί και να πιάσει. Αν, όμως, έτσι κι αλλιώς, δεν θέλει να πάει εκεί που έχετε κανονίσει, η απειλή αυτή δίνει αυτόματα στο παιδί ισχύ. Του επιτρέπετε να έχει τον έλεγχο σε ολόκληρη την οικογένεια. Ποιος τιμωρείται, λοιπόν;
Τι να κάνετε με το παιδί στο οποίο απαγορεύσατε να πάει κάπου μαζί με την υπόλοιπη οικογένεια; Φωνάξτε την baby-sitter και αφήστε το μόνο μαζί της. Αν, μάλιστα, το παιδί είναι μεγάλο και έχει δικό του «χαρτζιλίκι» μπορείτε να κρατήσετε από αυτό ένα ποσό για να πληρώσετε την baby-sitter. Το παιδί θα μάθει, έτσι, ότι η συμπεριφορά του δεν θα αναγκάσει την υπόλοιπη οικογένεια να μείνει στο σπίτι και να μην διασκεδάσει. Επιλέγετε, λοιπόν, τιμωρίες που έχουν επίπτωση στο παιδί, όχι σε εσάς. Με τη μέθοδο αυτή θα πάρουν ένα καλό μάθημα και τα υπόλοιπα παιδιά. Η κακή συμπεριφορά επηρεάζει μόνο αυτόν που την εκδήλωσε.
Πολλοί γονείς συχνά αναρωτιούνται πώς μπορούν να μειώσουν τον χρόνο τηλεθέασης του παιδιού. Αν οι γονείς αποφασίσουν να κλείσουν την τηλεόραση, θα ζημιωθούν και οι ίδιοι, αλλά και τα υπόλοιπα παιδιά. Μην την κλείνετε, λοιπόν, επειδή θέλετε να περιορίσετε ένα παιδί. Κρατήστε την ανοιχτή και επιβάλλετε στο υπό περιορισμό παιδί να πάει σε κάποιο άλλο δωμάτιο.
Βρείτε τιμωρίες που μπορούν να εφαρμοστούν εύκολα
Έτσι θα μπορέσετε να τις τηρήσετε μέχρι το τέλος. Αν η τιμωρία είναι «άβολη» ή απαιτεί κόπο και από εσάς, δεν θα μπορέσετε να είστε συνεπείς. Ένας πατέρας μου είπε ότι κάθε φορά που ο γιος του παρακούει αυτά που του λέει, κλειδώνει τα βιντεοπαιχνίδια του σε ένα ντουλάπι για τρεις ώρες.
«Και πόσο συχνά γίνεται αυτό;», τον ρώτησα. «Μία ή δύο φορές την εβδομάδα», μου είπε. Μου εξήγησε, βέβαια, στη συνέχεια ότι το παιδί παρακούει τους γονείς του πολύ περισσότερες φορές ανά εβδομάδα, απλά ο πατέρας του δεν έχει κουράγιο να μπαίνει στη διαδικασία του «κλειδώματος» κάθε λίγο και λιγάκι.
Ο μπαμπάς αυτός, λοιπόν, εφαρμόζει μία τιμωρία που δεν είναι ιδιαίτερα βολική, με αποτέλεσμα να μην την τηρεί συστηματικά. Ο γιος του, λοιπόν, δεν μαθαίνει στους κανόνες της οικογένειας. Μαθαίνει ότι μπορεί να παρακούει τους γονείς του όποτε θέλει, απλά κάποιες από αυτές τις φορές δεν θα μπορεί να παίζει με τα παιχνίδια του.
Εξηγήστε την τιμωρία
Να λέτε πάντα στο παιδί για ποιον λόγο το τιμωρείτε. Όταν εξηγείτε την τιμωρία όχι μόνο το βοηθάτε να καταλάβει αλλά και να συνεργαστεί. Εξηγήστε ότι είστε με το μέρος του. Δεν είστε εχθρός του. Αλλά προσπαθείτε να το βοηθήσετε να πάρει ένα μάθημα για το μέλλον που θα το οδηγήσει σε πιο σωστές αποφάσεις:
«Δεν θέλω να σε πληγώσω ούτε να σε κάνω να θυμώσεις. Τιμωρείσαι γιατί πήρες μία λάθος απόφαση με την συμπεριφορά σου. Θέλω να μάθεις από αυτό το λάθος, ώστε την επόμενη φορά να σκεφτείς διαφορετικά. Δεν θέλω να σκεφτείς ότι είμαι εδώ για να σε μαλώνω. Είμαι εδώ για να σε βοηθάω».
Εξηγήστε στο παιδί ότι δεν προσπαθείτε να το πληρώσετε με το ίδιο νόμισμα. Και αγνοήστε σχόλια που θα σας εξοργίσουν, όπως «περιμένεις να πιστέψω ότι το κάνεις για εμένα; Ναι σίγουρα!». Δώστε εξηγήσεις μία μόνο φορά και μην μπείτε στη διαδικασία μακροσκελών εξηγήσεων και διαπραγματεύσεων.