Στο διάγγελμα του προς τους Έλληνες επί τη αφίξει του στην νέα του πατρίδα τον Οκτώβριο του 1863, ο Γεώργιος υποσχέθηκε να σεβασθή το σύνταγμα και τους νόμους του κράτους, ώστε να καταστή η Ελλάς «πρότυπον βασίλειον εν τη Ανατολή».
Ο Γεώργιος, ελεύθερος από τις δουλείες που εβάρυναν τον προκάτοχο του αλλά και χωρίς την πείρα του, μπορούσε να ελπίζει ότι θα καταστήσει την Ελλάδα «πρότυπον βασίλειον» στην Ανατολή. Εβασίλευσε επί μισόν αιώνα (1863-1913), επειδή είχε την πρόνοια να κρατηθή, κατά τις μεγάλες κρίσεις που συγκλόνισαν την χώρα κατά την μακρά βασιλεία του, σε απόσταση ασφαλείας από το πολιτικό σύστημα της χώρας και από αυτούς που το διακονούσαν· και εάν δεν κατέστη η Ελλάς επί των ημερών του «πρότυπον βασίλειον» στην Ανατολή, αυτό οφειλόταν σε παράγοντες και δυνάμεις κατά πολύ ισχυρότερες από τις πράγματι γενναίες του προσπάθειες να συμβάλει στην μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος της χώρας και στην προσαρμογή των διακρατικών της σχέσεων στο σύστημα ασφαλείας της εποχής.
Η προσάρτηση των Ιονίων Νήσων, η μόνη προσθήκη εδαφών μετά τον Αγώνα και με διαδικασίες που γεννούσαν ερωτηματικά ως προς την αποτελεσματικότητα των αλυτρωτικών επιδρομών, επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις εκείνων των Ελλήνων οι όποιοι έκριναν ότι, υπό τις υφιστάμενες συνθήκες και ώσπου να διαφανή αλλαγή αυτών των συνθηκών, ή Ελλάς θα έπρεπε να πολιτεύεται, στο ζήτημα της ενσωματώσεως των επαρχιών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που διεκδικούσε, με όση ευελιξία επέβαλλαν οι περιστάσεις και ταυτόχρονα να προωθεί την ανάπτυξη της οικονομίας και της κοινωνίας και την στερέωση των νόμων και του συντάγματος της χώρας. Η Αγγλία παρεχώρησε τα Επτάνησα για τους λόγους πού προαναφέρθηκαν, αλλά και επειδή έκρινε ή κυβέρνηση της πώς ή κατοχή τους δεν αποτελούσε πλέον ζωτικό συμφέρον της χώρας, η δε παραχώρηση τους ορίσθηκε, με την σύμφωνη γνώμη και των άλλων τεσσάρων μεγάλων δυνάμεων που «είχαν συνυπογράψει την Συνθήκη των Παρισίων της 5ης Νοεμβρίου 1815 (Ρωσία, Αυστρία, Πρωσία και Γαλλία), ως παραίτηση της Αγγλίας από το δικαίωμα προστασίας των νήσων που είχε αναλάβει με την συνθήκη αυτή. Η παραχώρηση, με άλλα λόγια, είχε την μορφή πράξεως των μεγάλων δυνάμεων, περιεβλήθη δε με το κύρος επίσημης ευρωπαϊκής πράξεως, την Συνθήκη του Λονδίνου της 14ης Νοεμβρίου 1863, την οποία υπέγραψαν οι ίδιες πέντε μεγάλες δυνάμεις και αφού είχε συναινέσει η Ιόνιος Βουλή με ψήφισμα της, την 5η Οκτωβρίου του ίδιου έτους. Το μήνυμα για την Ελλάδα ήταν σαφές: η χώρα ήταν υποχρεωμένη να κινείται εντός των ορίων της νομιμότητας, όπως όριζαν την νομιμότητα οι μεγάλες δυνάμεις που ερύθμιζαν και το σύστημα ασφαλείας, οποιαδήποτε δε αλλαγή στα διεθνή της σύνορα έπρεπε να είναι αποτέλεσμα της συνεννοήσεως των μεγάλων δυνάμεων και να περιβληθή με το κύρος διεθνούς πράξεως.
Οι μεγάλες δυνάμεις που συνήνεσαν για την παραχώρηση των Επτανήσων από την Αγγλία στην Ελλάδα, διαπραγματεύθηκαν με την Αγγλία για να εξασφαλίσουν, η καθεμιά χωριστά, τα συμφέροντα τους. Η Ρωσία εξασφάλισε να κηρυχθή η Ανατολική Ορθόδοξος Εκκλησία στα Επτάνησα, όπως στην υπόλοιπη Ελλάδα, ως επικρατούσα θρησκευτική αρχή, η Γαλλία κατοχύρωσε τα δικαιώματα πού απολάμβανε η Καθολική Εκκλησία των νήσων και η Αυστρία, με την υποστήριξη της Πρωσίας που δεν είχε ιδιαίτερα συμφέροντα, κατοχύρωσε τα εμπορικά πλεονεκτήματα που απολάμβαναν οι υπήκοοι της, ιδίως δε αυτά της ατμοπλοϊκής εταιρίας του Αυστριακού Λόϋδ πού εξυπηρετούσε μεγάλο μέρος των θαλάσσιων συγκοινωνιών της Ανατολικής Μεσογείου.
Στην σύναψη της Συνθήκης της 14ης Νοεμβρίου 1863 προσπάθησε να μετάσχει και η Πύλη η οποία, αν και δεν είχε συνυπογράψει την Συνθήκη των Παρισίων του 1815, είχε αναγνωρίσει το 1819 την βρετανική προστασία των Επτανήσων και διεκδικούσε τώρα συμμετοχή στην νέα ρύθμιση του ζητήματος. Δεν ικανοποίησαν βέβαια οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης αυτήν την αξίωση της Πύλης, αλλά αποδέχθηκαν την άποψη της ότι τα Επτάνησα, λόγω της γειτνιάσεως τους με τις κτήσεις του Σουλτάνου στην περιοχή, θα παρέμεναν στο διηνεκές ουδέτερα και θα κατεδαφίζονταν τα φρούρια στην Κέρκυρα. Οι όροι αυτοί θεωρήθηκαν επαχθείς από την Ελληνική Κυβέρνηση, η οποία διά του Χαριλάου Τρικούπη που ορίσθηκε πληρεξούσιος της Ελλάδος και ύστερα από επίπονες διαπραγματεύσεις με τους πληρεξουσίους των τριών μεγάλων εγγυητριών δυνάμεων, κατόρθωσε να επιτύχει την οριστική Συνθήκη Ενώσεως των Επτανήσων την 29η Μαρτίου 1864, με την οποία περιορίσθηκε ή ουδετερότητα στην Κέρκυρα και τους Πάξους. Τέλος, την 2α Ιουνίου του ίδιου έτους, η Ελλάς προσάρτησε επίσημα τα Επτάνησα στην επικράτεια της.
Περισσότερα ιστορικά αφιερώματα εδώ.