Ο άνθρωπος του 21ου αιώνα μπορεί να αισθάνεται αρκετά προστατευμένος και σίγουρος για τη σωματική του ακεραιότητα. Η ανάπτυξη των φαρμάκων και της ιατρικής καθώς και οι νέες τεχνολογίες μας έχουν κάνει να αισθανόμαστε πιο σίγουροι για την επιβίωσή μας. Και όμως παρόλη την πρόοδο, υπάρχουν ακόμη απειλές που καραδοκούν και τα «όπλα» μας είναι άχρηστα μπροστά τους.
Διαβάστε 20 απειλές που μας υπενθυμίζουν ότι τελικά είμαστε και εμείς τρωτοί…
- Μετεωρίτες, αστεροειδείς, κομήτες και λοιπά επικίνδυνα ουράνια σώματα
Το πρωί της 15ης Φεβρουαρίου 2013, πάνω από τη ρωσική πόλη Chelyabinsk εμφανίστηκε αστεροειδής με ταχύτητα 18,6 km/s –σχεδόν 60 φορές η ταχύτητα του ήχου–, ο οποίος μόνο με το ωστικό κύμα που δημιούργησε λόγω της ταχύτητάς του, προκάλεσε ζημιές σε περίπου 7.200 κτίρια της πόλης, κόστους 33 εκατομμυρίων δολαρίων. Μολονότι αυτό το σκηνικό μπορεί να συμβεί μια φορά στα 100 χρόνια, ολόκληρος ο κόσμος αντιλήφθηκε πως είμαστε πολύ ασήμαντοι μπροστά στο σύμπαν. Το κυριότερο όμως είναι πως σε περίπτωση που το αντικείμενο που είχε εισέλθει στην ατμόσφαιρα ήταν σημαντικά μεγαλύτερο, ακόμα και αν το αντιλαμβανόμασταν πολύ πριν μπει στην γήινη ατμόσφαιρα, δεν θα είχαμε κάποιον απόλυτα αποτελεσματικό τρόπο να αντιμετωπίσουμε την απειλή.
- Σεισμοί
Οι σεισμοί είναι πολλές φορές βίαιοι και μη προβλέψιμοι, όμως ταυτόχρονα για ανθρώπους που ζουν σε σεισμογενείς περιοχές, όπως η Ελλάδα, είναι μια συνεχής υπενθύμιση πως ο κίνδυνος βρίσκεται κάτω από τα πόδια μας. Οι σεισμοί μπορούν να είναι τόσο ισχυροί ώστε να μετατοπίσουν τον άξονα περιστροφής του πλανήτη, όπως στην περίπτωση του σεισμού των 8,9 βαθμών που προκάλεσε το καταστροφικό τσουνάμι της Ιαπωνίας ή όπως το σεισμό του 1906 στο Σαν Φρανσίσκο όπου κυριολεκτικά ισοπεδώθηκε σχεδόν ολόκληρη η πόλη.
- Παλιρροϊκά κύματα – Τσουνάμι
Ισχυροί σεισμοί που συμβαίνουν στους βυθούς των βκεανών μπορούν να προκαλέσουν τεράστια παλιρροϊκά κύματα τα οποία μπορούν να ισοπεδώσουν παράκτιες περιοχές. Το 2004, ένας σεισμός 9,1 βαθμών στον Ινδικό Ωκεανό δημιούργησε ένα τόσο μεγάλο τσουνάμι που σκότωσε 200.000 άτομα σε 14 χώρες. Το ποσό της ενέργειας που απελευθερώθηκε από το σεισμό εικάζεται πως ισοδυναμεί με 23.000 ατομικές βόμβες που πυροδοτούνται ταυτόχρονα.
- Ηφαίστεια
Η ηφαιστειακή έκρηξη του 2010 στην Ισλανδία καθήλωσε τα αεροπλάνα της Ευρώπης για εβδομάδες, προκαλώντας τη μεγαλύτερη παύση εναέριας κυκλοφορίας από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Κανείς μέχρι τότε δεν μπορούσε να συλλαβίσει το ηφαίστειο Eyjafjallajökull, όμως σίγουρα όλοι όσοι ταξίδευαν αεροπορικώς εκείνη την περίοδο, έμαθαν για τα καλά το όνομά του. Ωστόσο, παρά την ταλαιπωρία πολλών χιλιάδων επιβατών, αυτό που συνέβη ήταν πραγματικά πολύ μικρό σε σχέση με το χείριστο σενάριο. Δεδομένου ότι αυτά τα γεγονότα είναι βίαια, απρόβλεπτα και ενίοτε εξαιρετικά καταστρεπτικά, αν η ίδια έκρηξη είχε συμβεί κάπου αλλού, τα αποτελέσματα θα ήταν πολύ χειρότερα. Οι ηφαιστειακές εκρήξεις μπορούν άλλωστε, όπως οι σεισμοί, να προκαλέσουν τσουνάμι και κατολισθήσεις.
- Ξηρασία
Το 70% της επιφάνειας της Γης είναι σκεπασμένο από νερό. Το μεγαλύτερο όμως ποσοστό αυτού του νερού δεν είναι ούτε πόσιμο, ούτε καν κατάλληλο για άρδευση. Δεδομένου μάλιστα ότι η αφαλάτωση του θαλασσινού νερού είναι μια εξαιρετικά ακριβή διαδικασία, η έκθεση αρκετών περιοχών του κόσμου στην ξηρασία είναι ένας κίνδυνος που στον 21ο αιώνα δεν έχει ακόμα εξαλειφθεί.
Μια πιο γενικευμένη ξηρασία θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά την παραγωγή τροφής και να εκτινάξει της τιμές σε απαγορευτικά επίπεδα για το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου.
- Λιμός
Η λέξη αυτή δεν είναι καθόλου άγνωστη στη χώρα μας και μάλιστα όσοι επιζώντες από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο είναι ακόμα εν ζωή θυμούνται πώς είναι να πεινάς πραγματικά. Κατά τη διάρκεια της κατοχής, στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, τα θύματα του λιμού ήταν εκατοντάδες χιλιάδες. Ο λιμός είναι μια καταστροφή σε αργή κίνηση, η οποία δεν χρειάζεται απαραίτητα πόλεμο για να συμβεί. Ειδικά τώρα στον καιρό της οικονομικής κρίσης, μια εκτεταμένη ξηρασία στις καλλιέργειες θα μπορούσε να καταστήσει την τροφή είδος προς εξαφάνιση.
- Πυρκαγιές
Εκ πρώτης όψεως, το να κατασβηστεί μια φωτιά φαίνεται ως κάτι εξαιρετικά απλό με τη χρήση νερού. Όμως μια φωτιά μπορεί να επεκταθεί ανεξέλεγκτα και τότε ούτε πυροσβεστήρες, ούτε μάνικες, ούτε Canadair μπορούν να την αντιμετωπίσουν. Το καλοκαίρι του 2007, οι πυρκαγιές σε πολλούς νομούς της Ελλάδος και ιδιαίτερα της Πελοποννήσου, κατέκαψαν 2.700 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης και προκάλεσαν τον θάνατο σε 63 ανθρώπους, με τον κρατικό μηχανισμό να είναι ανήμπορος να αντιδράσει. Εξίσου καταστρεπτικές πυρκαγιές έχουν βιώσει οι ΗΠΑ και η Αυστραλία και δυστυχώς λόγω της κλιματικής αλλαγής, τέτοιες πυρκαγιές θα αποτελούν όλο και πιο συχνό φαινόμενο.
- Πλημμύρες
Μια εκτεταμένη νεροποντή μπορεί να προκαλέσει μεγάλες πλημμύρες οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε εξαιρετικά σοβαρές ζημιές και θανάτους. Πέραν της άμεσης απώλειας έμψυχου και άψυχου υλικού, μια πλημμύρα που επιμένει μπορεί να συντελέσει στην ανάπτυξη και εξάπλωση ασθενειών, να καταστρέψει σοδειές και να παρασύρει χώμα και λάσπη πνίγοντας τις πόλεις. Η χειρότερη πλημμύρα στην επισήμως καταγεγραμμένη ιστορία, συνέβη το 1931 στην Κίνα, όπου σύμφωνα με εκτιμήσεις, βρήκαν τραγικό θάνατο περί τα 4.000.000 άνθρωποι.
- Κεραυνοί
Παρά το γεγονός ότι το να χτυπήσει κάποιον κεραυνός είναι πολύ σπάνιο, οι κεραυνοί είναι μια πανίσχυρη δύναμη της φύσης που εμπνέει έναν πρωτόγονο φόβο σε όσους ανθρώπους τυχαίνει να βρίσκονται κοντά στο μέρος που θα χτυπήσουν. Κάθε δευτερόλεπτο, η επιφάνεια της Γης πλήττεται από 100 κεραυνούς, καθένας εκ των οποίων δημιουργεί διαφορά ηλεκτρικού δυναμικού μέχρι ένα δισεκατομμύριο βολτ.
- Χιονοστιβάδες
Οι χιονοστιβάδες είναι τεράστιες ποσότητες χιονιού που διασχίζουν βουνοπλαγιές με μεγάλες ταχύτητες, σαρώνοντας τα πάντα στο πέρασμά τους. Κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, σύμφωνα με το National Geographic, περίπου 60.000 ιταλοί και αυστριακοί στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους πολεμώντας στις Άλπεις, εξαιτίας χιονοστιβάδων. Μάλιστα σε μια μόλις μέρα, στις 13 Δεκεμβρίου του 1916, έχασαν τη ζωή τους 10.000 άτομα. Ευτυχώς, όταν οι χιονοστιβάδες δεν προκαλούνται από σεισμούς ή ηφαίστεια, μπορούν να προβλεφθούν και να απαλυνθούν με ελεγχόμενες εκρήξεις σε σημεία-κλειδιά.
- Κατολισθήσεις
Οι κατολισθήσεις είναι ο πρωτεξάδελφος των χιονοστιβάδων και μπορούν να είναι εξίσου καταστρεπτικές. Μπορούν να ενεργοποιηθούν από έναν σεισμό ή έκρηξη ηφαιστείου αλλά και από ανθρώπινη παρέμβαση. Το 2010, στην επαρχία Gansu της Κίνας, μια κατολίσθηση εν μέρει ανθρωπογενούς προέλευσης λόγω της ανεξέλεγκτης υλοτόμησης στις πλαγιές του βουνού από όπου προήλθαν τα υλικά της κατολίσθησης, κόστισε τη ζωή σε πάνω από 1.500 ανθρώπους.
- Κατολισθήσεις λάσπης
Οι κατολισθήσεις λάσπης διαφέρουν από τις απλές κατολισθήσεις, διότι οι πρώτες θεωρείται πως έχουν ταχύτερα κινούμενες ροές υλικού. Μπορούν να εμφανιστούν έπειτα από σοβαρές νεροποντές ή ηφαιστειακές εκρήξεις και να προκαλέσουν πολύ σοβαρές ζημιές.
- Τυφώνες
Τους τυφώνες ευτυχώς στη χώρα μας τους ακούμε κυρίως στις ειδήσεις. Γεγονός είναι όμως, πως ένα εξαιρετικά βίαιο καιρικό φαινόμενο όπως αυτό, κοστίζει ζωές και μπορεί να προκαλέσει ζημιές που μετριούνται σε δισεκατομμύρια ευρώ. Μολονότι οι μετεωρολόγοι έχουν στην κατοχή τους υπολογιστικά εργαλεία με τα οποία μπορούν να τους προβλέψουν με αρκετή επιτυχία, το να γνωρίζει κανείς πού και πότε θα χτυπήσει ένας τυφώνας, δεν είναι πανάκεια. Έχει περισσότερη ουσία το θύμα να προετοιμαστεί ψυχικά και σωματικά για τις μοιραία επακόλουθες καταστροφές. Ο τυφώνας Κατρίνα που σάρωσε τη Ν. Ορλεάνη το 2005, προκάλεσε ζημιές ύψους 100 δις δολαρίων και κόστισε τη ζωή σε 1.800 άτομα.
- Ανεμοστρόβιλοι
Παρότι έχουν μικρό μέγεθος σε σχέση με τους τυφώνες, οι ανεμοστρόβιλοι μπορούν να προκαλέσουν τεράστιες ζημιές και έχουν μικρό σχετικά χρόνο προειδοποίησης πριν χτυπήσουν. Πάντως, αν και ο ρυθμός εμφάνισής τους τις τελευταίες δεκαετίες φαίνεται να αυξάνεται, αυτό έχει περισσότερο να κάνει με την εποχή της πληροφορίας και το πόσες φορές αναμεταδίδεται ειδησεογραφικά ένα γεγονός. Επιπλέον, παρότι όντως οι ανεμοστρόβιλοι προκαλούν σοβαρές ζημιές, ο αριθμός των θυμάτων από μεγάλους ανεμοστρόβιλους ακολουθεί ραγδαία πτώση από τα μέσα του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα, λόγω της καλύτερης προετοιμασίας και οργάνωσης του κρατικού μηχανισμού (τουλάχιστον στις ΗΠΑ).
- Κύματα καύσωνα
Τα κύματα καύσωνα τους θερινούς μήνες κάνουν όλο και πιο συχνά την εμφάνισή τους λόγω της κλιματικής αλλαγής και πολλές φορές είναι θανατηφόρα για όσους δεν ενυδατώνονται συστηματικά ή δεν προφυλάσσονται σε κλιματιζόμενους χώρους. Επιπλέον, η υπερβολική ζέστη, οδηγεί σε ξηρασία και σε περισσότερες δασικές πυρκαγιές.
- Χιονοθύελλες
Οι χιονοθύελλες, ειδικά αυτές που είναι ασυνήθιστα έντονες, φαίνεται να εμφανίζονται όλο και πιο συχνά τους χειμερινούς μήνες σε χώρες με βόρεια κλίματα. Το κατά πόσο αυτό οφείλεται στην κλιματική αλλαγή σηκώνει συζήτηση, αλλά όλο και περισσότερος κόσμος είναι πεπεισμένος πως όντως η υπερθέρμανση του πλανήτη εντατικοποιεί όλων των ειδών τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
- Πανδημία
Όλα αυτά που μας τρομάζουν και μας δείχνουν πόσο μικροί είμαστε στον πλανήτη αυτό δεν έχουν μεγάλο μέγεθος. Υπάρχουν και μικροσκοπικά είδη ζωής που μπορούν αρκετά εύκολα με μια πανδημία να αποδεκατίσουν τον πλανήτη. Το AIDS, η ευλογιά, η φυματίωση και η γρίπη έχουν σκοτώσει πολλά εκατομμύρια ανθρώπους ανά τους αιώνες και υπάρχει πάντα φόβος για κάτι νεότερο και θανατηφόρο.
Παρότι δεν μπορούμε να προβλέψουμε πιθανές μελλοντικές ασθένειες, τα καλά νέα είναι πως έχουμε γίνει πολύ καλύτεροι στο να χειριζόμαστε και να προστατευόμαστε από τις ήδη υπάρχουσες. Η ανεμοβλογιά έχει σχεδόν εξαφανιστεί και η φυματίωση αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά, αν και υπάρχουν στελέχη της που είναι ανθεκτικά στα φάρμακα. Ο ιός του AIDS, αν και ακόμα ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο, είναι υπεύθυνος για πολύ λιγότερους θανάτους πλέον σε σχέση με το παρελθόν, χάρη στη φαρμακευτική αγωγή την οποία λαμβάνουν οι ασθενείς που μπορούν να έχουν μια σχετικά φυσιολογική ζωή.
- Ηλιακός άνεμος
Μια έξαρση υπερδραστηριότητας του Ηλίου μπορεί να αποστείλει προς το μέρος μας ένα τέτοιο ρεύμα φορτισμένων σωματιδίων, που θα προκαλέσει μια τεράστια γεωμαγνητική καταιγίδα, η οποία με τη σειρά της θα καταστρέψει τα δίκτυα ηλεκτρισμού και επικοινωνιών που χρησιμοποιούμε. Ο ηλιακός άνεμος και η έντασή του δεν μπορεί να προβλεφτεί, αλλά υπάρχουν περίοδοι στην ηλιακή δραστηριότητα, όπου αυτή μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο έντονη. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε αυτή τη στιγμή είναι να ελπίζουμε πως το μαγνητικό πεδίο της Γης θα μας προστατέψει επαρκώς από έναν ισχυρό ηλιακό άνεμο.
- Εξάρσεις υψηλής έντασης ακτινών Γ
Όταν ο πυρήνας ενός άστρου –όπως ο ήλιος– κατά το τέλος της ζωής του καταρρέει, μετατρέπεται σε μαύρη τρύπα εκπέμποντας εξωφρενικά μεγάλες ποσότητες ενέργειας υπό την μορφή ακτινών Γ. Αν το στρώμα του όζοντος της γης εκτεθεί για 10 δευτερόλεπτα σε τέτοιας έντασης ακτίνες Γ, τότε θα ήταν ανίκανο να μας προστατεύσει από την υπεριώδη ακτινοβολία του Ηλίου με αποτέλεσμα η ζωή στον πλανήτη όπως την ξέρουμε, να σταματήσει να υφίσταται.
- Μαύρες τρύπες
Αν υπάρχει κάτι στο σύμπαν από το οποίο δεν υπάρχει καμία περίπτωση να γλιτώσει κανείς, αυτό είναι μια μελανή οπή ή αλλιώς, μια μαύρη τρύπα. Ναι μεν μπορεί η κοντινότερη μαύρη τρύπα στη Γη να βρίσκεται 1.500 έτη φωτός μακριά, υπάρχει όμως πάντα και ο Μεγάλος Επιταχυντής Ανδρονίων για τον οποίο έχουν εκφραστεί φόβοι από μερικούς επιστήμονες και μαθηματικούς πως θα μπορούσε να δημιουργήσει μια μαύρη τρύπα ικανή να καταπιεί ολόκληρη τη Γη!
Διαβάστε περισσότερα θέματα για το τέλος του κόσμου εδώ.