Εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα, ο άνθρωπος έχει προσπαθήσει ανεπιτυχώς να επικοινωνήσει με αυτό που λέμε εξωγήινη ζωή.
Η επιστημονική φαντασία μπολιάστηκε ιδανικά με την τεχνολογική πρόοδο επιτρέποντας στην ανθρωπότητα να αποπειραθεί την επικοινωνία με τον έξω κόσμο, περιμένοντας με κομμένη την ανάσα μια κάποια απάντηση.
Και παρά το γεγονός ότι δεν έχουμε στα χέρια μας αδιάσειστες αποδείξεις ότι κάποιος απάντησε στις κλήσεις μας, υπάρχουν μια σειρά από περίεργα σήματα και ήχους που έχουμε λάβει, σπαζοκεφαλιάζοντας τους επιστήμονες για τη φύση τους…
Ο μυστηριώδης βρυχηθμός
Το Διάστημα είναι όπως ξέρουμε κενό, οπότε δεν υπάρχει ήχος. Παρά ταύτα, τα ραδιοκύματα μπορούν και διαδίδονται και πολλά ουράνια αντικείμενα εκπέμπουν ένα απόκοσμο σφύριγμα. Τον Ιούλιο του 2006, η NASA εκτόξευσε ένα μετεωρολογικό μπαλόνι από τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις της στο Τέξας αναζητώντας καιρικά δεδομένα στις παρυφές της γήινης ατμόσφαιρας, στα 36 χιλιόμετρα. Αντί βέβαια για δεδομένα θερμότητας, το μπαλόνι κατέγραψε έναν πολύ δυνατό βρυχηθμό, πολύ δυνατότερο από ό,τι θα περίμενε ποτέ επιστήμονας. Ο απόκοσμος ήχος προερχόταν από τις εσχατιές του Διαστήματος και κανείς δεν γνωρίζει ούτε από πού ακριβώς προήλθε ούτε τι τον προκάλεσε…
Οι χαλαροί ήχοι της Μιράντα
Ο Ουρανός έχει πέντε φεγγάρια και η Μιράντα, γνωστή για την ακραία τοπογραφία και το σφαιρικότατο σχήμα της, είναι ένα από αυτά, παρά το γεγονός ότι οι αστρονόμοι την αποκαλούν «Φρανκενστάιν», καθώς μοιάζει σαν να τη συναρμολόγησες κομμάτι-κομμάτι. Έχει το 1/7 του μεγέθους της γήινης Σελήνης, αν και τα φαράγγια της είναι θεόρατα, κάπου 12 φορές μεγαλύτερα από το Γκραν Κάνιον! Στη μόλις μία φορά που έχουμε απολαύσει τη θέα της, όταν το Voyager 2 πέρασε από κει το 1986, το διαστημικό σκάφος κατέγραψε τον χαλαρό περιβάλλοντα ήχο της, τον οποίο σκέφτηκε αργότερα η NASA να κάνει δίσκο!
Οι ανατριχιαστικοί ήχοι του Δία
Το Galileo εκτοξεύτηκε από τη NASA τον Οκτώβριο του 1989 με αποστολή να εξερευνήσει τον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, τον θεόρατο Δία. Τον Ιούνιο του 1996, το διαστημικό σκάφος πέρασε κοντά από έναν από τους δορυφόρους του Δία, τον Γανυμήδη, και κατέγραψε δεδομένα που επανασυνέθεσαν σε ήχο οι επιστήμονες στη Γη. Τρεις ακόμα ηχογραφήσεις του Δία έχουν προέλθει από το Voyager 1 (εκτοξεύτηκε το 1977) και το Voyager 2 (επίσης το 1977), καταγράφοντας ακόμα και βροντές στην ατμόσφαιρά του…
Τι ήχο βγάζουν τα αστέρια;
Το διαστημικό παρατηρητήριο Kepler εκτοξεύτηκε τον Μάρτιο του 1999 με μοναδικό σκοπό να βρει πλανήτες σαν τον δικό μας που θα μπορούσαν να είναι κατοικήσιμοι. Στο ταξίδι του κατέγραφε βέβαια δεδομένα από πλανήτες, άστρα και άλλα ουράνια σώματα, αν και οι συχνότητες αυτές δεν είναι καν κοντά στο ακουστικό εύρος του ανθρώπου. Οι ερευνητές της NASA τις έβαλαν ωστόσο εντός της ακουστικής συχνότητάς μας, χρησιμοποιώντας μαθηματικά μοντέλα, και πλέον μπορούμε να ακούσουμε πώς κάνουν τα άστρα!
Η ραδιοεκπομπή SHGb02+14a
Το SETI@home είναι ένα διαδικτυακό πρόγραμμα που αντλεί δεδομένα από το φημισμένο αστεροσκοπείο του Πουέρτο Ρίκο, Arecibo Observatory, και τα φέρνει κατευθείαν στον υπολογιστή μας. Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι το χρησιμοποιούν σαν διαδραστικό screensaver, το πρόγραμμα ψάχνει από το 1999 για πιθανές ενδείξεις εξωγήινης ζωής. Το πιο υποσχόμενο από τα σήματα που έχει λάβει είναι αυτό που ονομάστηκε Ραδιοεκπομπή SHGb02+14a (Μάρτιος 2003), με την πηγή του να εντοπίζεται μάλιστα τρεις φορές, στα 1420 MHz.
Τα τρία ραδιοσήματα προήλθαν από μια περιοχή μεταξύ των αστερισμών Ιχθείς και Κριός, με τα κοντινότερα σε μας αστέρια να απέχουν όχι λιγότερα από 1000 έτη φωτός! Άλλο ένα αναπάντεχο γεγονός είναι ότι οι εκπομπές, έτσι όπως αποκαλύπτει η διακύμανσή τους, φαίνεται να προέρχονται από έναν πλανήτη που περιστρέφεται 40 φορές γρηγορότερα από τη Γη. Οι ερευνητές συνεχίζουν να μην έχουν ιδέα τι στο καλό κατέγραψε η πλέον περίφημη ραδιοεκπομπή του προγράμματος SETI@home...
Οι παράξενοι ήχοι του Κρόνου
Το μη επανδρωμένο διαστημικό σκάφος Cassini-Huygens στάλθηκε στον Κρόνο το 1997 ως η πρώτη ποτέ ανθρώπινη δημιουργία που μπήκε στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Τον Απρίλιο του 2002 και κάπου 376 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τον Κρόνο, το Cassini άρχισε να καταγράφει ραδιοκύματα που προέρχονταν από τους πόλους του πλανήτη. Οι μυστηριώδεις ήχοι είναι μάλιστα αρκετά πολύπλοκοι τόσο σε συχνότητες όσο και τονικότητα, απολαύστε τους λοιπόν σαν συμφωνική μουσική…
Το σήμα-ακτινογραφία
Με τη βοήθεια των διαστημικών αστεροσκοπείων της NASA (Chandra X-ray Observatory) και της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (XMM-Newton), ερευνητές τρίτου αστεροσκοπείου εντόπισαν ένα ανεξήγητο σήμα στον αστερισμό Περσεύς. Κανείς δεν έχει ιδέα τι προκάλεσε το σήμα, αν και πιστεύεται ότι έχει να κάνει με τη σκοτεινή ύλη, τον υποθετικό αστρονομικό τύπο που συνεισφέρει κατά μεγάλο ποσοστό στη συνολική μάζα του Σύμπαντος (περίπου το 26% του Διαστήματος). Το σήμα έφερε τα πάνω-κάτω στην επιστημονική κοινότητα, καθώς η εξήγησή του θεωρείται ότι μπορεί να δώσει πειστικές απαντήσεις πάνω στο θέμα της σκοτεινής ύλης…
Ο συγκλονιστικός ήχος μιας μαύρης τρύπας
Σε κάτι που μοιάζει να είναι ο συνταρακτικότερος ήχος που έχουμε ακούσει ποτέ, να πώς κάνει μια μαύρη τρύπα! Ο ήχος ανασυγκροτήθηκε εργαστηριακά από ερευνητές του MIT, από δεδομένα που αντλήθηκαν από τη μαύρη τρύπα του αστρικού συμπλέγματος GRS 1915+105, το οποίο εντοπίστηκε το 1992. Η εν λόγω μαύρη τρύπα είναι η μεγαλύτερη που έχουμε παρατηρήσει ποτέ, με μάζα 10-18 φορές μεγαλύτερη από τον ήλιο μας, την ίδια στιγμή που απέχει από μας κάπου 250 εκατομμύρια έτη φωτός! Η συχνότητα της εκπομπής είναι πολύ μακριά από το ακουστικό εύρος του ανθρώπου, μερικά τρισεκατομμύρια φορές βαθύτερη απ’ ό,τι μπορούμε να προσλάβουμε ακουστικά…
Οι ανεξήγητες ραδιοεκπομπές του Parkes
Ξεψαχνίζοντας τον ουρανό μεταξύ Φεβρουαρίου 2011-Ιανουαρίου 2012, το ραδιοτηλεσκόπιο Parkes της Νέας Νότιας Ουαλίας της Αυστραλίας κατέγραψε τέσσερις ραδιοεκπομπές μικρής διάρκειας. Καθεμιά διάρκεσε μόλις μερικά millisecond, αν και παραήταν δυνατή σε συμπαντικούς όρους πάντα. Οι αστρονόμοι υποθέτουν ότι προέρχονται από απομακρυσμένους γαλαξίες και ενδέχεται να αφορούν σε συγκρούσεις άστρων νετρονίων (πάλσαρ), αν και οι θεωρίες δίνουν και παίρνουν για την πηγή του ήχου…
Τα ραδιοσήματα του τηλεσκοπίου Arecibo
Ήταν τον Νοέμβριο του 2012 όταν το Ραδιοτηλεσκόπιο Arecibo του Πουέρτο Ρίκο έπιασε τα πρώτα ποτέ ραδιοσήματα απομακρυσμένων γαλαξιών. Σαν τα αντίστοιχα του Parkes δηλαδή, τα εν λόγω κύματα ταξίδεψαν πολύ-πολύ μακρινές αποστάσεις. Οι υποθέσεις των αστρονόμων ισχυρίζονται ότι τέτοιου είδους σήματα συμβαίνουν κάπου 10.000 φορές την ημέρα και μια σειρά συνεργαζόμενων αστεροσκοπείων (Αυστραλίας, Καναδά και Νότιας Αφρικής) έχουν βαλθεί πια να αποκωδικοποιήσουν το μυστικό αυτό του Σύμπαντος: γιατί είναι τόσο συχνά και τι αντιπροσωπεύουν…
Περισσότερα θέματα για το διάστημα εδώ.