Η λέξη debate [ΕΤΥΜ. < αγγλ. debate < μέσ. γαλλ. debatre «μάχομαι» (σύγχρ. débattre) < de + batre < λατ. battuere «χτυπώ»] στα ελληνικά έχει αρκετές μεταφράσεις ανάλογα με τη χρήση του.
Έτσι, έχουμε:
debate = αντιπαράθεση επιχειρημάτων
public debate = δημόσιος διάλογος, δημόσια συζήτηση
election debate, televised / TV debate = αναμέτρηση υποψηφίων, τηλεοπτική αναμέτρηση, τηλεμαχία
debate in Parliament = συζήτηση στη Βουλή
Στην Ελλάδα η λέξη debate χρησιμοποιείται ευρέως για την προεκλογική αναμέτρηση των υποψήφιων αρχηγών κομμάτων στην τηλεόραση. Όπως συμβουλεύει και το ΛΝΕΓ θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε στα ελληνικά τη λέξη δημόσιος διάλογος, αξιοποιώντας έτσι μία από τις πιο βαρύνουσες λέξεις τού πολιτικού και φιλοσοφικού μας λόγου, τη λέξη που σφράγισε τους «πλατωνικούς διαλόγους» και την πολιτική ρητορική. Η λέξη διάλογος προέρχεται από το διαλέγομαι. που σημαίνει «συζητώ με επιχειρήματα και αντεπιχειρήματα» (και όχι με «χτυπήματα», και μάλιστα χτυπήματα «κάτω από τη ζώνη») και συνδέεται με την άλλη μεγάλη «φιλοσοφική και πολιτική λέξη», τη διαλεκτική, «τη δυναμική αλληλεπίδραση θέσεων και αντιθέσεων με σκοπό τη σύνθεση, την ανεύρεση τής αλήθειας». Λόγος και αντίλογος, επιχείρημα και αντεπιχείρημα συνιστούν τον πολιτικό δημόσιο διάλογο, που είναι στα ελληνικά το debate. Αν δεν μας πολυσυγκινεί η διαχρονική βαρύτητα τής λέξης διάλογος και θέλουμε να μείνουμε στην τηλεοπτική αντιπαράθεση, θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τον νεολογισμό τηλεμαχία.
Για το e-didaskalia.blogspot.gr
Αποστόλης Ζυμβραγάκης
Φιλόλογος
Δείτε πώς λέγονται περισσότερες λέξεις στα ελληνικά εδώ.