Ο Χανς Άσπεργκερ (Hans Asperger , 18 Φεβρουαρίου 1906 – 21 Οκτωβρίου 1980) ήταν Αυστριακός παιδίατρος, το όνομα του οποίου δόθηκε στο σύνδρομο Άσπεργκερ. Εξέδωσε περισσότερα από 300 βιβλία, τα περισσότερα από τα οποία αφορούν τον αυτισμό στα παιδιά.
Βιογραφία
Γεννήθηκε σε ένα αγρόκτημα στο Χάουσμπρουν, λίγο έξω από τη Βιέννη. Είχε άλλα δύο μικρότερα αδέρφια. Κατά τα νεανικά του χρόνια ανέπτυξε ιδιαίτερες δεξιότητες στη γλώσσα, επικαλούμενος συχνά τον Φραντς Γκριλπάρτσερ. Είχε δυσκολία στο να κάνει φίλους και θεωρείτο μοναχικό παιδί. Σπούδασε ιατρική στην Βιέννη και στην πόλη αυτή έκανε πρακτική εκπαίδευση, στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Παίδων της αυστριακής πρωτεύουσας. Το 1932 ανέλαβε την διεύθυνση του τμήματος παιδαγωγικού παιχνιδιού της πανεπιστημιακής κλινικής παίδων, στην Βιέννη. Παντρεύτηκε το 1935 και απέκτησε 5 παιδιά.
Τα τελευταία χρόνια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ήταν στρατιωτικός ιατρός στην Κροατία. Ο νεότερος αδερφός του πέθανε στο Στάλινγκραντ. Το 1944, έπειτα από την έκδοση ενός σημαντικού επιστημονικού συγγράμματος, όπου περιγράφονται τα αυτιστικά συμπτώματα, εγκαταστάθηκε σε μόνιμη θέση στο πανεπιστήμιο της Βιέννης. Διορίστηκε επικεφαλής της παιδιατρικής στο πανεπιστήμιο και διατηρήθηκε στην θέση εκείνη επί 20 χρόνια. Εν συνεχεία είχε έδρα στο Ίνσμπρουκ. Από το 1964, ήταν επικεφαλής του Παιδικού Χωριού SOS στο Χίντερμπριλ. Το 1977 έγινε λέκτορας.
O Άσπεργκερ πέθανε προτού το μοντέλο συμπεριφοράς που περιέγραψε αποκτήσει διεθνή αναγνωρισιμότητα, εξαιτίας του ότι τα έργα του ήταν σχεδόν εξ ολοκλήρου στα γερμανικά και ελάχιστα ήταν μεταφρασμένα σε άλλες γλώσσες. Η Βρετανίδα ερευνήτρια Λόρνα Γουίνγκ υπήρξε το πρώτο πρόσωπο που χρησιμοποίησε τον όρο "Σύνδρομο του Άσπεργκερ" σε επιστημονικό έγγραφο (Asperger's syndrome: a clinical account), το οποίο δημοσιεύτηκε το 1981 και αμφισβήτησε το προηγούμενο μοντέλο αυτισμού, το οποίο ήταν ευρύτερα αποδεκτό και είχε παρουσιαστεί από τον Λέο Κόνερ το 1943. Οι αναφορές του μεταφράστηκαν στα αγγλικά το 1989. Σε αντίθεση με εκείνες του Κόνερ, οι ανακαλύψεις του Άσπεργκερ αγνοήθηκαν και υποβαθμίστηκαν στον αγγλόφωνο κόσμο της εποχής εκείνης. Τελικά, από την δεκαετία του 1990, τα ευρήματά του Αυστριακού επιστήμονα άρχισαν να προσελκύουν το ενδιαφέρον των επιστημόνων, με αποτέλεσμα σήμερα το Σύνδρομο Άσπεργκερ να αναγνωρίζεται ως διάγνωση σε πολλές χώρες του κόσμου.
Σύνδρομο Άσπεργκερ
Ο Άσπεργκερ αναφέρει τον πρώτο του ορισμό για το ομώνυμο σύνδρομο το 1944. Ειδικότερα, αναγνώρισε σε 4 αγόρια ένα μοντέλο συμπεριφοράς και ικανοτήτων, τα οποία ονόμασε "αυτιστική ψυχοπάθεια," ( Die "Autistischen Psychopathen" im Kindesalter) που σημαίνει αυτισμός και από την ψυχική πάθηση. Το σχέδιο συμπεριελάμβανε την έλλειψη ενσυναίσθησης, μικρή ικανότητα για σύναψη φιλικών δεσμών και μονόπλευρων συζητήσεων, καθώς επίσης αδεξιότητα στις κινήσεις και εστίαση του ενδιαφέροντος σε ένα ορισμένο ζήτημα". Ο Αυστριακός γιατρός αποκαλούσε τα παιδιά με το σύνδρομο αυτό "μικρούς καθηγητές" εξαιτίας της ικανότητάς τους να μιλούν για το αγαπημένο τους υποκείμενο με μεγάλη λεπτομέρεια.
Ο Άσπεργκερ ήταν πεπεισμένος ότι πολλά παιδιά με αυτιστική συμπτωματολογία θα χρησιμοποιούσαν τις ειδικές δεξιότητές τους όταν θα γίνονταν ενήλικες. Ακολούθησε ένα από αυτά, τον Φριτς Β., ως την ενήλικη ζωή του. Ο Φριτς έγινε καθηγητής αστρονομίας και έλυσε κι ένα λάθος στο έργο του Νεύτωνα, το οποίο είχε παρατηρήσει όταν ακόμα ήταν παιδί. Η θετική ματιά του Άσπεργκερ παρουσιάζει έντονη αντίθεση με την περιγραφή του αυτισμού που είχε κάνει ο Λέο Κόνερ. Το 1944 ο Άσπεργκερ έγραψε:
| “ |
Λοιπόν, είμαστε πεπεισμένοι ότι τα αυτιστικά άτομα έχουν την θέση τους στον οργανισμό της κοινωνίας. Ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στον ρόλο τους και ίσως καλύτερα από όσο θα μπορούσε οποιοσδήποτε άλλος. Αναφερόμαστε σε άτομα τα οποία είχαν τις μεγαλύτερες δυσκολίες και προκαλούσαν ανείπωτο πόνο στους ανθρώπους που τα φρόντιζαν.
| ” |
Λίγο πριν το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου,ο Χανς άνοιξε σχολείο για αυτιστικά παιδιά, από κοινού με την αδερφή Βικτωρίνη. Η τελευταία σκοτώθηκε μετά τον βομβαρδισμό του σχολείου και τα πρώτα έργα του Άσπεργκερ, κατά μεγάλο μέρος, καταστράφηκαν ή χάθηκαν.
Ο ίδιος ο Άσπεργκερ, κατά την παιδική του ηλικία, είχε παρουσιάσει συμπτώματα του συνδρόμου που πήρε το όνομά του. Ήταν μοναχικό παιδί. Του άρεσε να επικαλείται εαυτόν και να αναφέρεται στον εαυτό του από την σκοπιά ενός τρίτου προσώπου.
Η βραβευμένη με Νόμπελ Λογοτεχνίας Ελφρίντε Γέλινεκ ήταν ασθενής του Αυστριακού γιατρού.
Η ημέρα που γεννήθηκε ο Άσπεργκερ (18η Φεβρουαρίου) έχει ανακηρυχθεί "Παγκόσμια Ημέρα του Άσπεργκερ" στην Αυστρία και κατά την διάρκειά της λαμβάνουν χώρα εκδηλώσεις από οργανισμούς για τον αυτισμό.
Έργα
- Asperger H (1938). «Das psychisch abnormale Kind [The psychically abnormal child]» (στα γερμανικά). Wien Klin Wochenschr 51: 1314–7.
- Asperger H (1968). «[On the differential diagnosis of early infantile autism]» (στα γερμανικά). Acta Paedopsychiatr 35 (4): 136–45. PMID 4880461.
- Asperger H (1974). «[Early infantile autism]» (στα γερμανικά). Med Klin 69 (49): 2024–7. PMID 4444665.
- Asperger H (1977). «[The lived life. 50 years of pediatrics]» (στα γερμανικά). Padiatr Padol 12 (3): 214–23. PMID 331197.
Περισσότερες βιογραφίες εδώ.