Οι Μαθησιακές Δυσκολίες είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται σε μια ανομοιογενή ομάδα διαταραχών,οι οποίες εκδηλώνονται με σημαντικές δυσκολίες στην πρόσκτηση και χρήση ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικής ικανότητας.
Όταν υπάρχει ένας ή και περισσότεροι μαθητές με οποιαδήποτε μορφή Μαθησιακής Δυσκολίας, ο εκπαιδευτικός της τάξης καλείται και πρέπει να αλλάξει τόσο το περιεχόμενο και τη δομή της διδασκαλίας όσο και του σχολικού περιβάλλοντος.
Παρακάτω αναφέρονται κάποιες ενδεικτικές στρατηγικές αντιμετώπισης των Μαθησιακών Δυσκολιών:
- Απομάκρυνση του μαθητή, εάν αυτό είναι δυνατόν, από παράγοντες που μπορούν να του αποσπάσουν την προσοχή π.χ. παράθυρο σε δρόμο με έντονη κίνηση.
- Ευκαιρίες συμμετοχής σε όλες τις δραστηριότητες μέσα στην τάξη.
- Περισσότερο χρόνο για τις εργασίες π.χ. αντιγραφή άσκησης από τον πίνακα.
- Όταν είναι εφικτό, παροχή εξατομικευμένης βοήθειας, όχι απαραίτητα μεγάλης χρονικής διάρκειας.
- Δημιουργία σχεδιαγράμματος του μαθήματος και ανάρτηση πινακίδων με τους στόχους σε εμφανές σημείο.
- Βαρύτητα στο περιεχόμενο κι όχι στη μορφή μιας εργασίας, π.χ. αν είναι κακογραμμένη ή έχει πολλά ορθογραφικά λάθη.
- Αυτοδιόρθωση. Μετά από κάθε εργασία δίνεται η δυνατότητα στο μαθητή να εντοπίσει και να διορθώσει τα λάθη του, γραμματικά, ορθογραφικά ή συντακτικά.
- Αποφυγή χρήσης κόκκινου στυλό κατά τη διόρθωση ενός γραπτού από τον εκπαιδευτικό και την απλή υπογραφή στο τέλος.
- Ανάλυση των εργασιών σε μικρότερα βήματα και σε πιο απλή μορφή.
- Ελάττωση των εργασιών και της ύλης.
- Απόδοση κειμένων σε περίληψη ή σε πιο σύντομη μορφή.
- Υπογράμμιση σημαντικών σημείων του κειμένου.
- Επικεφαλίδες και λέξεις κλειδιά σε κάθε παράγραφο.
- Προφορικές και όχι γραπτές οδηγίες.
- Συχνά και μικρά διαλείμματα κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
- Αποφυγή παρατηρήσεων που μειώνουν την αυτοεκτίμηση του μαθητή.
- Αναφορά πιο πολύ στα θετικά και στα σωστά τμήματα μια εργασίας.
- Προφορική εξέταση ή με τη χρήση ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής, αντιστοιχίσεων, συμπλήρωση κενών, ερωτήσεων σύντομης απάντησης.
- Βαρύτητα στην αντίληψη του μαθητή που είναι πιο ισχυρή, ακουστική ή οπτική.
- Οι οδηγίες κατά τη διάρκεια του μαθήματος δίνονται σε ατομικό επίπεδο.
- Ανάγνωση εξωσχολικών βιβλίων, περιοδικών ή εφημερίδων.
- Χρήση ενισχυτών, ανάλογα με την ηλικία και τα ενδιαφέροντα του μαθητή.
Η χρήση των παραπάνω τεχνικών αντιμετώπισης των Μαθησιακών Δυσκολιών εξαρτάται από τα ευρήματα της διάγνωσης και το μαθησιακό προφίλ του κάθε μαθητή. Σε κάθε περίπτωση ο μαθητής με Μαθησιακές Δυσκολίες πέραν της σχολικής τάξης θα πρέπει να δέχεται την υποστήριξη και την εκπαιδευτική παρέμβαση ενός ειδικού, αρμόδιου και κατάλληλα εκπαιδευμένου για την αντιμετώπιση των εν λόγω δυσκολιών.
Σημαντικός παράγοντας για την επιτυχή παρέμβαση σε ένα μαθητή με Μαθησιακές Δυσκολίες είναι η άμεση ευαισθητοποίηση του σχολείου και της οικογένειας. Μεγάλο ρόλο, βέβαια, στην επιτυχία ενός τέτοιου προγράμματος παρέμβασης διαδραματίζουν η έγκαιρη διάγνωση και η πρώιμη παρέμβαση.
Περισσότερα θέματα για τις μαθησιακές δυσκολίες εδώ.
Φώτης Παπαναστασίου
Ειδικός Παιδαγωγός
MSc Σχολική Ψυχολογία