Στον Πρωταγόρα αποδίδεται το παρακάτω θεωρητικό παράδοξο:
Ο Αρίστιππος ζήτησε από τον Πρωταγόρα να του διδάξει Νομική. Επειδή όμως δεν είχε λεφτά να τον πληρώσει, συμφώνησαν ο Πρωταγόρας να πληρωθεί μόλις ο Αρίστιππος κερδίσει την πρώτη του δίκη.
Ο Αρίστιππος όμως δεν τα κατάφερνε καθόλου καλά στο δικαστήριο και έτσι ο Πρωταγόρας του ζήτησε την καταβολή των χρημάτων του, παρόλο που δεν είχε κερδίσει ακόμα καμία δίκη.
Ο Αρίστιππος αρνήθηκε επικαλούμενος τη συμφωνία τους και το θέμα έφτασε στα δικαστήρια.
Ο δικαστής που άκουσε την υπόθεση βρέθηκε στο παρακάτω λογικό παράδοξο:
Αν δικαίωνε τον Αρίστιππο με απόφαση να μην πληρώσει τον Πρωταγόρα τότε ο Αρίστιππος θα είχε μόλις κερδίσει την πρώτη του δίκη και για το λόγο αυτό θα έπρεπε να πληρώσει τον Πρωταγόρα.
Αν από την άλλη, δικαίωνε τον Πρωταγόρα με απόφαση να πληρωθεί από τον Αρίστιππο τότε ο τελευταίος δεν θα είχε κερδίσει ακόμα την πρώτη του δίκη και έτσι δεν θα έπρεπε να πληρώσει τον Πρωταγόρα.
Πώς θα βγει ο δικαστής από αυτό το αδιέξοδο;
Λύση
Το παράδοξο δημιουργείται από τη στιγμή που ο όρος της συμφωνίας τους εφαρμοστεί πάνω στη μεταξύ τους δίκη.
Έτσι ο δικαστής πρέπει κατ' αρχήν να θεωρήσει πως η παρούσα δίκη δεν είναι μέρος της μεταξύ τους συμφωνίας.
Τότε θα είναι ελεύθερος να αποφασίσει αν η συμφωνία του Πρωταγόρα με τον Αρίστιππο είναι έγκυρη, οπότε ο Αρίστιππος δεν θα πρέπει να πληρώσει ακόμα, ή άκυρη, οπότε ο Αρίστιππος θα πρέπει να πληρώσει τον Πρωταγόρα.
Ας υποθέσουμε τώρα πως ο δικαστής πράγματι θεωρεί πως η παρούσα δίκη δεν είναι μέρος της μεταξύ τους συμφωνίας και επιπλέον θεωρεί τη συμφωνία τους έγκυρη, οπότε αποφασίζει να μην πληρώσει ο Αρίστιππος τον Πρωταγόρα. Τότε το καλύτερο που έχει να κάνει ο Πρωταγόρας είναι να καταγγείλει για δεύτερη φορά στο δικαστήριο τον Αρίστιππο. Ο δικαστής αφού θεώρησε έγκυρη τη συμφωνία τους στην πρώτη δίκη, το ίδιο θα πρέπει να κάνει και στη δεύτερη. Όμως αφού ο Αρίστιππος έχει κερδίσει ήδη μία δίκη θα πρέπει τώρα να πληρώσει!
Περισσότερες σπαζοκεφαλιές εδώ.