Η Μάχη του Καματερού ήταν ένοπλη σύγκρουση στο πλαίσιο της ελληνικής επανάστασης του 1821 που έληξε με δεινή ήττα των ελληνικών δυνάμεων.
Πριν τη μάχη
Στα τέλη του 1826 ο απόστρατος συνταγματάρχης του γαλλικού στρατού Διονύσιος Βούρβαχης, συγκρότησε έπειτα από άδεια της κυβέρνησης στο Ναύπλιο, με δικά του χρήματα αλλά και με ποσό που είχε προσφερθεί από φιλελληνικούς συλλόγους της Ευρώπης, τάγμα δύναμης 800 – 1000 ανδρών. Κατά τις τελευταίες ημέρες του 1826 το σώμα αυτό αποβιβάστηκε στο Λουτράκι με στόχο την ενίσχυση του Καραϊσκάκη μετά όμως από εντολές της κυβέρνησης κινήθηκε προς την Ελευσίνα όπου βρισκόταν ο Βάσος Μαυροβουνιώτης. Εκεί, προσήλθε λίγες ημέρες αργότερα και ο Παναγιωτάκης Νόταράς με στράτευμα περίπου 1200 ανδρών. Από την Ελευσίνα, ο Βούρβαχης και οι άλλοι δύο οπλαρχηγοί, με ενωμένες τις δυνάμεις τους κινήθηκαν προς το Μενίδι όπου στις 22 Ιανουαρίου επικράτησαν σε μάχη εναντίον των Οθωμανών. Στις 25 Ιανουαρίου, το ενωμένο στράτευμα δύναμης περίπου 3500 ανδρών στρατοπέδευσε στο Καματερό.
Η μάχη
Την 27η Ιανουαρίου 1827, με την ανατολή του ηλίου, οθωμανικό στράτευμα δύναμης 2000 πεζών και 600 ιππέων, συνεπικουρούμενο από πυροβολικό επιτέθηκε υπό την αρχηγία του Κιουταχή κατά των θέσεων των Ελλήνων οι οποίοι είχαν χωρίσει τις δυνάμεις τους καθώς ο μεν Βούρβαχης είχε παραταχθεί με τους άνδρες του στην πεδιάδα ενώ οι Μαυροβουνιώτης και Νοταράς είχαν καταλάβει θέσεις στους πρόποδες του διπλανού βουνού, σε απόσταση ενός τρίτου του μιλίου πίσω από τη θέση του Βούρβαχη.
Συγκεκριμένα, το πυροβολικό του Κιουταχή κανονιοβόλησε τις θέσεις των Μαυροβουνιώτη και Νοταρά ενώ την ίδια στιγμή το πεζικό και οι ιππείς των Οθωμανών επιτέθηκαν κατά του σώματος Βούρβαχη που ήταν παραταγμένο στην πεδιάδα και αποτελούσε την εμπροσθοφυλακή. Παρά την αντίσταση που αντέταξαν ο Βούρβαχης και οι άνδρες του, οι δυνάμεις τους κάμφθηκαν και ηττήθηκαν κατά κράτος λόγω της καταλυτικής δράσης του οθωμανικού ιππικού ενώ τα σώματα των Μαυροβουνιώτη και Νοταρά βαλλόμενα από το εχθρικό πυροβολικό τράπηκαν σε άτακτη φυγή για να αναγκαστούν τελικά, καταδιωκόμενα από τους Οθωμανούς να καταφύγουν στη Σαλαμίνα.
Αποτέλεσμα και αποτίμηση
Η μάχη έληξε με συντριπτική ήττα των ελληνικών δυνάμεων. Από πλευράς επαναστατών σκοτώθηκαν 300 με 350 μαχητές, μεταξύ των οποίων δύο Γάλλοι φιλέλληνες αξιωματικοί, ο χειρουργός του τάγματος καθώς και ο Διονύσιος Βούρβαχης, το κεφάλι του οποίου αποκόπηκε και στάλθηκε από τον Κιουταχή ως λάφυρο στον σουλτάνο Μαχμούτ Β΄.
Σύμφωνα με τον Τρικούπη, τις παραμονές της μάχης υπήρχε διχογνωμία μεταξύ των ηγετών του ελληνικού στρατεύματος όσον αφορά την τακτική που έπρεπε να ακολουθηθεί. Όσον αφορά την τακτική που ακολουθήθηκε από τις ελληνικές δυνάμεις, ο Τρικούπης επιρρίπτει ευθύνες στον Βούρβαχη ενώ από την πλευρά του, ο Μακρυγιάννης καταλογίζει ευθύνες στον Μαυροβουνιώτη, υποστηρίζοντας πως η κατάληψη μιας τόσο αδύναμης θέσης ήταν δική του πρωτοβουλία. Επίσης, χαρακτήριζε ως αμφιβόλου μαχητικής αξίας τους άνδρες που είχε στρατολογήσει ο Βούρβαχης.
Περισσότερα ιστορικά αφιερώματα εδώ.