Πολλές φορές αναρωτιέμαι τι είναι αυτό που χρειάζεται ένα παιδί για να είναι πραγματικά ευτυχισμένο. Οι απόψεις και οι θεωρίες πολλές. Άλλοι μιλούν για λεφτά, άλλοι για υλικά αγαθά και ανέσεις, άλλοι για παιχνίδια που τα ευχαριστούν, άλλοι για προοπτικές για σχολική και επαγγελματική επιτυχία, άλλοι για μια καλή οικογένεια και άλλοι για το συνδυασμό όλων των αυτών των παραγόντων. Αν όμως παρατηρήσουμε παιδιά που έχουν όλα τα παραπάνω, θα βρούμε πολλά από αυτά να μην είναι πραγματικά ευτυχισμένα. Μπορεί να μην είναι αρκετά για εκείνα, ή μπορεί να τους λείπει κάτι που κανείς δεν έχει φανταστεί. Ίσως γιατί κανείς δεν προσπαθεί να σκεφτεί, τι είναι αυτό που μπορεί να κάνει ένα παιδί πραγματικά ευτυχισμένο.
Όταν ήμουν παιδί
Προσπαθώντας να καταλάβω τι είναι αυτό που μπορεί να κάνει ένα παιδί ευτυχισμένο, γυρνάω στο παρελθόν και σκέφτομαι τι είναι αυτό που έκανε εμένα ευτυχισμένη σαν παιδί. Και μου κάνει μεγάλη εντύπωση που δεν μπορώ να θυμηθώ ένα συγκεκριμένο πράγμα. Κάτι που μόλις το απέκτησα κέρδισα την ευτυχία. Παρόλο που τα παιχνίδια μου ήταν πάρα πολλά, όταν θυμάμαι ευτυχισμένες στιγμές δεν είναι αυτά που μου έρχονται στο μυαλό. Το μόνο που ξεχωρίζει είναι εικόνες και συναισθήματα. Η οικογένειά μου σε στιγμές χαλάρωσης και διασκέδασης, η μητέρα μου να παίζει μαζί μου με χαρά όλα τα παιχνίδια που μπορεί να έρθουν στο μυαλό μου, ο πατέρας μου που μου τραγουδάει παίζοντας την αγαπημένη του κιθάρα, και η γιαγιά κι ο παππούς που με πηγαίνουν για πρώτη φορά βόλτα με το λεωφορείο. Κι αυτό με κάνει να αναρωτιέμαι, τι είναι αυτό που έκανε τις στιγμές αυτές τόσο ξεχωριστές;
Η έννοια της ευτυχίας
Πολλοί είναι αυτοί που έχουν προσπαθήσει να εξηγήσουν τι είναι η ευτυχία. Η θεωρία όμως διαφέρει πολύ από την καθημερινή μας ζωή. Και η διαφορά ανάμεσα στους ανθρώπους, κάνει την αντίληψη και τη θεωρία τους για την ευτυχία τελείως διαφορετική. Το μόνο κοινό στοιχείο όλων των θεωριών, είναι πως η ευτυχία δεν είναι κάτι που μπορεί να το κερδίσεις μέσα από μια κατάκτηση ή από ένα αγαθό. Την ευτυχία την νιώθεις μέσα από τα πιο απλά πράγματα που συμβαίνουν στην καθημερινή σου ζωή, αρκεί να μπορείς να τα ζήσεις.
Η ευτυχία των παιδιών
Θα ήταν λάθος μας να αντιμετωπίσουμε τα παιδιά σαν τελείως διαφορετικούς ανθρώπους από εμάς. Πολλές ανάγκες μας μπορεί να είναι ίδιες με τις δικές τους, καθώς και πολλά πράγματα που χαρίζουν σε εμάς την ευτυχία, μπορεί να έχουν και στα παιδιά το ίδιο αποτέλεσμα. Και συχνά τα παιδιά ξέρουν καλύτερα από εμάς τι είναι αυτό που χρειάζονται για να νιώσουν καλά. Αυτό που πρέπει εμείς να κάνουμε, είναι να μπορέσουμε να τα ακούσουμε και να τα καταλάβουμε.
Η σημασία της οικογένειας
Τα τελευταία χρόνια η δομή της οικογένειας μπορεί να συναντήσει πολλές μορφές. Παραδοσιακή, μονογονεϊκή, μικτή. Όποια όμως κι αν είναι η δομή μιας οικογένειας, αυτό που την κάνει να λειτουργεί υγιώς αλλά και αυτό που κάνει τα μέλη της ευτυχισμένα, είναι οι ίδιοι παράγοντες. Και αυτοί είναι η δυναμική της οικογένειας αυτής, αλλά και οι αληθινές σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της. Οι συναισθηματικοί δεσμοί, το μοίρασμα των καταστάσεων, η κοινή ζωή, είναι αυτά που κάνουν ευτυχισμένη την καθημερινή ζωή ενός παιδιού με την οικογένειά του. Και υπάρχουν πολλά βασικά συστατικά τα οποία συντελούν στο χτίσιμο μιας ευτυχισμένης οικογένειας.
Καλή επικοινωνία
Δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο και πιο σημαντικό για ένα παιδί, από το να μπορεί να επικοινωνήσει με τους γονείς του. Και η βάση για μια καλή επικοινωνία αλλά και μια δυνατή σχέση, είναι να μπορείς να ακούσεις τον άλλο. Ακούστε με πολύ προσοχή και αγάπη το παιδί σας και μιλήστε του με την ειλικρίνεια και την ωριμότητα που του αξίζει. Μην ξεχνάτε πως η αγάπη που νιώθουμε για το παιδί μας αλλά και για τους άλλους, δεν είναι ποτέ αρκετή γι’ αυτούς αν εμείς δεν μπορούμε να την εκφράσουμε.
Χρόνος για αυτούς που αγαπάμε
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει περιορίσει κατά πολύ τον ελεύθερο χρόνο τόσο των ενηλίκων, όσο και των παιδιών. Είναι όμως πολύ σημαντικό τόσο για τα παιδιά όσο και για σας, να περνάτε αρκετό χρόνο μαζί. Αυτές οι στιγμές που το παιδί μοιράζεται μαζί σας, θα είναι οι πιο ευτυχισμένες γι’ αυτό. Γιατί ακόμα και το πιο ακριβό και δελεαστικό παιχνίδι, θα γίνει πιο όμορφο όταν θα μπορεί να το παίξει μαζί σας. Κι αν ο χρόνος σας δεν σας επιτρέπει να περνάτε πολλές ώρες μαζί, βρείτε απλούς τρόπους ώστε να περνάτε έστω και λίγες ώρες την ημέρα μαζί. Αυτές μπορεί να είναι η ώρα του φαγητού, η ώρα πριν τον ύπνο, ή κάποια ώρα της ημέρας που θα μπορείτε να συναντηθείτε για να κάνετε κάτι μαζί ή απλά να μιλήσετε.
Ομαδική εργασία
Κάθε οικογένεια αποτελεί μια μικρή ομάδα και έτσι πρέπει να λειτουργεί, σαν ομάδα. Στη λήψη λοιπόν των αποφάσεων που την αφορούν, αλλά και στη διεκπαιρέωση κάποιων εργασιών για το χώρο του σπιτιού, θα πρέπει να συμμετέχουν όλα τα μέλη της, ακόμα και τα παιδιά. Δεν θα έχουν βέβαια ούτε τη δυνατότητα αλλά ούτε και τις ικανότητες να πάρουν κάποια απόφαση στο βαθμό που θα μπορείτε εσείς ή να κάνουν τις εργασίες που θα μπορείτε εσείς. Όμως είναι πολύ σημαντικό γι’ αυτά να συμμετέχουν με κάποιο τρόπο στις αποφάσεις που παίρνει η οικογένειά τους. Έτσι θα νιώθουν ότι είναι μέλη της οικογένειας αυτής, πως αξίζουν και είναι σημαντικά για εσάς και τόσο η αυτοπεποίθησή τους όσο και ο δεσμός τους με εσάς θα ενισχύεται. Μην ξεχνάτε πως σε κάθε ομάδα οι ανάγκες και οι επιθυμίες όλων των μελών της είναι πολύ σημαντικές και γι’ αυτό πρέπει να τις γνωρίζουμε και να τις λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπ’ όψη μας.
Εκτίμηση μεταξύ των μελών
Καμία σχέση δεν μπορεί να λειτουργήσει επιτυχώς, αν δεν υπάρχει εκτίμηση και σεβασμός ανάμεσα στα μέλη της. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά, αλλά και με όλα τα μέλη της οικογένειας. Από την ημέρα που γεννιέται ένα παιδί, έχει ανάγκη από την εκτίμηση, την υποστήριξη και την αγάπη μας για να μπορέσει να εξελιχθεί. Εξίσου σημαντική όμως είναι και η ανάγκη του η εκτίμηση αυτή να υπάρχει και στο περιβάλλον στο οποίο ζει, δηλαδή ανάμεσα στους γονείς του και στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό γι’ αυτό, να ζει σε μια οικογένεια που υπάρχει αλληλοεκτίμηση, που στηρίζονται οι προσπάθειες και οι επιθυμίες τόσο οι δικές του όσο και των υπολοίπων, αλλά και που ο ένας αγαπά τα χαρακτηριστικά του άλλου.
Οι πολύτιμοι φίλοι
Όσο σημαντικοί είναι οι ενήλικες για ένα παιδί, τόσο σημαντικοί είναι και οι συνομίληκοι. Ειδικά αν δεν υπάρχουν αδέρφια, οι φίλοι είναι πολλοί σημαντικοί για ένα παιδί, αφού μπορούν να του δώσουν όλα όσα δεν μπορούν οι ενήλικες. Οι φίλοι είναι οι σύμμαχοί του στη ζωή, η καλύτερη παρέα του για το παιχνίδι και η πιο γλυκιά παρηγοριά για τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσει. Σκεφτείτε πως ακόμα και τις πιο ευτυχισμένες μας στιγμές, θέλουμε να τις μοιραστούμε με κάποιον. Και αυτός ο κάποιος, είναι συνήθως ο καλύτερος φίλος μας. Ο ρόλος του λοιπόν για μια ευτυχισμένη ζωή, είναι πολύ σημαντικός.
Αληθινές σχέσεις για αληθινή ζωή
Είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά να είστε ο εαυτός σας. Το ένστικτο των παιδιών είναι τόσο ισχυρό που σχεδόν τίποτα δεν μπορεί να το ξεγελάσει. Προσπαθήστε λοιπόν να είστε όσο πιο αληθινοί και ειλικρινείς μπορείτε στη σχέση σας μαζί τους. Τα παιδιά σας θα σας αγαπήσουν γι’ αυτό που είστε, όπως ακριβώς θα τα αγαπήσετε κι εσείς. Αν οι σχέσεις σας στην οικογένεια είναι ειλικρινείς και αληθινές, τότε θα νιώθετε πραγματικά γεμάτοι από αυτές. Μην τα αφήνετε έξω από αυτά που συμβαίνουν στην οικογένεια, στο σπίτι ή στη ζωή σας. Μιλήστε τους για αυτά που συμβαίνουν, με τρόπο που θα τα διαφωτίσει, θα τα φέρει κοντά σας αλλά δεν θα τα πανικοβάλει. Σκεφτείτε πως τα παιδιά νιώθουν πότε συμβαίνει κάτι ή πότε εσείς νιώθετε άγχος, φόβο ή θλίψη. Μην τα αφήνετε έξω από αυτά που σας συμβαίνουν, μην τα αφήνετε έξω από τη ζωή σας.
Ευτυχισμένοι γονείς, ευτυχισμένα παιδιά
Πολλές φορές τονίζουμε, πως ό,τι κι αν προσπαθήσουμε να διδάξουμε στα παιδιά, αυτό που θα παίξει τον πιο καθοριστικό ρόλο είναι το δικό μας παράδειγμα. Και αυτό γιατί εμείς μαθαίνουμε στα παιδιά μας πώς να ζούνε. Ο τρόπος με τον οποίο ζούμε, ο τρόπος με τον οποίο εμείς αντιμετωπίζουμε τη ζωή, επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις αντιλήψεις, τα πιστεύω και την ίδια τη ζωή των παιδιών μας. Οι γονείς λοιπόν που θα δημιουργήσουν ευτυχισμένα παιδιά, δεν θα είναι οι γονείς που θα προσπαθήσουν με όλους τους δυνατούς τρόπους να τα κάνουν ευτυχισμένα. Θα είναι οι γονείς που είναι οι ίδιοι ευτυχισμένοι.
Τα χαρακτηριστικά των οικογενειών που είναι ευτυχισμένες:
*Κανένας δεν έχει υπερβολική εξουσία και δεν διοικεί μόνος του την οικογένεια
*Περνάνε αρκετό χρόνο μαζί
*Μπορούν να επιλύσουν με καλή συνεργασία διαφωνίες και συγκρούσεις μέσα στην οικογένεια
*Υπάρχει εκτίμηση μεταξύ των ατόμων που αποτελούν την οικογένεια
*Τα μέλη της οικογένειας ακούν και μιλάνε ο ένας με τον άλλο
*Όταν κάποιο μέλος της οικογένειας αντιμετωπίζει δυσκολίες, τα υπόλοιπα μέλη του συμπαραστέκονται και προσπαθούν να το βοηθήσουν
*Αναγνωρίζουν και αποδέχονται τη γνώμη των άλλων
*Υπάρχει καλή και θετική επικοινωνία, χωρίς κριτική, φωνές, επιθετικότητα
*Δεν χρησιμοποιείται σωματική τιμωρία για την επιβολή πειθαρχίας στα παιδιά.
Περισσότερες συμβουλές εδώ.
Ποθητού Μαρία
Σύμβουλος Γονέων και Ανάπτυξης Παιδιο
ύ
ύ