Κολλύρια που προσδίδουν υπεράνθρωπη νυχτερινή όραση και χάπια που αυξάνουν το IQ. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα επιτεύγματα των βιοχάκερ ή βιοπανκ. Εκδημοκρατισμός της επιστήμης ή πειράματα επικίνδυνα για την ανθρωπότητα;
Το 2005 ένα άρθρο στο έγκυρο περιοδικό Wired προανήγγειλε την έλευση μιας νέας εποχής όπου η βιολογία και οι πειραματισμοί της δεν θα έπρεπε να γίνονται μόνο σε εργαστήρια. Αντιθέτως, η επιστημονική γνώση σε αυτόν τον τομέα θα έπρεπε να εκδημοκρατισθεί, να απλωθεί στις μάζες, να δοκιμάζεται σε κουζίνες και γκαράζ, έτσι ώστε όλοι να έχουν δικαίωμα να γευτούν τις νέες εξελίξεις. Κάπως έτσι γεννήθηκε το κίνημα του biohacking που φιλοδοξεί να φέρει πιο κοντά τις επιστημονικές κατακτήσεις σε ανθρώπους που δεν εργάζονται στην πρώτη γραμμή της έρευνας. Και ο στόχος είναι να επωφεληθούν οι τελευταίοι κατά τέτοιο τρόπο ώστε να επιτύχουν ό,τι εκείνοι επιθυμούν μέσα από τα επιτεύγματα των ειδικών. Όπως λέει και το μανιφέστο των βιοχάκερ ή βιοπανκ, θέλουν να σπάσουν τα στεγανά των πανεπιστημίων και των ιδρυμάτων που δαπανούν εκατομμύρια δολάρια έτσι ώστε να πουλήσουν αργότερα τα πολύτιμα ευρήματα σε εταιρείες μέσα από τις πατέντες. Γιατί μόνο εκείνοι και όχι ο καθένας από εμάς, είναι το σύνθημά τους. Κοντολογίς βιολογία και γεννητική DIY (καν’ το μόνος σου). Πώς όμως θα μπορούσε να συμβεί αυτό με ένα επιστημονικό αντικείμενο που συνοδεύεται συνήθως από την φράση Dont try this at home. Με τι κινδύνους και ποια οφέλη; Η επιστημονική ηθική αυτού του underground κινήματος διχάζει. Πολλοί ενθουσιάζονται με την προοπτική των υπερανθρώπινων δυνάμεων αλλά ακόμα περισσότεροι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας ότι δεν μπορούμε να το παίζουμε θεοί. Παρόλα αυτά, υπάρχουν αρκετοί πρωτοπόροι βιοχάκερ και πειραματικά εργαστήρια που παράγουν ήδη αποτελέσματα. Ας δούμε μερικά παραδείγματα.
Η ομάδα των βιοχάκερ «Science for the Masses». Ανακάλυψαν ότι η χημική ουσία Chlorin e6 (Ce6) που έχει εντοπιστεί σε ψάρια που ζουν στα βάθη του ωκεανού και έχει χρησιμοποιηθεί σε διάφορα πειράματα από την δεκαετία του 1960, θα μπορούσε να βοηθήσει τα ανθρώπινα όντα να βελτιώσουν δραματικά την όρασή τους την νύχτα. Κατάφεραν μάλιστα να βρουν μια μέθοδο όπου υγροποιούν την ουσία και την ρίχνουν ως κολλύριο στα μάτια, για να επιτύχουν τον σκοπό αυτό. Εθελοντής δέχθηκε να το δοκιμάσει και πράγματι η μέθοδος είχε τεράστια επιτυχία καθώς μπόρεσε να διακρίνει αντικείμενα με πολύ μειωμένο φως μέσα σε απόσταση πενήντα μέτρων.
Δεν χρειάζεται τα ηνία του πειραματισμού να τα έχει μια ομάδα. Ακόμα και ένας μορφωμένος άνθρωπος μπορεί αν το θέλει να προχωρήσει την γνώση λίγο παραπέρα. Η Αμερικανίδα Μερέντιθ Πάτερσον έχει σπουδάσει βιολογία και το σπίτι της δεν μοιάζει καθόλου με εξελιγμένο επιστημονικό εργαστήριο. Χάρις στο πείσμα της έχει κάνει μεγάλες προόδους σε θέματα που αφορούν την ασφάλεια τροφίμων. Έχει εξελίξει μια μέθοδο χάρις στην οποία μπορεί κανείς να δει εύκολα αν ένα γιαούρτι έχει προσβληθεί από τοξικές ουσίες και είναι κατάλληλο προς βρώση ενώ έχει κάνει και άλλα πειράματα που αφορούν την βελτίωση της πρόσληψης του ανθρώπινου οργανισμού στην βιταμίμη C. H Πάτερσον θεωρείται ένα από τα πιο επιδραστικά μέλη του κινήματος καθώς εκτός διαθέτει ευχέρεια λόγου και διατυπώνει την σκέψη της με τρόπο κατανοητό από όλους.
Αν όλα αυτά δεν σας φαίνονται προχωρημένα, τότε τι θα λέγατε αν κάποιος σας προσέφερε ένα χάπι ή ένα σκεύασμα που σας έκανε εξυπνότερους, πιο αποδοτικούς στην δουλειά, βελτιώνατε την ποιότητα του ύπνου σας και κυρίως αποφεύγατε τις δυσάρεστες συνέπειες του χρόνου; Δεν είναι λίγοι οι οπαδοί του κινήματος που πειραματίζονται με ουσίες που τους προσφέρουν όλα αυτά ή τέλος πάντων κάποια από αυτά. Ούτως ή άλλως η επιστήμη έχει κάνει τρομερή πρόοδο στον τομέα, για να βοηθήσει ανθρώπους που πάσχουν από εκφυλιστικές νόσους. Συνεπώς σύμφωνα με τους βιοχάκερ αυτού του είδους η γνώση θα έπρεπε να διαχυθεί στην κοινωνία με άλλο τρόπο έτσι ώστε να συμβάλει στην αύξηση των νοητικών μας δυνατοτήτων. Προτού γεράσουμε ή αρρωστήσουμε να έχουμε την δυνατότητα να γίνουμε λίγο βιονικοί. Ανάμεσα σε αυτούς που είναι τολμηροί βρίσκεται ο συγγραφέας Ντείβ Ασπρει που έχει γράψει το best seller «Bulletproof Diet», ο οποίος ισχυρίζεται ότι παίρνοντας σκευάσματα βελτίωσε την ευφυία του και κυρίως έχασε σοβαρό βάρος. Ο Ρει Κουρτζβγουαιλ είναι επικεφαλής της Google στον τομέα του Engineering. Καταπίνει κάθε ημέρα πάνω από 100 χάπια διαφόρων τύπων, φτιάχνοντας συνδυασμούς που του δίνουν σχεδόν υπερδυνάμεις να διακριθεί σε μια πολύ απαιτητική εργασία.
Η Ερι Τζέντρι είναι μια βιοχάκερ που κατάφερε να βραβευτεί από τον Λευκό Οίκο το 2013 για τις προσπάθειές της να εκδημοκρατίσει την γνώση και την επιστήμη. Δεν είχε σπουδάσει βιολόγος αλλά ξεκίνησε να συνεργάζεται με ένα πειραματικό εργαστήριο που την δέχθηκε στο προσωπικό του. Όταν ένας συνάδελφός της πέθανε από καρκίνο του οισοφάγου, αποφάσισε να κάνει ένα δικό της εργαστήριο με μερικά όργανα που αγόρασε από το ίντερνετ σε ένα γκαράζ. Ύστερα έκανε συγκεντρώσεις στις οποίες καλούσε όλους όσοι ενδιαφέρονταν για την επιστήμη, χωρίς να είναι ειδικοί ή πτυχιούχοι να λάβουν μέρος. Σε λίγο η κοινότητα των φίλων και συνεργατών της άρχισε να μεγαλώνει και οι ιδέες της διαδόθηκαν πολύ γρήγορα. Η ίδια έγινε δημοφιλής. Αποφάσισε να ξεκινήσει κάτι μέσα από το Kickstarter και έτσι συγκέντρωσε τους πόρους που αναζητούσε. Σήμερα έχει ένα τρομερό χώρο πάνω από 2500 τμ στην Καλιφόρνια που ονομάζεται Biocurius, που είναι ανοιχτό 24 ώρες 7 ημέρες την εβδομάδα και έχει γίνει ο τόπος συνάντησης των βιοχάκερ και των εραστών της επιστήμης.
Μαρία Πουρνάρα, news247.gr
Περισσότερα αφιερώματα εδώ.