Η μελέτη στο σπίτι είναι βραχνάς για τα περισσότερα παιδιά και είναι ικανό να εξανεμίσει την ήρεμη οικογενειακή ατμόσφαιρα και την όμορφη σχέση σας με το παιδί. Παρακάτω θα βρείτε μερικές ιδέες και προτάσεις που:
-θα διευκολύνουν το διάβασμα των παιδιών,
-θα διαφυλάξουν τη σχέση σας μαζί του,
-θα του χαρίσουν το πολυπόθητο χρόνο να παίξει.
Χρονοδιάγραμμα απογεύματος Φτιάξτε ένα μικρό χρονοδιάγραμμα με αυτά που το παιδί θέλει να κάνει και αυτά που πρέπει να γίνουν και με όριο την ώρα που θα πάει για ύπνο. Για παράδειγμα:
4:00 – 4:45 Ζωγραφική & Παιχνίδι
4:45 – 6:30 Διάβασμα
6:30 – 7:45 Μια ταινία στο dvd player
Πείτε: ‘Έλα να φτιάξουμε μαζί ένα πρόγραμμα ώστε να κάνεις οπωσδήποτε αυτά που θέλεις και αυτά που πρέπει’. Έτσι τα παιδιά οριοθετούνται και καταλαβαίνουν πως το διάβασμα είναι μια από τις υποχρεώσεις τους. Τηρήστε τη διαδικασία σε καθημερινή βάση φροντίζοντας να μην ατονήσει.
Βοηθήστε στην οργάνωση της μελέτης Κοιτάξτε μαζί τι πρέπει να κάνει, ας αποφασίσει από πού θα αρχίσει, χωρίστε μαζί τη μεγάλη ύλη σε ενότητες, βάλτε λογικά χρονικά πλαίσια, ενθαρρύνετέ το κάθε φορά που τελειώνει κάτι.
Πώς να ‘διαβάζετε’ το παιδί.
Γενικά, αποφύγετε να είστε ‘από πάνω’ και να διαβάζετε το παιδί. Αντί αυτού έχετε μια θετική γενική εποπτεία του τύπου ‘Μπράβο’, ‘Ωραία’, ‘Προχώρα στο επόμενο’. ‘Ψάξε, κοντά είσαι’, ‘Μέχρι εδώ τα πας καλά, για δες όμως παρακάτω’, ‘Τι έγινε μετά;’, ‘Ποια μέθοδο χρησιμοποίησε ο επιστήμονας;’, ‘Πως φτάνει κανείς σε αυτό το συμπέρασμα;’, ‘Πω, πω! Καλά είσαι φοβερή… για δες αν έτσι λύνονται / γράφονται και τα υπόλοιπα;’. Μην πιέζετε το παιδί να μάθει κάτι με το δικό σας τρόπο, διαίρεση για παράδειγμα, γιατί θα μπερδευτεί χειρότερα και θα καταλήξετε να μιλάτε σε τοίχο! Θυμηθείτε: Δε χρειάζεται να τα έχει όλα σωστά για να πάει στο σχολείο – η προσπάθεια μετράει.
Το πόσο παρεμβαίνετε στο διάβασμα του παιδιού σας εξαρτάται όχι μόνο από το πώς τα πάει το παιδί σας αλλά και… με εσάς. Δηλαδή, το πόσο αντέχετε εσείς το παιδί σας να πάει λιγότερο καλά διαβασμένο, ή να μην είναι ‘άριστο’, ή τη δική σας προσωπική σχολική εμπειρία ή εμμονή με την ‘τελειότητα’. Για συνειδητοποιημένη στάση χρειάζεται και αυτογνωσία.
Τόπος μελέτης Τα παιδιά 6 – 8 ετών μπορούν να μελετούν και στην κουζίνα ή και το τραπέζι του σαλονιού αυτό σας επιτρέπει να έχετε και μια γενική εποπτεία.
Διασπάσεις Κλείστε το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και συντομεύετε τις τηλεφωνικές συνομιλίες. Μαζέψτε από το τραπέζι μελέτης άσχετα πράγματα και προσπαθήστε να υπάρχει μια σχετική τάξη. Αν το παιδί μελετά καλύτερα με μουσική έχετε την ένταση σε λογικά επίπεδα (η κλασική μουσική – ο Μότσαρτ, προσφέρεται για συγκέντρωση και κατανόηση) .
Διάβασμα μαζί ή χωριστά; Μερικά αδέλφια διαβάζουν μαζί συγκεντρωμένα. Επίσης η διαδραστική μελέτη με έναν συμμαθητή μπορεί να είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα. Αν όμως διασπώνται, χωρίστε τα ή έχετε πιο στενή εποπτεία. Πείτε: ‘Εφόσον κάνει ο καθ’ ένας τη μελέτη του μπορείτε να διαβάζετε μαζί’. εννοείται πως αν όχι, θα διαβάζουν χωριστά).
Καθίστε και εσείς με τα παιδιά σας και κάνετε τους λογαριασμούς σας ή διαβάστε κάτι δείχνοντας επιμέλεια (υπογραμμίζετε, κρατάτε σημειώσεις, φοράτε τα γυαλιά σας), Ή μπορείτε παράλληλα με το παιδί σας να μελετάτε και εσείς τα δικά σας μαθήματα έχοντας γραφτεί σε κάποια σχολή.
Μη διαπραγματεύεστε Τα παιδιά συχνά βαριούνται να ασχοληθούν με ένα μάθημα λέγοντας, ‘Αυτό μας είπε να μην το διαβάσουμε’, ή ‘Αυτά θα τα λύσουμε στην τάξη’. Περάστε αυτό τον ύφαλο λέγοντας, ‘Καλά, κάντο εσύ έτσι κι αλλιώς για να’ σαι προετοιμασμένος’. Επικοινωνήστε όμως με τη δασκάλα αν το παιδί συχνά δεν έχει καταλάβει ποια είναι η δουλειά του για το σπίτι.
Αποφύγετε τις παράλογες συζητήσεις του τύπου ‘Αχ γιατί, μα γιατί να πρέπει να διαβάζω ιστορία, αφού δε με ενδιαφέρει και δε θα μου χρησιμεύσει σε τίποτα!’. Μπορείτε βέβαια να πείτε μερικά θετικά λόγια υπέρ τις ιστορίας αλλά γενικά κρατήστε μια πιο ουδέτερη στάση. ‘Αγάπη μου γλυκιά, τι να σου κάνω, η ιστορία είναι υποχρεωτική από το υπουργείο παιδείας’, ή ‘Έχεις δίκιο, είναι μπελάς όταν πρέπει να κάνουμε κάτι που δε θέλουμε’… τελεία και παύλα!
Αποφύγετε τις εντάσεις, τα λογύδρια, την τρομοκρατία και οπωσδήποτε το ξύλο και τις ετικέτες του τύπου ‘Είσαι βλάκας’, ‘Είσαι τεμπέλης’ ‘Είσαι ψεύτης’. Αντί αυτών:
-Πηγαίνετε σε άλλο χώρο λέγοντας πχ ‘Θα είμαι δίπλα, όταν θα είσαι έτοιμη φώναξέ με’.
-Δώστε επιλογές πχ ‘Θέλεις να διαβάσεις τώρα τη Φυσική ή να ξυπνήσεις αύριο νωρίτερα να την κάνεις πριν πας σχολείο;’
-Τονίστε επιπτώσεις, ‘Αν δεν τελειώσεις τώρα με τη Γραμματική δε θα προλάβεις να δεις βίντεο’.
-Προειδοποιήστε, ‘Αρχίζω να κουράζομαι. Αν συνεχίσεις έτσι θα σταματήσουμε’.
-Ανταλλάξτε ‘Θα σε βοηθήσω για το τεστ αλλά και εσύ θα σφουγγαρίσεις την κουζίνα’, ‘Αν σε βοηθήσω εσύ τι θα μου κάνεις;’
Χαρούμενη μελέτη Μάθετε στο παιδί να υπογραμμίζει τα σημαντικά στο βιβλίο του, να χρησιμοποιεί χρωματιστούς μαρκαδόρους, Να φτιάχνει χαρούμενους πίνακες προπαίδειας και γραμματικής καθώς και δημιουργικές σελίδες περίληψης του μαθήματος.
Να μαθαίνει κάτι παραστατικά, κινητικά ή τραγουδιστά.
Να μαθαίνει την ορθογραφία δημιουργικά (πχ η ‘νύχτα’ γράφεται με ύψιλον γιατί το ‘υ’ είναι το κουβαδάκι που μαζεύει τα’ αστέρια),
Να σβήνει κάθε τι που τελειώνει από μια λίστα με τις υποχρεώσεις του.
Να μαθαίνει με ομοιοκαταληξία (9+9=18… θα σου πάρω παγωτό)
Στην εκδρομή δείξτε του πως αλλάζει η χλωρίδα και η πανίδα. Επισκεφτείτε το Μουσείο που καλύπτει την ιστορική περίοδο του σχολικού βιβλίου. Επισκεφτείτε κάποια φίλη της οποίας το επάγγελμα απαιτεί γνώσεις ενός ‘αντιπαθητικού’ μαθήματος. Έτσι θα του δώσετε τη μαγεία και τον ενθουσιασμό για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την παρατήρηση.
Προσοχή στις μαθησιακές δυσκολίες. Όταν τα παιδιά μαθαίνουν να διαβάζουν και να γράφουν συχνά αντιστρέφουν γράμματα ή γράφουν και διαβάζουν λέξεις ανάποδα. Αν όμως παρατηρήσετε πως το παιδί σας δυσκολεύεται να ξεπεράσει αυτό το αρχικό στάδιο, αν παράλληλα δυσκολεύεται να θυμηθεί ονόματα, πώς γίνονται αριθμητικές πράξεις, να ανακαλέσει αριθμητικά δεδομένα και γεγονότα στη σωστή τους σειρά, απευθυνθείτε οπωσδήποτε σε κάποιον ειδικό στις μαθησιακές δυσκολίες. Το ίδιο ισχύει αν το παιδί σας είναι υπερβολικά παρορμητικό, η προσοχή του διασπάται βρίσκεται συνεχώς σε κίνηση, διακόπτει, σπάει πράγματα, έχει συχνά μικροατυχήματα (αν είναι αγόρι), μιλάει, συζητάει συνέχεια, είναι αφηρημένο και ονειροπολεί (αν είναι κορίτσι). Στη πρώτη περίπτωση το παιδί μπορεί να έχει κάποια από τις μορφές δυσλεξίας, ή δυσαριθμησίας, στη δεύτερη ίσως έχει διαταραχή ελλειμματικής προσοχής. Για τα παιδιά αυτά το διάβασμα είναι ιδιαίτερα κοπιαστικό γι αυτό επιμορφωθείτε για να μπορέσετε να τους συμπαρασταθείτε.
Προσοχή: Η ζωή δεν είναι μόνο διάβασμα και σχολείο. Μελέτες έχουν επανειλημμένα αποδείξει πως ευτυχισμένοι και πετυχημένοι δεν είναι αυτοί που αρίστευσαν στο σχολείο και τις μετέπειτα σπουδές τους, αλλά άλλοι που αν και δεν τα πήγαιναν ιδιαίτερα καλά, είχαν καλή σχέση με τον εαυτό τους και τους άλλους. Δώστε λοιπόν στο παιδί σας την ευκαιρία να χαίρεται, να ξεχνιέται, να δημιουργεί, να κοινωνικοποιείται μέσα από διάφορες δραστηριότητες. Προπάντων κάντε το δουλειά σας να του αναπτύξτε τα αισθήματα της αυτό-εκτίμησης και της αυτό-πεποίθησης. Αυτά αποτελούν τα καλύτερα εφόδια στη ζωή και αποτελούν χαρακτηριστικά που οι μελέτες έδειξαν κάνουν τους ευτυχισμένους και πετυχημένους ανθρώπους!
Χριστίνα Ρασιδάκη, Γονεϊκή Σύμβουλος
Περισσότερες συμβουλές εδώ.