Μήπως έχεις αγχωθεί γιατί το παιδί σου αρνείται να διαβάσει; Η ψυχολόγος Χρυσούλα Μαυράκη σου εξηγεί για ποιο λόγο το κάνει αυτό και σου δίνει κάποιες συμβουλές για να μπορέσεις να το αντιμετωπίσεις σωστά...
Ένα από τα μόνιμα προβλήματα των γονιών με παιδιά που είναι μαθητές είναι η άρνηση μελέτης από την πλευρά του παιδιού. Είτε συνέχεια, είτε μερικές φορές το παιδί αρνείται να μελετήσει διαφεύγοντας πότε με ψέματα, πότε με δικαιολογίες, πότε αποκρύπτοντας τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις που έχει για το σχολείο.
Υπάρχουν κάποιες βασικές οδηγίες που μπορούν να φανούν χρήσιμες και να βοηθήσουν τους γονείς, ώστε να αποφύγουν τα λάθη που συνήθως γίνονται από άγνοια.
1. Δεν πρέπει να κρίνουμε αρνητικά το παιδί, χαρακτηρίζοντάς το τεμπέλη ή κακό μαθητή ή αδιάφορο. Οι λόγοι για τους οποίους αρνείται να μελετήσει είναι διαφορετικοί. Αν επικρίνουμε το παιδί κινδυνεύουμε να το αδικήσουμε, να χαλάσουμε την σχέση μας μαζί του, να το κάνουμε να νιώσει άσχημα και να μην καταλήξουμε σε κανένα θετικό αποτέλεσμα.
2. Δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε αρνητικούς χαρακτηρισμούς όταν το παιδί κάνει λάθη ή απροσεξίες. Οι χαρακτηρισμοί όπως “είσαι άχρηστος, είσαι ανίκανος, δεν θα κάνεις τίποτα στην ζωή σου, αν συνεχίσεις έτσι θα καταλήξεις σκουπιδιάρης” πρέπει να αποφεύγονται εντελώς.
Πρέπει να μην χρησιμοποιούμε γενικούς χαρακτηρισμούς αλλά να εξειδικεύουμε και να συγκεκριμενοποιούμε. Δηλαδή “αυτή την φορά δεν τα κατάφερες ίσως γιατί δεν προσπάθησες αρκετά, την επόμενη φορά να είσαι πιο προσεχτικός”.
Αν το παιδί ακούει διαρκώς αρνητικούς χαρακτηρισμούς, δεν θα προσπαθήσει την επόμενη φορά σκεπτόμενο ότι έτσι κι αλλιώς δεν πρόκειται να καταφέρει τίποτα και γιατί να προσπαθήσει;
3. Χρειάζεται να επιβραβεύουμε κάθε προσπάθεια του παιδιού. Ακόμη και αν ένα παιδί που γενικώς αρνείται να μελετήσει, καταφέρει να μελετήσει τα 5 λεπτά, θα πρέπει να το αναγνωρίσουμε και να το επαινέσουμε. Οι αλλαγές πραγματοποιούνται με μικρά βήματα και δεν αλλάζουν τα πράγματα από την μία στιγμή στην άλλη.
4. Πρέπει να ενθαρρύνουμε το παιδί ώστε να προσπαθεί. Να επαινούμε και να επιβραβεύουμε την προσπάθεια και όχι το αποτέλεσμα. Γνωρίζοντας ότι το παιδί έχει μελετήσει, ακόμη και αν δεν πήρε καλό βαθμό, εμείς θα πρέπει να το επαινέσουμε και να τονίσουμε ότι είδαμε την προσπάθειά του και θα πρέπει να την επαναλάβει και να την επαναλαμβάνει συνεχώς διότι στο τέλος είναι βέβαιο ότι η επιτυχία θα είναι με το μέρος του.
Θα πρέπει επίσης να δείξουμε κατανόηση για τα συναισθήματα του παιδιού. Για παράδειγμα να του πούμε “κρίμα που δεν πήρες καλό βαθμό, διότι είχες προετοιμαστεί πολύ καλά και είχες προσπαθήσει, είναι σίγουρο όμως ότι την επόμενη φορά θα τα πας πολύ καλύτερα.”
5. Η ενθάρρυνση είναι ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσουμε το παιδί να μελετήσει. Πρέπει να βρίσκουμε πάντα κάποια θετικά στοιχεία και να τα τονίζουμε, ακόμη και αν πρέπει να το νουθετήσουμε ή να του υποδείξουμε τα αδύνατα σημεία του, θα ξεκινήσουμε πάντα από τα θετικά του.
Δηλαδή μπορούμε να του πούμε “Ξέρω πόσο έξυπνος και ικανός είσαι, το έχω δει τόσες φορές να καταφέρνεις πράγματα πολύ δύσκολα για οποιονδήποτε άλλο. Ένα τόσο έξυπνο παιδί σαν και εσένα είναι βέβαιο ότι μπορεί να τα καταφέρει καλύτερα και στο διάβασμα.”
6. Θα πρέπει να δείχνουμε ευελιξία στην αντιμετώπιση της κατάστασης. Εάν δεν τα καταφέρουμε να κάνουμε το παιδί να μελετήσει με τον συγκεκριμένο τρόπο αντιμετώπισης, θα πρέπει να σκεφτούμε κάποιον άλλον διότι με κάποιον τελικά τρόπο το παιδί θα μπορέσει να ενεργοποιηθεί και να μελετήσει.
7. Δεν πρέπει να ρίχνουμε την ευθύνη στο παιδί. Πρέπει να σκεφτόμαστε ότι υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν ένα παιδί στην άρνηση μελέτης και είναι αναγκαίο και απαραίτητο να τους ψάξουμε με την βοήθεια ειδικού, μάλιστα αν η περίπτωση είναι δύσκολη. Δηλαδή πρέπει να σκεφτούμε τις μαθησιακές δυσκολίες ή τα οικογενειακά προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζουμε στο σπίτι και τα οποία επηρεάζουν τους γονείς, τα οικονομικά προβλήματα ακόμα μιλώντας σήμερα, δεν επιτρέπουν στο παιδί να συγκεντρωθεί στο διάβασμά του όπως άλλωστε και εμάς στο να συγκεντρωθούμε κάθε φορά στην δουλειά μας.
8. Τέλος αν νιώθουμε ότι το παιδί με κανένα τρόπο και με καμία μέθοδο δεν μπορούμε να το πείσουμε να μελετήσει, θα πρέπει να απευθυνθούμε στον ειδικό τόσο εμείς οι ίδιοι για να μας δείξει πρακτικές στρατηγικές για να βοηθήσουμε το παιδί μας, όσο και το ίδιο το παιδί.
Περισσότερες συμβουλές εδώ.