Τα παιδιά μπορεί μερικές φορές να γίνουν σκληρά. Το bullying (εκφοβισμός) είναι μια κατάσταση που αποτελεί πλέον έναν από τους μεγαλύτερους «πονοκεφάλους» για τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τους σχολικούς συμβούλους. Τα παιδιά ενδέχεται να πέσουν θύματα εκφοβισμού και στιγματισμού για διάφορους λόγους και σε αυτούς συγκαταλέγεται και η διατροφή.
Από την επιστημονική ομάδα του διατροφολόγου Αναστάσιου Παπαλαζάρου
Παιδιά με αυξημένο σωματικό βάρος συχνά στιγματίζονται και δέχονται συστηματικό εκφοβισμό από τους συνομηλίκους τους, γεγονός που μπορεί να τα οδηγήσει σε μια λανθασμένη εικόνα του σώματός τους, σε συναισθηματική υπερφαγία και σε έναν φαύλο κύκλο.
Παιδιά με αυξημένο σωματικό βάρος συχνά στιγματίζονται και δέχονται συστηματικό εκφοβισμό από τους συνομηλίκους τους, γεγονός που μπορεί να τα οδηγήσει σε μια λανθασμένη εικόνα του σώματός τους, σε συναισθηματική υπερφαγία και σε έναν φαύλο κύκλο.
Πρόσφατη βρετανική μελέτη κατέδειξε αφενός σύνδεση του εκφοβισμού στην παιδική ηλικία και του κινδύνου εμφάνισης διαταραχών στην ψυχική υγεία παιδιών και εφήβων, αφετέρου ότι τα άτομα που έχουν δεχθεί εκφοβισμό στην παιδική τους ηλικία έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας, καρδιακών παθήσεων και σακχαρώδους διαβήτη στην ενήλικη ζωή.
Ο στιγματισμός όμως και ο εκφοβισμός, πέρα από το αυξημένο σωματικό βάρος, ενδέχεται να αφορά και πιο απλά πράγματα σε σχέση με τη σχολική ζωή, όπως το να κοροϊδεύουν κάποια παιδιά τους συμμαθητές τους επειδή το ταπεράκι τους περιέχει υγιεινές επιλογές, όπως φρούτα και λαχανικά, και όχι δημοφιλή προϊόντα του σχολικού κυλικείου, όπως τυρόπιτα ή κρουασάν.
Αυτή η νοοτροπία μπορεί φυσικά να αλλάξει, χρειάζεται όμως μια πολύπλευρη προσέγγιση:
- Το ίδιο σχολικό περιβάλλον θα πρέπει να καλλιεργεί στους μαθητές το αίσθημα της συνεργασίας, της επικοινωνίας, της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης, καθώς και να προωθεί στους μαθητές την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής.
- Το σχολείο μπορεί να συμμετέχει στην κατάλληλη διατροφική εκπαίδευση των παιδιών στοχεύοντας στην προβολή της ισορροπίας στη διατροφή. Είναι σημαντικό να γνωρίσουν τα παιδιά από μικρή ηλικία ότι όλα τα τρόφιμα έχουν θέση σε ένα διαιτολόγιο, αλλά με διαφορετική συχνότητα, ώστε να καταναλώνεται ποικιλία τροφίμων απ’ όλες τις ομάδες.- Τα παιδιά θα πρέπει να διδαχθούν ότι δεν υπάρχουν «καλά-κακά» ή «απαγορευμένα-υγιεινά» τρόφιμα. Το σκεπτικό αυτό προκαλεί αναπόφευκτα και αντίστοιχα επικριτικά σχόλια όταν κάποιοι μαθητές καταναλώνουν τα θεωρούμενα «καλά» τρόφιμα, ενώ άλλοι επιλέγουν τα «κακά». Τέτοιου είδους διακρίσεις δεν προάγουν τις ισορροπημένες διαιτητικές συνήθειες και δημιουργούν ενοχές σε σχέση με την κατανάλωση κάποιων τροφίμων.
- Οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς θα μπορούσαν να καθιερώσουν τη μέρα του φρούτου, των λαχανικών και άλλων τροφικών ομάδων, κατά την οποία όλα τα παιδιά θα πρέπει να φέρουν μαζί τους για γεύμα κάποιο φρούτο ή λαχανικό, περιορίζοντας έτσι τις διακρίσεις.
H πρόληψη του στιγματισμού και εκφοβισμού μπορεί να ξεκινά από την εκπαίδευση, αλλά επεκτείνεται πολύ περισσότερο εκτός μαθήματος και συνδέεται μεταξύ άλλων και με την έντονη αλληλεπίδραση μεταξύ γονέων, μαθητών, εκπαιδευτικών, ώστε η κατάλληλη στάση και συμπεριφορά όλων να συμβάλλει στην προάσπιση μιας υγιούς διαιτητικής συμπεριφοράς από τους μαθητές.
Ο στιγματισμός όμως και ο εκφοβισμός, πέρα από το αυξημένο σωματικό βάρος, ενδέχεται να αφορά και πιο απλά πράγματα σε σχέση με τη σχολική ζωή, όπως το να κοροϊδεύουν κάποια παιδιά τους συμμαθητές τους επειδή το ταπεράκι τους περιέχει υγιεινές επιλογές, όπως φρούτα και λαχανικά, και όχι δημοφιλή προϊόντα του σχολικού κυλικείου, όπως τυρόπιτα ή κρουασάν.
Αυτή η νοοτροπία μπορεί φυσικά να αλλάξει, χρειάζεται όμως μια πολύπλευρη προσέγγιση:
- Το ίδιο σχολικό περιβάλλον θα πρέπει να καλλιεργεί στους μαθητές το αίσθημα της συνεργασίας, της επικοινωνίας, της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης, καθώς και να προωθεί στους μαθητές την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής.
- Το σχολείο μπορεί να συμμετέχει στην κατάλληλη διατροφική εκπαίδευση των παιδιών στοχεύοντας στην προβολή της ισορροπίας στη διατροφή. Είναι σημαντικό να γνωρίσουν τα παιδιά από μικρή ηλικία ότι όλα τα τρόφιμα έχουν θέση σε ένα διαιτολόγιο, αλλά με διαφορετική συχνότητα, ώστε να καταναλώνεται ποικιλία τροφίμων απ’ όλες τις ομάδες.- Τα παιδιά θα πρέπει να διδαχθούν ότι δεν υπάρχουν «καλά-κακά» ή «απαγορευμένα-υγιεινά» τρόφιμα. Το σκεπτικό αυτό προκαλεί αναπόφευκτα και αντίστοιχα επικριτικά σχόλια όταν κάποιοι μαθητές καταναλώνουν τα θεωρούμενα «καλά» τρόφιμα, ενώ άλλοι επιλέγουν τα «κακά». Τέτοιου είδους διακρίσεις δεν προάγουν τις ισορροπημένες διαιτητικές συνήθειες και δημιουργούν ενοχές σε σχέση με την κατανάλωση κάποιων τροφίμων.
- Οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς θα μπορούσαν να καθιερώσουν τη μέρα του φρούτου, των λαχανικών και άλλων τροφικών ομάδων, κατά την οποία όλα τα παιδιά θα πρέπει να φέρουν μαζί τους για γεύμα κάποιο φρούτο ή λαχανικό, περιορίζοντας έτσι τις διακρίσεις.
H πρόληψη του στιγματισμού και εκφοβισμού μπορεί να ξεκινά από την εκπαίδευση, αλλά επεκτείνεται πολύ περισσότερο εκτός μαθήματος και συνδέεται μεταξύ άλλων και με την έντονη αλληλεπίδραση μεταξύ γονέων, μαθητών, εκπαιδευτικών, ώστε η κατάλληλη στάση και συμπεριφορά όλων να συμβάλλει στην προάσπιση μιας υγιούς διαιτητικής συμπεριφοράς από τους μαθητές.
Περισσότερα θέματα για τον σχολικό εκφοβισμό εδώ.