Τι ακριβώς είναι το άγχος των εξετάσεων;
Με απλά λόγια, το άγχος των εξετάσεων περιγράφει συναισθήματα νευρικότητας, ταραχής, ανησυχίας και μια εμμονή με τις εξετάσεις. Τα διανοητικά συμπτώματα περιλαμβάνουν δυσκολία συγκέντρωσης, ανησυχία, επικέντρωση των σκέψεων γύρω από τις εξετάσεις, τους βαθμούς και την επιτυχία ή αποτυχία.
Γράφει η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος
Την περίοδο των εξετάσεων το παιδί μου παραπονιέται για διάφορα συμπτώματα,που όμως εξαφανίζονται όταν είναι χαλαρό. Τι σημαίνει αυτό;
Αν και καλό είναι να συμβουλεύεται κανείς πάντοτε τον γιατρό του για τέτοια ζητήματα, το πιθανότερο είναι ότι το παιδί νιώθει τα λεγόμενα ψυχοσωματικά συμπτώματα που σχετίζονται με το στρες των εξετάσεων. Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν ταχυπαλμίες, πόνους στην κοιλιά και στο στομάχι, μυϊκούς πόνους (κυρίως στον λαιμό και στους ώμους), υπερβολική εφίδρωση και τρεμούλες.
Πρέπει ή δεν πρέπει να έχουμε άγχος για τις εξετάσεις;
Εδώ ισχύει, και μάλιστα έχει αποδειχθεί πειραματικά πολλές φορές, το αρχαίο ρητό «παν μέτρον άριστον». Τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι το στρες σε μέτριο βαθμό αυξάνει την απόδοση, ενώ η παντελής έλλειψη στρες ή, αντίθετα, το υπερβολικό στρες μειώνουν την απόδοση. Το υπερβολικό στρες μειώνει τις διανοητικές λειτουργίες και την ικανότητα προσοχής και συγκέντρωσης, έτσι ο μαθητής έχει λιγότερα διανοητικά αποθέματα για να αποδώσει καλά.
Για να βοηθήσω το παιδί μου να πάει καλά στις εξετάσεις, είναι σωστό να του τονίζω πόσο σημαντικό είναι να διαβάζει για να περάσει και πόσο δύσκολο θα είναι για το ίδιο την επόμενη χρονιά αν δεν περάσει και πόσο απογοητευτικό για μας;
Είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά να έχουν τη συναισθηματική υποστήριξη και ενθάρρυνση των γονιών τους κατά τη διάρκεια των εξετάσεων. Αυτό όμως που θα πρέπει να τονιστεί εδώ είναι ότι αυτές οι δύο λειτουργίες θα πρέπει να γίνονται με θετικό και όχι με αρνητικό τρόπο. Είναι φυσικό κάθε γονιός να θέλει να περάσει το παιδί του. Από την άλλη όμως, είναι βασικό να συμβάλλει στη διατήρηση της ψυχικής υγείας του παιδιού. Σε αυτή τη φάση της ζωής τους τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα και χρειάζονται επιβράβευση του μόχθου τους, βοήθεια για να δουν ότι υπάρχει ζωή και μετά τις εξετάσεις, υποστήριξη για να νιώσουν ότι οι κόποι τους αναγνωρίζονται, βεβαίωση ότι κάνουν το καλύτερο και ότι έχουν μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας, αλλά, από την άλλη, χρειάζονται και τη διαβεβαίωση ότι, αν στη χειρότερη περίπτωση δεν περάσουν, αυτό δεν θα είναι και η συντέλεια του κόσμου. Αυτή η διαβεβαίωση είναι διμερής, μια και από τη μία οι γονείς θα πρέπει να τονίσουν ότι η αποτυχία δεν έχει να κάνει με το «τι θα πει ο κόσμος» ή ότι θα νιώσουν ντροπή ίσως μόνο στενοχώρια που δεν ανταμείφθηκαν οι κόποι του παιδιού και από την άλλη θα πρέπει να τονίσουν ότι υπάρχουν και θα βρεθούν άλλες, εναλλακτικές λύσεις.
Περισσότερα θέματα για τις εξετάσεις εδώ.