Η φροντίδα προς τους άλλους είναι ένας βασικός τομέας στην διαπαιδαγώγηση. Το παιδί μαθαίνει ότι κάθε μέλος της οικογένειας αλλά και της κοινωνίας έχει ανάγκη από την φροντίδα και τον σεβασμό των γύρω του.
Το πρώτο βήμα:
Είναι να διδάξουμε την φροντίδα σε ένα παιδί. Πρώτα να την κατανοήσουν σαν έννοια μέσα από την καθημερινή ζωή και από απλά παραδείγματα όπως: όταν χτυπάς ποιος σε φροντίζει; Όταν αρρωσταίνεις ποιος σου δίνει τα φάρμακα και σε αγκαλιάζει; Όταν είσαι λυπημένος ποιος σε βοηθά να νιώσεις καλύτερα;
Δεύτερο βήμα: κατανόηση έννοιας αμοιβαιότητας
Ο κ. Στέλιος Μαντούδης, Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής, μας εξηγεί ότι τα παιδιά, μαθαίνουν την φροντίδα πιο εύκολα μέσα από τις εμπειρίες και τα βιώματα. Θα πρέπει να κατανοήσουν ότι όπως τα ίδια αισθάνονται όμορφα όταν οι άλλοι τους φροντίζουν, το ίδιο θα αισθάνονται και οι άλλοι όταν φροντίζουν εκείνα. Ξεκινάμε από απλά παραδείγματα όπως:
• Να πάνε στη γιαγιά τους ένα λουλουδάκι που έκοψαν από το πάρκο
• Να φροντίσουν το μικρό κατοικίδιο, εάν έχουν
• Να ποτίσουν τα λουλούδια του κήπου τους μαζί με το παιδί και να τους εξηγήσουν οι γονείς ότι αν δεν τα φροντίσουμε εμείς, θα μαραθούν και θα καταστραφούν
Όσο μεγαλώνει το παιδί μπορεί να περάσει από απλές έννοιες της φροντίδας σε πιο σύνθετες όπως:
• Η γιαγιά είναι άρρωστη και πρέπει να την πάμε στον γιατρό
• Ο παππούς μένει μόνος του και χρειάζεται να του μαγειρέψουμε φαγητό
• Ο μπαμπάς είναι κουρασμένος και χρειάζεται να κάνουμε ησυχία προκειμένου να ξεκουραστεί
Με αυτό τον τρόπο το παιδί βιώνει ότι συμπεριφερόμαστε όπως θα θέλαμε και οι άλλοι να συμπεριφέρονται σε εμάς.
Τρίτο βήμα: Αφήγηση ιστοριών και ανάπτυξη κριτικής σκέψης
Άλλοι τρόποι που μπορούμε να διδάξουμε το παιδί μας είναι:
• Χρησιμοποιούμε την αφήγηση ιστοριών και παραμυθιών. Κάθε φορά κάνουμε ερωτήσεις στο παιδί όπως τι νιώθει ο ήρωας; Έχεις νιώσει εσύ κάτι παρόμοιο; Τι νομίζεις ότι έχει ανάγκη ο ήρωας; Τι θα έκανε εσένα να νιώσεις καλύτερα;
• Ζητάμε από το παιδί να σκεφτεί απλά καθημερινά πράγματα που να δείχνουν πως ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες των άλλων π.χ. ο παππούς νιώθει πολύ καλά όταν του πηγαίνουμε φαγητό γιατί εκείνος δεν μπορεί να μαγειρέψει
• Συζητάμε μαζί του για το πώς μπορούμε να φροντίζουμε τους γύρω μας π.χ. πως μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον όταν είναι άρρωστος; Όταν πεινάει;
Συμβουλή Ειδικού:
Σήμερα που όλα τα παιδιά μεγαλώνουν με όλες τις ανέσεις και τις ευκολίες και οι γονείς παρέχουν πολλά υλικά αγαθά, επιβάλλεται να μαθαίνουν τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία, την κοινωνική αμοιβαιότητα. Έτσι, αντιλαμβάνονται βιωματικά το πόσο σημαντικό είναι και να τα φροντίζουμε εμείς αλλά και να μας φροντίζουν. Ενισχύει τους δεσμούς της οικογένειας και της κοινωνικής συνοχής.
Στέλιος Μαντούδης, Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής
Περισσότερες συμβουλές εδώ.