Γιατί η ευγένεια είναι πολύτιμο εφόδιο ζωής.
Μην ανησυχείτε, όταν λέμε «τρόποι καλής συμπεριφοράς» δεν εννοούμε να ξέρουν τα παιδιά με ποιο πιρούνι τρώμε τη σαλάτα στις δεξιώσεις! Πέρα απ’ το να λένε «παρακαλώ» και «ευχαριστώ», κάτι που μαθαίνουν από πολύ μικρά, υπάρχουν ορισμένοι τρόποι καλής συμπεριφοράς που είναι στο δικό μας χέρι να διδάξουμε στα παιδιά ώστε να γίνουν ενήλικες που σέβονται τους συνανθρώπους τους και κατ’ επέκταση τον εαυτό τους.
1. Πώς να συμπεριφέρονται σε δημόσιο χώρο.
Όταν βρισκόμαστε σε δημόσιους χώρους πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τους ανθρώπους που είναι γύρω μας ώστε να μην τους ενοχλούμε. Αυτό σημαίνει ότι παραμερίζουμε για να περάσει ο άνθρωπος με τον οποίο διασταυρώνεται ο δρόμος μας, ότι στεκόμαστε δεξιά στις κυλιόμενες σκάλες αλλά και ότι περιμένουμε να κατέβουν οι επιβάτες από τα μέσα μαζικής μεταφοράς πριν ανεβούμε. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να μην παραβιάζουν τον προσωπικό χώρο των άλλων με το να στέκονται υπερβολικά κοντά τους, αλλά και ότι πρέπει να προσφερθούν να βοηθήσουν αν δουν κάποιον που έχει πέσει στο δρόμο ή είναι εμφανώς σε άσχημη κατάσταση.
2. Δεν δείχνουμε και δεν κοιτάζουμε επίμονα τους άλλους ανθρώπους.
Τα παιδιά εντυπωσιάζονται εύκολα γιατί ο κόσμος είναι καινούργιος γι’ αυτά, οπότε το να σας δείξουν έναν άνθρωπο που κάνει ή φοράει κάτι εντυπωσιακό τους έρχεται φυσικά. Πρέπει όμως να μάθουν ότι δεν δείχνουμε, δεν σχολιάζουμε δυνατά και δεν κοιτάζουμε επίμονα τους άλλους ανθρώπους γιατί αυτό τους κάνει να αισθάνονται άσχημα. Οπότε την επόμενη φορά που το παιδί θα σας δείξει την κοπέλα με τα πράσινα μαλλιά στο απέναντι πεζοδρόμιο, εξηγήστε του χαμηλόφωνα και γλυκά ότι δεν είναι σωστό να τη δείχνει από μακριά, αλλά ότι μπορείτε να πάτε κοντά της και να της πει το ίδιο πόσο του αρέσουν τα μαλλιά της!
2. Πώς να είναι σωστοί καλεσμένοι.
Όταν το παιδί πηγαίνει στο σπίτι ενός συμμαθητή του για να παίξει πρέπει να μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα και στον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η άλλη οικογένεια. Καλό είναι να ξέρει ότι το σωστό είναι να βοηθήσει να συγυριστεί το δωμάτιο στο οποίο έπαιζε, όταν τελειώσει το παιχνίδι. Μάθετε στο παιδί ότι αν δεν του αρέσει κάτι που του προσφέρουν υπάρχει ευγενικός τρόπος να αρνηθεί χωρίς να στραβομουτσουνιάζει και ότι δεν είναι σωστό να κάνει φωναχτά συγκρίσεις για τον τρόπο με τον οποίο γίνονται τα πράγματα στο ξένο σπίτι σε σχέση με το δικό σας.
3. Δεν γίνεται να είναι πάντα το επίκεντρο της προσοχής.
Ναι, τα παιδιά είναι χαριτωμένα και αστεία, αλλά σε ορισμένες κοινωνικές περιστάσεις μπορούν να γίνουν ενοχλητικά αν επιμένουν να προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή όλων. Θα είναι πιο εύκολο γι’ αυτά να το συνειδητοποιήσουν αν δεν τους ζητάτε εσείς συνεχώς να «δώσουν παράσταση», δηλαδή να πουν το τάδε τραγουδάκι στον θείο ή να κάνουν τη πιο χαριτωμένη τους γκριμάτσα για τη γιαγιά. Το να «αντέχουν» να μην τους δίνει κανείς ιδιαίτερη σημασία για ένα χρονικό διάστημα είναι μια κοινωνική δεξιότητα που θα τους χρησιμεύσει αργότερα στη ζωή τους.
4. Να σέβονται τους μεγαλύτερους.
Ναι μεν έχουν περάσει οι εποχές που τα παιδιά έπρεπε να κάθονται σαν στρατιωτάκια μπροστά στους μεγαλύτερους, ο σεβασμός και η ευγένεια όμως δεν παύουν ποτέ να είναι ζητούμενα. Μάθετε στο παιδί ότι δεν είναι ωραίο να διακόπτει τους άλλους όταν μιλούν σε εκείνο ή μεταξύ τους, ότι πρέπει να σηκώνεται στο λεωφορείο και να παραχωρεί τη θέση του αν υπάρχει κάποιος ηλικιωμένος που στέκεται όρθιος και γενικότερα ότι μπορεί οι μεγαλύτεροί του να μην έχουν πάντα δίκιο, το λιγότερο όμως που μπορεί να κάνει είναι να τους ακούσει από σεβασμό.
5. Να χαιρετούν όποιον μπαίνει και βγαίνει απ’ το σπίτι σας.
Εντάξει, ο γιος σας δεν χωνεύει τη θεία Νίτσα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δικαιούται να μην τη χαιρετάει καν όταν έρχεται επίσκεψη. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν ότι η ευγένεια δεν εξαρτάται από το αν συμπαθούμε κάποιον ή όχι και ότι όλοι οι άνθρωποι αξίζουν να τους φερόμαστε ευγενικά, χωρίς να πρέπει να τους αγαπάμε κιόλας. Αυτή είναι μια κοινωνική δεξιότητα που θα τους φανεί πολύ χρήσιμη στην ενήλικη ζωή τους.
6. Να αλλάζουν θέμα συζήτησης με ευγένεια.
Είναι δική μας δουλειά να διδάξουμε στα παιδιά πώς να δίνουν στον άλλο να καταλάβει ευγενικά ότι δεν θέλουν να συζητήσουν κάποιο θέμα, αλλά και πώς να περνούν σε κάποιο άλλο θέμα συζήτησης διακριτικά, χωρίς να προσβάλλουν τον συνομιλητή τους.
7. Να δέχονται τα δώρα με εκτίμηση.
Καλό είναι να μάθουμε τα παιδιά ότι το να παίρνουν δώρα δεν είναι κάτι αυτονόητο. Όταν λοιπόν κάποιος τους κάνει ένα δώρο στα γενέθλια ή στη γιορτή τους, ακόμα κι αν αυτό που τους έφεραν είναι το τελευταίο πράγμα που μπορεί να θέλει ένα παιδί, ακόμα κι αν είναι ένα μικροσκοπικό και πάμφθηνο παιχνιδάκι, πρέπει να χαμογελάσουν, να πουν «ευχαριστώ» και να το εννοούν. Αυτό θα το καταφέρουν μόνο αν ξέρουν από μικρά πως δεν είναι κανείς υποχρεωμένος να τους κάνει δώρα, όσο ξεχωριστή περίσταση κι αν είναι.
Περισσότερα θέματα για γονείς εδώ.