Γιατί ήταν δυστυχισμένος ο πιο έξυπνος άνθρωπος στην Ιστορία;
Ευλογία και κατάρα
Ο Γουίλιαμ Τζέιμς Σίντις γεννήθηκε την Πρωταπριλιά του 1898,δοξαστηκε και σταυρώθηκε από τα ΜΜΕ της εποχής του για την πρόωρη,πρωτοφανή πνευματική του ανάπτυξη και τελικά πέθανε μόλις 46 ετών από εγκεφαλική αιμορραγία.Το 1923,εικοσι χρόνια πριν από τον «Μπίλι»,από την ιδία αιτία είχε αποβιώσει ο πατέρας του. Ίσως ήταν απλή σύμπτωση ή κάποιο κληρονομικό ελάττωμα που οδήγησε τους Σινάς στον πρόωρο θάνατο.Από την άλλη, ενδεχομένως ήταν επιταγή της μοίρας τους ή,έστω,γραμμένο στον γενετικό τους κώδικα να κάνουν τα πάντα πρόωρα-εκτός,βέβαια,από το να γνωρίσουν την επιτυχία.Ιδιαίτερα για τον νεότερο Σίντις,τον Γουίλιαμ Τζέιμς,όλες οι βιογραφίες που έχουν κατά καιρούς γραφτεί για αυτόν αλλά και το μυθιστόρημα «Η τέλεια ζωή του Γουίλιαμ Σίντις»,το οποίο μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά,υπογραμμίζουν τη διαρκή του δυστυχία.Ένας απίστευτα χαρισματικός ανθρωπος,με ικανότητες πολύ πέρα από τα γνωστά ανθρώπινα όρια, στάθηκε ολότελα ανίκανος να συνάψει οποιαδήποτε ερωτική σχεση,παραδόθηκε στις εμμονικες του φοβίες και πέθανε τελείως μόνος και ξεχασμένος.
Μετενσάρκωση του Ευκλείδη
«Ο γιος μου δεν είναι ένα τέρας που έχει την ικανότητα να εκτελεί έναν τεράστιο αριθμό Μαθηματικών πράξεων»,έλεγε με υπερηφάνεια ο Μπόρες Σίντις.Και,προσπαθώντας να υπογραμμίσει τη διαφορά του δικού του παιδιού από τα υπόλοιπα παιδιά-θαύματα που εντυπωσίαζαν το κοινό σχεδόν σαν νούμερα σε τσίρκου Σίντις δήλωνε ότι «ο Μπίλι αντιλαμβάνεται τις πραγματικές αρχές στις οποίες βασίζονται τα μαθηματικά ή οτιδήποτε άλλο μαθαίνει».Ο Μπόρες άρχισε να διδάσκει ορθογραφία στον Μπίλι κατευθείαν από τη βρεφική ηλικια.Κατόπιν, χρησιμοποιώντας κυβους,τον διδαξε αριθμητικη.Τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικα,καθως ο Μπίλι Σίντις άρχισε να αναπτύσσει όλο και μεγαλύτερη ταχύτητα στον δρόμο της γνωσης,κατακτώντας το ένα πεδίο μετά το άλλο.Ενω τα συνομίληκά του παιδιά μόλις και μετά βίας μάθαιναν να διαβάζουν Γουίλιαμ Τζειμς Σιντις είχε μάθει-κατά το πλειστον,μονος του-ρωσικα,γαλλικα,γερμανικα,λατινικα και αρχαία ελληνικα.Στα έξι του χρονια,εχοντας διαβάσει από καθαρή περιέργεια το βασικό εγχειρίδιο ανατομίας του Γκρέι (το περίφημο « Gray’s Anatomy» ),ήταν σε θέση να αριστεύσει στις εξετάσεις του μαθήματος στην Ιατρικη.Οπως συνήθως συμβαίνει με τα παΐδια-θαύματα Γουίλιαμ Τζειμς Σιντις είχε φωτογραφική μνημη:δεν χρειαζόταν περισσότερο από μια ματιά για να αποθηκεύσει στον εγκέφαλο του,με την παραμικρή ακριβεια,οτιδηποτε διαβαζε.Το αξιοθαύμαστο στοιχειό στην περίπτωση του ήταν ότι δεν απομνημόνευε απλώς τεράστιες ποσότητες πληροφοριων,αλλα ότι κατάφερνε να διεισδύσει στην ουσία των πραγμάτων και να οραματίζεται διαφορετικές εκδοχές του σύμπαντος που τον περιέβαλλε.οταν κλήθηκε να δώσει τη διάλεξη στο Χαρβαρντ,μολονοτι ήταν μόλις 11ετων,οι διαπρεπείς καθηγητές του καλύτερου πανεπιστήμιου στον κόσμο δυσκολεύτηκαν παρά πολύ να παρακολουθήσουν τη σκέψη του.Πολλοί από αυτούς έφυγαν από την ομιλία θεωρώντας ότι είχαν ακούσει «τη μετενσάρκωση του Ευκλείδη».
Τέλεια ζωή η μοναξιά
Ο Μόρτεν Μπρασκ, ο Δανός συγγραφέας του βιβλίου «Η τέλεια ζωή του Γουίλιαμ Σίντις», διευκρινίζει ήδη από τις πρώτες σελίδες ό6τι πρόκειται για μυθιστόρημα και όχι για βιογραφία με τη στενή έννοια. Ούτως ή άλλως, ακόμη και οι κανονικές βιογραφίες του παιδιού-θαύματος κινούνται μεταξύ μύθου και πραγματικότητας. Οι περισσότερες από τις ανυπόστατες υπερβολές γύρω από το άτομό του οφείλονται σε αναφορές των ΜΜΕ, τα οποία ασχολούνταν συστηματικά με τον Σίντις. Ήδη από παιδί, ο «Μπίλι» ανέπτυξε μια απέχθεια για τους δημοσιογράφους, κάτι που θα εξελισσόταν σχεδόν σε μανία καταδίωξης ως το τέλος της ζωής του. Η προμετωπίδα του μυθιστορήματος είναι μια συγκλονιστική φράση του Σίντις, παρμένη από μια συνέντευξη που έδωσε σε κάποιον δημοσιογράφο το 1914: «Θέλω να ζήσω την τέλεια ζωή. Ο μοναδικός τρόπος για να ζήσει κανείς την τέλεια ζωή είναι να τη ζήσει μόνος». Όταν έκανε την συγκεκριμένη δήλωση, ο Γουίλιαμ Τζέιμς Σίντις είχε μόλις αποφοιτήσει από το Χάρβαρντ. Και ήταν 16 ετών. Ο κόσμος περίμενε από αυτόν μια καριέρα που θα μπορούσε να αλλάξει τον ρου της επιστήμης – και όχι σε έναν και μόνο τομέα. Ο ίδιος όμως είχε προδιαγράψει για τον εαυτό του απλώς μια απόλυτα μοναχική πορεία. Όπως διευκρίνισε στον δημοσιογράφο της εφημερίδας «Boston Herald», «δεν ένιωθα την παραμικρή έλξη για τις γυναίκες». Είναι επίσης αλήθεια ότι ο Γουίλιαμ Τζέιμς Σίντις, εκτός των βιβλίων που συνέγραψε για πολλά και διάφορα επιστημονικά ζητήματα, σε μια εντελώς ιδιόρρυθμη και ετερόκλιτη ποικιλία θεμάτων (από την κοσμολογία έως τις δημόσιες συγκοινωνίες, την ανθρωπολογία, τη φιλολογία κ.α.), είχε δημιουργήσει μια εντελώς δική του κοινωνική θεωρία. Αφού μελέτησε την Αμερικάνικη Ιστορία σε βάθος 100.000 ετών και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «οι ερυθρόδερμοι κάποτε έζησαν ακόμη και στην Ευρώπη», ο Σίντις οραματίστηκε και σχεδίασε κοινωνικό σύστημα βασισμένο στην απόλυτη ατομική ελευθερία. Τόσο οι ιδέες του όσο και η αποκήρυξη οποιασδήποτε έννοιας πατριωτισμού δεν τον έκαναν ιδιαίτερα συμπαθή στις ΗΠΑ των αρχών του 20ού αιώνα, Ύστερα από την ποινή φυλάκισης που του επιβλήθηκε για τη διαδήλωση στη Βοστόνη, ο Σίντις αποτραβήχτηκε από τον δημόσιο βίο. Η σχέση του με τους ανθρώπους ήταν πάντα προβληματική, γι’ αυτό άλλωστε και η καριέρα του ως καθηγητή, τόσο στο Χάρβαρντ όσο και στο πανεπιστήμιο Ράις του Χιούστον υπήρξε εξαιρετικά σύντομη, Ιδιαίτερα στο Χιούστον όπως γράφει και ο Μπρασκ στο μυθιστόρημά του, οι φοιτητές εξεγέρθηκαν όταν ο Σίντις τους μοίρασε ένα σύγγραμμα για την ευκλείδεια γεωμετρία που είχε συνθέσει ο ίδιος τις προηγούμενες ημέρες. Το βιβλίο ήταν εξαιρετικό ως προς το επιστημονικό του περιεχόμενο, είχε όμως μια μικρή ιδιαιτερότητα: ο Σίντις το είχε γράψει στα αρχαία ελληνικά.
Άλυτο αίνιγμα
Η ζωή του Γουίλιαμ Τζέιμς Σίντις δεν ενέπνευσε μόνο το μυθιστόρημα του Μόρτεν Μπρασκ, αλλά και το σενάριο της ταινίας «Ο ξεχωριστός Γουίλ Χάντινγ» των Ματ Ντέιμον και Μπεν Άφλεκ. Ωστόσο, ο ίδιος ο Σίντις παρέμεινε ένα περίπλοκο και πολυσύνθετο αίνιγμα: ήταν άραγε οι πρωτοποριακές μέθοδοι διαπαιδαγώγησης του πατέρα του αυτό που τον έκανε τόσο ευφυή; Η δυσκολία του να συνδιαλλαγεί με τον κοινωνικό του περίγυρο σαν «κανονικός» άνθρωπος οφείλεται στο ότι δεν βίωσε ποτέ την παιδική του ηλικία και το ταχύρρυθμο πέρασμά του από την εφηβεία στην ωρίμανση κ.λπ.; Και στο τέλος της ζωής του γιατί προσπαθούσε να κρύψει την ευφυΐα του, αποτυγχάνοντας επίτηδες σε διάφορες δοκιμασίες προκειμένου να προσληφθεί ως κατώτερος λογιστής, δηλαδή σε δουλειές τελείως ανάξιες του επιπέδου του; Τελικά, όπως φαίνεται έντονα από τη μυθιστορηματική αλλά μάλλον ρεαλιστική του βιογραφία, ο Γουίλιαμ Τζέιμς Σίντις, το παιδί-θαύμα που επινόησε μια δική του διεθνή γλώσσα προτού συμπληρώσει τα οκτώ του χρόνια και μπορούσε να χειρίζεται μία υπολογιστική μηχανή με κάθε του χέρι, δεν βρήκε τις απαντήσεις που έψαχνε. Και, κυρίως, δεν κατέκτησε την «τέλεια ζωή» που ονειρεύτηκε παρά μόνο τη μοναξιά.
Ελπίδα Παναγιώτωβα & Νικολέτα Πουσούλη
Περισσότερες βιογραφίες εδώ.