Η ιστορία της λέξης μπικίνι

μπικίνι < γαλλική bikini (όνομα μάρκας γαλλικού μαγιό που παρουσιάστηκε το 1946) < αγγλική Bikini (ατόλη του Ειρηνικού) < γερμανική Bikini < Pikinni (λέξη της γλώσσας των Νήσων Μάρσαλ)

Στο άκουσμα της λέξης μπικίνι το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό είναι κάποια παραλία με καλλίγραμμες αναδυόμενες Αφροδίτες φορώντας το εν λόγω μαγιό… Λίγοι όμως γνωρίζουν από πού πήρε το όνομά του το συγκεκριμένο μπανιερό που εντοπίζεται σήμερα σε αμέτρητα χρώματα και σχήματα και κυριαρχεί στις προτιμήσεις της πλειονότητας του γυναικείου φύλου εδώ και χρόνια.

Το νησί χαρίζει το όνομά του στο μαγιό

Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται το μπικίνι οφείλει την ονομασία του σε ένα νησί, και συγκεκριμένα στην ατόλη Μπικίνι, η οποία ενέπνευσε το 1946, τους δημιουργούς του, Λουί Ρεάρντ και Ζακ Χάιμ, όταν έψαχναν όνομα για το μικρότερο μέχρι τότε μαγιό στον κόσμο.

Μιας και το ντεμπούτο του νέου αυτού σχεδίου συνέπεσε με τις πυρηνικές δοκιμές στα νησιά Μάρσαλ στα οποία ανήκει και η ατόλη Μπικίνι, οι εμπνευστές του αναμένοντας την εκρηκτική ανταπόκριση που θα είχε το νέο τους σχέδιο, αποφάσισαν να ονομάσουν έτσι τη νέα τους δημιουργία. Το πρώτο μπικίνι αποτελούνταν από τέσσερα τριγωνικά κομμάτια υφάσματος, που κάλυπταν μόνο τα απολύτως απαραίτητα και θεωρήθηκε τόσο αποκαλυπτικό για την εποχή που αρχικά κανένα μοντέλο δεν δεχόταν να το φορέσει.

Μόνο η 19χρονη, εξωτική χορεύτρια, Μισελίν Μπερναντίνι, πήρε την απόφαση να φορέσει τελικά ένα σχέδιο που θα άφηνε σε γυμνή θέα τον γυναικείο αφαλό…

Ποια είναι όμως η ατόλη Μπικίνι και ποια η «εκρηκτική» ιστορία της που αποτέλεσε έμπνευση για την ονομασία του δημοφιλέστερου σχεδίου μαγιό σήμερα; Η κοραλλιογενής αυτή νησίδα σε σχήμα δαχτυλιδιού ανήκει στις νήσους Μάρσαλ που βρίσκονται στον κεντρικό Ειρηνικό ωκεανό, μεταξύ της Χαβάης και της Παπούα-Νέας Γουινέας.

Το Πυρηνικό δοκιμαστήριο

Η μελανή ιστορία της ανακηρυγμένης από την UNESCO ως μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, ατόλης Μπικίνι, αρχίζει το Φεβρουάριο του 1946, μόλις λίγους μήνες μετά την κατάληψη της από τις ΗΠΑ. Ο τότε διοικητής του αμερικανικού στρατού, επί προεδρίας Χάρυ Τρούμαν, επισκέφτηκε τους 167 κατοίκους του νησιού, ζητώντας τους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην «εγκατάσταση της παγκόσμιας ειρήνης».

Το νησί τους έπρεπε να μετατραπεί σε πεδίο δοκιμής πυρηνικών όπλων και κρίθηκε ως το πλέον κατάλληλο, λόγω της γεωγραφικής του θέσης- ήταν η πιο απομακρυσμένη ατόλη, βρισκόταν σ το βορειότερο τμήμα του συμπλέγματος και στην περιοχή δεν εντοπίζονταν θαλάσσια ρεύματα που θα μετέφεραν την ραδιενέργεια. Οι κάτοικοι αποχώρησαν από το νησί τους και μετεγκαταστάθηκαν 125 μίλια ανατολικότερα, στο Ρόνγκρικ. Αμέσως μετά άρχισε η «Επιχείρηση Σταυροδρόμι», υπεύθυνη για τα δεινά που έμελλε να υποστεί από εκεί και έπειτα η νησιωτική αυτή κοινότητα.

Συνολικά εξήντα εφτά πυρηνικές δοκιμές πραγματοποιήθηκαν από τον Ιούνιο του 1946 μέχρι τον Αύγουστο του 1958 στην περιοχή των νήσων Μάρσαλ με πιο ισχυρή τη βόμβα υδρογόνου «Μπράβο», που εξερράγη την 1η Μαρτίου 1954 και εκτιμάται ότι παρήγαγε δεκαπέντε μεγατόνους ενέργειας, πολύ παραπάνω δηλαδή από αυτή που χτύπησε τη Χιροσίμα. Οι συνέπειες των δοκιμών επεκτάθηκαν λόγω των ανέμων μολύνοντας με την ακτινοβολία περισσότερα από 7.000 τετραγωνικά μίλια στον Ειρηνικό Ωκεανό, ενώ το νέφος από την έκρηξη έφτασε μέχρι την Αυστραλία, την Ινδία και την Ιαπωνία.

Οι τραγικές επιπτώσεις

Οι επιπτώσεις που καταγράφηκαν ήταν δραματικές. Διάρροια, εμετοί, απώλεια μαλλιών ήταν αυτές που σημειώθηκαν αρχικά και προκάλεσαν πανικό στους κατοίκους που είχαν μεταφερθεί στα γύρω νησιά. Μετά το πέρας των πυρηνικών δοκιμών οι κάτοικοι δεν επιστρέφουν στο Μπικίνι λόγω της υψηλής ραδιενέργειας που παρουσιάζει η περιοχή. Το 1970 το περιβάλλον κρίνεται πλέον ασφαλές και ικανό να υποδεχτεί εκ νέου τους κατοίκους του. Μόνο που τόσο τα τρόφιμα όσο και το πόσιμο νερό παρουσιάζουν και πάλι τέτοια επίπεδα ραδιενέργειας ώστε να αναγκάσουν τους κατοίκους να το εγκαταλείψουν εκ νέου. Την περίοδο εκείνη παρατηρούνται πολλές αποβολές και τα παιδιά που έρχονται στον κόσμο παρουσιάζουν γενετικές ανωμαλίες.

Το Νοέμβριο του 1995 στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, μια κάτοικος των νησιών, η Λιγόν Εκνιλάνγκ , περιέγραφε τις επιπτώσεις της ραδιενέργειας. «Οι γυναίκες έχουν χτυπηθεί από καρκίνους και τερατογεννήσεις… Αυτές δίνουν ζωή όχι σε παιδιά αλλά σε πράγματα, τα οποία θα μπορούσαμε να τα περιγράψουμε ως χταπόδια, μήλα, μέδουσες και χελώνες. Οι πιο συχνές γενετικές ανωμαλίες είναι τα μωρά-μέδουσες» συνέχιζε τότε στην ανατριχιαστική περιγραφή της. Οι επιπτώσεις των πυρηνικών αυτών δοκιμών όπως αποδείχτηκε επηρέασαν την ζωή των κατοίκων των νησιών για πάντα….

Η δραματική τιμητική διάκριση

Την 1η Αυγούστου του 2010 στην ατόλη αποδίδεται το βραβείο της Unesco «για το ρόλο της στις δοκιμές ατομικών όπλων και στη διαμόρφωση του παγκόσμιου πολιτισμού στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Βέβαια, σε μία ιστορία που έχει στιγματίσει τους κατοίκους της ατόλης για περισσότερα από 60 χρόνια, το εν λόγω βραβείο μπορεί να θεωρηθεί αμφίβολη τιμή.

Η αποζημίωση της φρίκης

Παρόλο που κυβέρνηση είχε αναλάβει την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη καταβάλλοντας ταυτόχρονα κι ένα ετήσιο ποσό για τους κατοίκους, το Δικαστήριο Πυρηνικών Απαιτήσεων επιδίκασε το 2001 αποζημίωση 563 εκατομμυρίων δολαρίων για τους κατοίκους στα νησιά Μάρσαλ, επισημαίνοντας ότι οι πόροι που διατίθενται από τις ΗΠΑ είναι «προδήλως ανεπαρκείς». Ωστόσο, όταν οι κάτοικοι της ατόλης Μπικίνι διεκδίκησαν δικαστικά το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων αυτών, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, τον Απρίλιο του 2010, αρνήθηκε να εκδικάσει την αγωγή.

Μέχρι το 1993 η αμερικανική κυβέρνηση είχε πληρώσει 112 εκατ. δολάρια ως αποζημίωση στα θύματα των πυρηνικών δοκιμών. Το 1994 αποκαλύφθηκε από έγγραφα του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ ότι τα νησιά είχαν εκτεθεί σκόπιμα σε υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας, με σκοπό να μελετηθούν οι επιπτώσεις της στους ανθρώπους.

Σημερινός Τουριστικός Προορισμός

Η οδύσσεια των κατοίκων που άρχισε το 1946 θα μπορούσε κανείς να πει πως συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Έπειτα από διάφορες μετεγκαταστάσεις σε μικρά, ακατοίκητα, ακόμη και στοιχειωμένα κατά τις παραδόσεις τους νησιά του συμπλέγματος μικρός αριθμός επέστρεψε στο Μπικίνι λόγω των επιπέδων της ραδιενέργειας που αμφισβητούνταν μέχρι και πριν λίγα χρόνια. Μέχρι και σήμερα η πλειονότητα των κατοίκων, διαμένει σε άλλα νησιά του συμπλέγματος Μάρσαλ.

Παρ’ όλα τα τελευταία χρόνια επιχειρείται μια νέα τουριστική ανάπτυξη βασισμένη στον μοναδικής ομορφιάς βυθό της ατόλης καθώς και στα ναυαγισμένα πλοία που αυτός φιλοξενεί. Ο μικρός αυτός παράδεισος στο κέντρο του Ειρηνικού, αναζητά τη θέση του στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη προβάλλοντας δραστηριότητες όπως οι καταδύσεις το ψάρεμα και διάφορα σπορ…

Περισσότερες ιστορίες λέξεων εδώ.