Πώς να βοηθήσετε το παιδί με τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει στο σχολείο
Συγκεντρώσαμε παρακάτω τα συνηθέστερα προβλήματα των παιδιών στο σχολείο και μερικές καλές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να τα βοηθήσετε.
«Τα παιδιά στο σχολείο με κοροϊδεύουν…»
…Γιατί έχει παραπάνω κιλά, γιατί φοράει γυαλιά, γιατί ακόμα δεν λέει καλά το ‘Ρ’. Το παιδί σας μπορεί να έχει την δική του διαφορετικότητα που το φέρνει σε δύσκολη θέση και, μέχρι κάποια ηλικία, τα υπόλοιπα παιδιά μπορεί να είναι ανελέητα με οτιδήποτε δεν συμβαδίζει με τη νόρμα. Το αποτέλεσμα είναι ένα συνεχές άγχος που κάνει το παιδί να νιώθει παράταιρο, ακόμα και δυστυχισμένο, με προφανείς επιπτώσεις όχι μόνο στην ακαδημαϊκή του ζωή αλλά και στην κοινωνική.
Το πρόβλημα της διαφορετικότητας απασχολεί μικρούς και μεγάλους ανέκαθεν. Η δε λύση στο καθεαυτό πρόβλημα συχνά είναι ανέφικτη – π.χ. ένα παιδί που φοράει γυαλιά, εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να κάνει κάτι άλλο. Ο χειρισμός των επιπτώσεων, όμως, που αυτό προκαλεί στο παιδί σας είναι εν πολλοίς στο χέρι σας: Το να τονώσετε την αυτοπεποίθηση του παιδιού σας αποδεικνύοντάς του ότι είναι πολύ περισσότερα από αυτό που δείχνει π.χ. η ζυγαριά, είναι αυτονόητο. Το επόμενο βήμα είναι να συζητήσετε μαζί του πού ακριβώς εστιάζεται το πρόβλημα και ενδεχομένως να βρείτε μαζί λύση σε πρακτικό και θεωρητικό επίπεδο. Αν, για παράδειγμα, έχει πράγματι πολλά παραπάνω κιλά, ο παιδίατρος με έναν παιδοδιατροφολόγο μπορούν σίγουρα να σας βοηθήσουν. Αν δυσκολεύεται ακόμα με ορισμένα γράμματα, επισκεφθείτε έναν αναπτυξιολόγο ή λογοθεραπευτή. Ταυτόχρονα με την αντιμετώπιση του προβλήματος, όμως, αναδείξτε τις αρετές του παιδιού σας. Βοηθήστε το να ανακαλύψει τα ταλέντα του. Οδηγήστε το σε περιβάλλοντα, στα οποία θα έρθει σε επαφή με περισσότερα παιδιά και σε χώρους όπου μπορεί να ανθίσει και να αναγνωριστεί γι’αυτό που πραγματικά είναι. Και -εν τέλει- εμφυσήστε του ότι… δεν γίνεται να αρέσουμε σε όλους! Η ζωή που έχει να αντιμετωπίσει στο μέλλον θα είναι πολύ πιο σκληρή και καλά θα κάνει να εξοπλιστεί με πολλή αγάπη που θα λάβει αφενός από τον ίδιο του τον εαυτό και αφετέρου από τα άτομα που θα επιλέξει να έχει γύρω του. Λίγα; Ίσως. Αλλά καλά!
«Δεν μου αρέσει το διάβασμα»
Ποιος γονιός διαφωνεί στο ότι τα παιδιά, ειδικά στην Ελλάδα, πιέζονται υπερβολικά από τις σχολικές απαιτήσεις. Η Α’ Δημοτικού, για παράδειγμα, αποτελεί τεράστιο άλμα από τις συνθήκες του Νηπιαγωγείου αναφορικά με την πειθαρχία και τις επιδόσεις που οφείλει να επιδείξει το παιδί. Δεν είναι παράλογο, λοιπόν, το μικρό σας να παραπονιέται και να αντιδρά –μεταξύ μας, ποιος δεν αντιδρά όταν τα πράγματα ζορίζουν;
Όσο οι συνθήκες αυτές παραμένουν έτσι, υπάρχει μόνο ένας τρόπος να βοηθήσετε το παιδί σας και λέγεται: Μέθοδος. Οργανώστε τον χρόνο του παιδιού μετά το σχολείο έτσι ώστε να περιλαμβάνει τόσο διάβασμα, όσο και ελεύθερες ώρες για παιχνίδι, κάποια εξωσχολική δραστηριότητα, αλλά και ξεκούραση. Ο χρόνος, όμως, που θα καταλαμβάνει το διάβασμα θα πρέπει να είναι εξίσου οργανωμένος. Φτιάξτε, λοιπόν, μαζί ένα πρόγραμμα. «Βάλτε κάτω» τα μαθήματα που έχει να κάνει για την επόμενη μέρα και υπολογίστε πόση ώρα χρειάζεται. Όσο πιο γρήγορα και αποτελεσματικά τελειώσει με αυτά, τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσει π.χ. να δει τα αγαπημένα του παιδικά στην τηλεόραση ή να παίξει στον υπολογιστή. Αλλά μόνο όταν γίνουν όλα όπως πρέπει! Χρήσιμο είναι το παιδί να ξεκινά το διάβασμα με τα πιο «δύσκολα» μαθήματα, όσο το μυαλό του είναι ακόμα πιο καθαρό. Ζητήστε από το παιδί να συγκεντρωθεί, να διαβάζει σε ήσυχο περιβάλλον και εξηγήστε του πως -καλώς ή κακώς- αυτή είναι η δουλειά του, για την οποία θα επιβραβευτεί αργότερα με την αγαπημένη του δραστηριότητα. Τέλος, μιλήστε με την δασκάλα του. Μάθετε κατά πόσο παρακολουθεί με προσοχή το παιδί στο μάθημα, καθώς ο βασικότερος λόγος που τα παιδιά δυσκολεύονται με τα μαθήματα στο σπίτι είναι ότι δεν προσέχουν κατά την ώρα του μαθήματος. Αν, πράγματι, συμβαίνει κάτι τέτοιο, βρείτε μαζί μία λύση γι’αυτό και ζητήστε την βοήθεια της δασκάλας ως προς το διάβασμα στο σπίτι. Θα σας δώσει σίγουρα εναλλακτικές που ίσως δεν έχετε σκεφτεί.
Όσο οι συνθήκες αυτές παραμένουν έτσι, υπάρχει μόνο ένας τρόπος να βοηθήσετε το παιδί σας και λέγεται: Μέθοδος. Οργανώστε τον χρόνο του παιδιού μετά το σχολείο έτσι ώστε να περιλαμβάνει τόσο διάβασμα, όσο και ελεύθερες ώρες για παιχνίδι, κάποια εξωσχολική δραστηριότητα, αλλά και ξεκούραση. Ο χρόνος, όμως, που θα καταλαμβάνει το διάβασμα θα πρέπει να είναι εξίσου οργανωμένος. Φτιάξτε, λοιπόν, μαζί ένα πρόγραμμα. «Βάλτε κάτω» τα μαθήματα που έχει να κάνει για την επόμενη μέρα και υπολογίστε πόση ώρα χρειάζεται. Όσο πιο γρήγορα και αποτελεσματικά τελειώσει με αυτά, τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσει π.χ. να δει τα αγαπημένα του παιδικά στην τηλεόραση ή να παίξει στον υπολογιστή. Αλλά μόνο όταν γίνουν όλα όπως πρέπει! Χρήσιμο είναι το παιδί να ξεκινά το διάβασμα με τα πιο «δύσκολα» μαθήματα, όσο το μυαλό του είναι ακόμα πιο καθαρό. Ζητήστε από το παιδί να συγκεντρωθεί, να διαβάζει σε ήσυχο περιβάλλον και εξηγήστε του πως -καλώς ή κακώς- αυτή είναι η δουλειά του, για την οποία θα επιβραβευτεί αργότερα με την αγαπημένη του δραστηριότητα. Τέλος, μιλήστε με την δασκάλα του. Μάθετε κατά πόσο παρακολουθεί με προσοχή το παιδί στο μάθημα, καθώς ο βασικότερος λόγος που τα παιδιά δυσκολεύονται με τα μαθήματα στο σπίτι είναι ότι δεν προσέχουν κατά την ώρα του μαθήματος. Αν, πράγματι, συμβαίνει κάτι τέτοιο, βρείτε μαζί μία λύση γι’αυτό και ζητήστε την βοήθεια της δασκάλας ως προς το διάβασμα στο σπίτι. Θα σας δώσει σίγουρα εναλλακτικές που ίσως δεν έχετε σκεφτεί.
«Δεν θέλω να αλλάξω σχολείο»
Είτε επειδή αλλάξατε γειτονιά, είτε επειδή ήρθε η στιγμή της μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό ή από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, είτε επειδή θα πάει σε ιδιωτικό… το αποτέλεσμα δεν αλλάζει: Το παιδί σας θα χρειαστεί να αλλάξει σχολείο και το πιθανότερο είναι ότι δεν συμφωνεί καθόλου με αυτή την ιδέα. Καλή τύχη! Έχετε να περιμένετε πολλή γκρίνια, έντονες αντιδράσεις και πισωγυρίσματα σε προηγούμενες «παιδιάστικες» συμπεριφορές. Όχι, όμως, για πολύ.
Η υπομονή είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε, παράλληλα με πολλές συζητήσεις πριν αλλά και κατά την διάρκεια της μετάβασης. Βοηθάει πάντα το να εξηγείτε στο παιδί τους λόγους της αλλαγής –όσο μικρό κι αν είναι, ένα αληθινό και λογικό επιχείρημα πάντα πιάνει τόπο. Μιλήστε του για τις αλλαγές που αναπόφευκτα συμβαίνουν στη ζωή, οι οποίες αποτελούν απτή απόδειξη ότι μεγαλώνει, αποκτά νέες εμπειρίες, συχνά πιο ενδιαφέρουσες και σημαντικές από τις παλιές, εξελίσσεται, γνωρίζει νέους ανθρώπους… Όλα αυτά το πιθανότερο είναι ότι τρομάζουν το παιδί, οπότε μην ξεχάσετε να υπενθυμίζετε στο παιδί σας ότι σε κάθε νέο του βήμα είστε δίπλα του, ότι μπορεί να σας μιλά για ό.τι το απασχολεί και ότι… πρόκειται για μία κατάσταση που, ναι, ενέχει ενθουσιασμό και αγωνία, αλλά που όλα τα παιδιά καλούνται κάποτε να αντιμετωπίσουν –όπως είχατε αντιμετωπίσει κάποτε και εσείς. Εξάλλου, μπορεί πάντα να επικοινωνεί ή και να συναντιέται με τους παλιούς του φίλους!
Η υπομονή είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε, παράλληλα με πολλές συζητήσεις πριν αλλά και κατά την διάρκεια της μετάβασης. Βοηθάει πάντα το να εξηγείτε στο παιδί τους λόγους της αλλαγής –όσο μικρό κι αν είναι, ένα αληθινό και λογικό επιχείρημα πάντα πιάνει τόπο. Μιλήστε του για τις αλλαγές που αναπόφευκτα συμβαίνουν στη ζωή, οι οποίες αποτελούν απτή απόδειξη ότι μεγαλώνει, αποκτά νέες εμπειρίες, συχνά πιο ενδιαφέρουσες και σημαντικές από τις παλιές, εξελίσσεται, γνωρίζει νέους ανθρώπους… Όλα αυτά το πιθανότερο είναι ότι τρομάζουν το παιδί, οπότε μην ξεχάσετε να υπενθυμίζετε στο παιδί σας ότι σε κάθε νέο του βήμα είστε δίπλα του, ότι μπορεί να σας μιλά για ό.τι το απασχολεί και ότι… πρόκειται για μία κατάσταση που, ναι, ενέχει ενθουσιασμό και αγωνία, αλλά που όλα τα παιδιά καλούνται κάποτε να αντιμετωπίσουν –όπως είχατε αντιμετωπίσει κάποτε και εσείς. Εξάλλου, μπορεί πάντα να επικοινωνεί ή και να συναντιέται με τους παλιούς του φίλους!
«Η δασκάλα μου δεν με συμπαθεί»
Στην περίπτωση αυτή τα πράγματα είναι λίγο πιο πολύπλοκα και για να λυθεί το πρόβλημα απαιτείται και η βοήθεια του… κοινού! Καταρχάς ζητήστε από το παιδί να σας εξηγήσει ακριβώς πώς νιώθει και γιατί. Τι είναι αυτό που το έχει κάνει να πιστεύει κάτι τέτοιο; Του είπε κάτι που το στεναχώρησε, το θύμωσε, το προσέβαλε; Νιώθουν έτσι και άλλα παιδιά;
Στη συνέχεια ελάτε σε επαφή με την ίδια την δασκάλα –αυτό από μόνο του θα σας κάνει να καταλάβετε πολλά για την ιδιοσυγκρασία της. Συχνά τα παιδιά είναι συνηθισμένα να γίνονται αποδέκτες μιας συγκεκριμένης συμπεριφοράς και δυσκολεύονται να αποδεχθούν κάποια άλλη, π.χ. ίσως λίγο πιο αυστηρή. Αν κρίνετε ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να βοηθήσει, μοιραστείτε εμπιστευτικά με την δασκάλα τις ανησυχίες του παιδιού σας, καθώς μπορεί η ίδια να σας δώσει κάποια λύση. Τέλος, συζητήστε με άλλους γονείς και μάθετε αφενός πώς νιώθουν τα δικά τους παιδιά, αφετέρου αν έχουν παρατηρήσει κάποια διαφορετική συμπεριφορά της δασκάλας προς το παιδί σας. Αν το πρόβλημα παραμένει ή αν και άλλοι γονείς έχουν τα ίδια παράπονα, ίσως χρειαστεί να έρθετε σε επαφή με τον διευθυντή του σχολείου.
Στη συνέχεια ελάτε σε επαφή με την ίδια την δασκάλα –αυτό από μόνο του θα σας κάνει να καταλάβετε πολλά για την ιδιοσυγκρασία της. Συχνά τα παιδιά είναι συνηθισμένα να γίνονται αποδέκτες μιας συγκεκριμένης συμπεριφοράς και δυσκολεύονται να αποδεχθούν κάποια άλλη, π.χ. ίσως λίγο πιο αυστηρή. Αν κρίνετε ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να βοηθήσει, μοιραστείτε εμπιστευτικά με την δασκάλα τις ανησυχίες του παιδιού σας, καθώς μπορεί η ίδια να σας δώσει κάποια λύση. Τέλος, συζητήστε με άλλους γονείς και μάθετε αφενός πώς νιώθουν τα δικά τους παιδιά, αφετέρου αν έχουν παρατηρήσει κάποια διαφορετική συμπεριφορά της δασκάλας προς το παιδί σας. Αν το πρόβλημα παραμένει ή αν και άλλοι γονείς έχουν τα ίδια παράπονα, ίσως χρειαστεί να έρθετε σε επαφή με τον διευθυντή του σχολείου.
«Δεν είμαι καλός στο ποδόσφαιρο και θέλω να σταματήσω»
Καταρχάς, δεδομένου ότι όποιο άθλημα ή χόμπι κάνει το παιδί σας είναι δική του επιλογή, έχει κάθε δικαίωμα να αποφασίσει, κάποια ορισμένη στιγμή να μην το κάνει. Πριν πάρετε, όμως, μια βιαστική απόφαση, είναι βασικό να καταλάβετε ποιοι λόγοι οδηγούν το παιδί σας στο να εγκαταλείψει. Πραγματικά, π.χ. δεν είναι καλό; Ή απλά έχασε σε ένα-δύο παιχνίδια και πληγώθηκε ο εγωισμός του; Μήπως έχει προσωπικές διαφορές με κάποιους συμπαίκτες; Μήπως κουράζεται υπερβολικά; Μήπως απλά αποφάσισε ότι έχει έρθει η ώρα να ασχοληθεί με κάτι άλλο;
Αφού πάρετε απαντήσεις στα παραπάνω, θυμίστε του ότι ακόμα και οι πιο καλοί παίκτες κάποιες φορές χάνουν ή έχουν κακές μέρες –αυτό, όμως, δεν τους οδηγεί στο να τα παρατούν. Συγκεκριμένα, προσπαθήστε να εμφυσήσετε στο παιδί σας ότι το να εγκαταλείπει κανείς μία προσπάθεια που κάνει δεν τον βοηθά να προχωρά στη ζωή. Δεν θέλετε, δηλαδή, το παιδί σας να μάθει να τα παρατά με την πρώτη δυσκολία. Από την άλλη, μην ξεχνάτε ότι ο αθλητισμός και τα χόμπι σκοπό έχουν να δίνουν χαρά στο παιδί και να αναπτερώνουν το ηθικό του, οπότε αν πράγματι έχει φτάσει να υποφέρει… πραγματικά δεν υπάρχει κανένας λόγος να συνεχίσει. Δώστε στο παιδί σας χρόνο να δοκιμάσει άλλα χόμπι και αθλήματα. Με βασικό κίνητρο την ψυχική και σωματική του ευεξία, σύντομα θα βρει την εναλλακτική που του ταιριάζει.
Περισσότερα θέματα για τα σχολεία εδώ.