Mια τόσο απλή πράξη! Γιατί χρειάζεται τόσο χρόνο; Χθες τα λέγαμε… Πώς είναι δυνατόν να μην το καταλαβαίνει; Αυτά διαβάζει η μικρή Λένα στα μάτια της μαμάς της κάθε απόγευμα που κάθονται μαζί για να μελετήσουν τα μαθηματικά που έβαλε η δασκάλα για το σπίτι. Για την Λένα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο νομίζει η μαμά.
Πολλοί γονείς έχουν κάνει αυτές τις σκέψεις, ύστερα από κοπιαστικές ώρες μελέτης των μαθηματικών με τα παιδιά τους, σηκώνοντας τελικά τα χέρια ψηλά. Κι όμως, είναι δυνατόν μερικά παιδιά να δυσκολεύονται τόσο, αν αναλογιστούμε ότι τα μαθηματικά φαντάζουνε γι’ αυτά… κινέζικα. Για τη δυσλεξία, πλέον, όλοι οι γονείς, λίγο-πολύ, κάτι γνωρίζουν. Τι γίνεται, όμως, όταν το παιδί τα πηγαίνει καλά στο σχολείο, εκτός από τα μαθηματικά, τα οποία το βασανίζουν;
Δυσαριθμησία
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συγκαταλέγει, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, τη δυσαριθμησία (Dyscalculia) στις κύριες μαθησιακές διαταραχές. Πρόκειται, μάλιστα, για μαθησιακή δυσκολία-διαταραχή που παρουσιάζουν περισσότερα παιδιά απ’ αυτά που παρουσιάζουν δυσλεξία. Περίπου το 6% των μαθητών δυσκολεύονται με τα μαθηματικά (δυσαριθμησία), έναντι του 4-5% που παρουσιάζουν δυσλεξία.
Καταρχήν, ας διευκρινίσουμε ότι η δυσαριθμησία, όπως και κάθε άλλη μαθησιακή δυσκολία, δεν είναι αρρώστια. Είναι διαταραχή της ανάπτυξης της μαθηματικής σκέψης, που φανερώνεται στις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Δεν σημαίνει, σε καμία περίπτωση, χαμηλή ή μειωμένη νοημοσύνη και, ακόμα λιγότερο, τεμπελιά. Αυτά είναι, όμως, δυστυχώς τα πρώτα που πηγαίνουν στο μυαλό των μεγάλων, όταν αναλαμβάνουν το δύσκολο έργο να εξηγήσουν τα μαθηματικά στα παιδιά.
Συγκεκριμένα, αν παρατηρήσατε στο παιδί σας:
- Δυσκολία στην τέλεση απλών μαθηματικών πράξεων (εμμένει να χρησιμοποιεί δάχτυλα, χρειάζεται πολύ χρόνο).
- Τα εσφαλμένα αποτελέσματα διαφέρουν από τα σωστά συχνά κατά μία μονάδα.
- Δυσκολεύεται στην αφαίρεση και στη διαίρεση περισσότερο απ’ ό,τι στη πρόσθεση.
- Δυσκολεύεται να προσανατολιστεί στον χώρο, μπερδεύει συχνά το δεξιά με το αριστερά.
- Δυσκολεύεται στην αντίληψη και κατανόηση ποσοτήτων και μεγεθών.
- Δεν γνωρίζει ποιες πράξεις πρέπει να χρησιμοποιήσει για την επίλυση προβλημάτων.
- Αδυνατεί να συγκρατήσει μαθηματικές έννοιες και ύλη (π.χ., προπαίδεια), παρ’ όλη την επανάληψη.
Όλα αυτά είναι (αρκετά συνοπτικά) ενδείξεις ότι το παιδί σας μπορεί να παρουσιάζει δυσαριθμησία.
Το παιδί με δυσαριθμησία σκαρφίζεται δικούς του τρόπους επίλυσης (κάθε παιδί διαφορετικούς). Και ακριβώς εδώ έγκειται και η διαφορά με τα «συνηθισμένα» προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές με τα μαθηματικά. Δεν πρόκειται για λάθη απροσεξίας, έλλειψης διάθεσης, τεμπελιάς. Πρόκειται για παγιωμένες εσφαλμένες μαθηματικές αντιλήψεις και τακτικές επίλυσης. Σε αυτή την περίπτωση δεν βοηθάει η αύξηση του χρόνου μελέτης, οι φωνές και οι αξιολογήσεις. Αυτός είναι και ένας λόγος που κάνει τη δυσαριθμησία να υστερεί στην ευαισθητοποίηση γονιών και εκπαιδευτικών σχετικά με τη δυσλεξία. Είναι μια κρυμμένη και παρεξηγημένη μαθησιακή δυσκολία, εξίσου σοβαρή με τη δυσλεξία. Στο εξωτερικό (βόρεια Ευρώπη), τα πράγματα, όσον αφορά την ευαισθητοποίηση των γονιών και των εκπαιδευτικών, αλλά και τη διάγνωση και την αποκατάσταση της δυσαριθμησίας, είναι πολύ καλύτερα. Υπάρχει συστηματοποίηση από τη στιγμή της υποψίας του δασκάλου έως την πλήρη αποκατάσταση του παιδιού, τόσο από δημόσιους, όσο και από ιδιωτικούς φορείς. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, οι μαθησιακές δυσκολίες σημαίνουν, συνήθως, δυσλεξία, με αποτέλεσμα τα παιδιά με δυσαριθμησία να παραμελούνται και, επομένως, να αδικούνται. Αυτό οφείλεται κυρίως στην έλλειψη εξειδικευμένων στη δυσαριθμησία επιστημόνων.
Περισσότερα θέματα για τις μαθησιακές δυσκολίες εδώ.