Αυτοπεποίθηση, κάτι που όλοι οι γονείς θέλουν να έχουν τα παιδιά τους. Αυτοπεποίθηση να κάνουν πράγματα, αυτοπεποίθηση να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, αυτοπεποίθηση να μιλούν και να συζητούν για τα προβλήματα που τα απασχολούν. Πώς μπορείτε ως γονείς να το βοηθήσετε να αποκτήσει λοιπόν αυτοπεποίθηση;
1. Μην ελέγχετε διαρκώς το παιδί σας! Αφήστε το παιδί να αναλάβει πρωτοβουλίες και να εμπλακεί σε δραστηριότητες - ακόμα και αν κατά βάθος γνωρίζετε ότι επρόκειτο να κάνει κάποιο λάθος λόγω απειρίας. Επιτρέψτε του να κάνει τα δικά του «βήματα», χωρίς να φανερώνετε διαρκώς την αγονία και τον φόβο σας, ως γονείς. Μονάχα, όταν το παιδί αισθανθεί, ότι πιστεύετε στις δυνατότητες του, θα μπορέσει να εμπιστευτεί και το ίδιο τον εαυτό του.
2. Να θυμάστε, ότι στόχος δεν είναι η τελειότητα αλλά η αυθεντικότητα: Βοηθήστε το παιδί σας να καταλάβει τι είναι καλό και τι όχι για τον ίδιο του τον εαυτό. Μιλήστε του με ειλικρίνεια τόσο για τις επιτυχίες όσο και για τα λάθη του. Διδάξτε του, ότι τα λάθη στη ζωή είναι αναπόφευκτα, αλλά ότι ουσιαστικά αποτελούν τον «θησαυρό των γνώσεων μας για τον εαυτό μας και τον κόσμο γύρω μας». Αποφύγετε τις συγκρίσεις με τα υπόλοιπα παιδιά. Το παιδί σας θα μάθει να αποδέχεται τον εαυτό του, πρωτίστως μέσα από την αποδοχή της μοναδικότητας του στο εσωτερικό της οικογένειας.
3. Δώστε μεγαλύτερη έμφαση στην προσπάθεια και όχι στα αποτελέσματα: Βοηθήστε το παιδί σας να καταλάβει την αξία της διαδρομής έναντι του προορισμού. Εξηγήστε του, πόσο πολύ εξελίσσει τον εαυτό και τις δυνατότητες του μέσα από τις διαφορετικές εμπειρίες της ζωής του (οικογένεια, φίλοι, σχολείο). Άλλωστε, ο άνθρωπος που προσπαθεί και δεν παραμένει στάσιμος, πρέπει να αισθάνεται πάντα μέσα του νικητής, ανεξαρτήτως των αρχικών του επιδιώξεων.
4. Ενθαρρύνετε την έκφραση των συναισθημάτων του παιδιού σας: Η αλήθεια είναι, ότι ως σύγχρονοι και πολυάσχολοι γονείς, πολλές φορές αμελούμε τα συναισθηματικά αιτήματα των παιδιών μας. Όμως, ενισχύοντας τη συναισθηματική έκφραση του παιδιού μας, το βοηθάμε να ακούσει και το ίδιο τις σκέψεις του και να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτογνωσία. Επίσης, το γεγονός, ότι μας αισθάνεται δίπλα του ως «συμμάχους» το βοηθάει να θέσει υψηλότερους στόχους και να αναλάβει περισσότερες ευθύνες.
5. Διδάξτε του την αποδοχή της διαφορετικότητας: Μιλήστε από νωρίς στο παιδί σας για τις αμέτρητες διαφορές στον τρόπο ζωής των ανθρώπων ανά τον κόσμο. Με αυτόν τον τρόπο, θα το βοηθήσετε εν μέρει να εγκαταλείψει τον εγωκεντρισμό που χαρακτηρίζει την παιδική ηλικία, ενώ παράλληλα θα του προσδώσετε κίνητρά, έτσι ώστε να αποδεχθεί με μεγαλύτερη ευκολία την όποια ιδιαιτερότητα της προσωπικότητας ή της εμφάνισης του, μεγαλώνοντας.
6. Επαινέστε το παιδί σας με ειλικρίνεια, αλλά και με μέτρο. Σε αντίθεση με εμάς τους ενήλικες, που μερικές φορές, είτε έμμεσα είτε άμεσα, εκφράζουμε ανάγκη να ακούσουμε υπερφίαλες φιλοφρονήσεις για να «τονώσουμε» την αυτοπεποίθηση μας, τα παιδιά έχουν μάθει να αγαπούν και να διαισθάνονται την αλήθεια. Είναι σημαντικό λοιπόν, ως γονείς να αποφεύγουμε τα υπερβολικά κομπλιμέντα και τα σχόλια και να επικεντρωνόμαστε περισσότερο στον χαρακτήρα και στις πραγματικές ανάγκες και επιδόσεις του παιδιού μας.
7. Ενισχύστε την κοινωνικοποίηση του και τη συμμετοχή του σε δραστηριότητες: Βοηθήστε το παιδί σας να γνωρίσει και να ταυτιστεί με τους κατάλληλους γι’ αυτό φίλους, τόσο μέσα από τη συμμετοχή σε εξωσχολικές δραστηριότητες όσο και μέσα από ένα προσωπικό κάλεσμα στο σπίτι σας. Επιδιώξτε να γνωρίσετε τις οικογένειες των φίλων του παιδιού σας και να συνάψετε μία οικεία σχέση μαζί τους. Με αυτόν τον τρόπο, βοηθάτε το παιδί σας να αποκτήσει την αίσθηση του «ανήκειν», καθώς και να κατακτήσει υψηλότερα επίπεδα αυτογνωσίας μέσα από συλλογικές δράσεις.
8. Να θέτετε πάντα ρεαλιστικούς στόχους που να ταιριάζουν με το ηλικιακό αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού σας: Ως γονείς, συνηθίζουμε να λέμε, ότι είναι σημαντικό να ενισχύουμε τις φιλοδοξίες και τα όνειρα των παιδιών μας. Είναι όμως παράλληλα μέγιστης σημασίας, το να μην θέτουμε στο παιδί μας υπέρογκους στόχους (οι οποίοι ενδεχομένως να υπερ-καλύπτουν δικά μας εσωτερικά κίνητρά και τις ανησυχίες μας), διότι με αυτόν τον τρόπο, κινδυνεύουμε να βλάψουμε ανεπανόρθωτα την αυτοπεποίθηση του.
9. Εκφράστε επανειλημμένα και με φυσικό τρόπο την αγάπη σας: Μην παραλείπετε τις μεταξύ σας αγκαλιές, τα χάδια και τα φιλιά. Μπορεί για μερικούς γονείς να θεωρούνται αυτονόητα, όμως για άλλους δεν είναι. Να μην ξεχνάτε, ότι με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται την αποδοχή, τη συναισθηματική οικειότητα, την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη του παιδιού προς το πρόσωπο σας, γεγονός που συμβάλει τα μέγιστα στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης του.
10. Βελτιώστε πρώτα τη δική σας αυτοπεποίθηση: Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι γονείς τείνουν να λειτουργούν ως καθρέφτης της ψυχικής ανάπτυξης των παιδιών τους, με αποτέλεσμα ορισμένα γνωρίσματα του χαρακτήρα, όπως ο θυμός και ο φόβος, να μεταφέρονται από γενιά σε γενιά μέσω της ανατροφής. Εάν θέλουμε λοιπόν πράγματι να μεριμνήσουμε όχι μόνο για την αυτοπεποίθηση, αλλά και για την ευρύτερη κατάσταση της ψυχικής υγείας του παιδιού μας, θα πρέπει πρώτα να έχουμε επιλύσει τις δικές μας εσωτερικές συγκρούσεις και να έχουμε αποκτήσει εμπιστοσύνη στον ίδιο μας τον εαυτό, ως γονείς.
Μαρίνα Μόσχα, Ψυχοθεραπεύτρια
Περισσότερα θέματα για γονείς εδώ.