Αρσενικά ουσιαστικά
Γράφω σε:
Γράφω σε:
- -ονας: τα κοινά προπαροξύτονα (γείτονας, άξονας, πνεύμονας) με
εξαίρεση τα: καύσωνας, μεσαίωνας, θερμοσίφωνας - -ωνας: τα κύρια και εθνικά προπαροξύτονα (Πλάτωνας, Απόλλωνας)
με εξαίρεση τα: Αλιάκμονας, Αγαμέμνονας, Φιλήμονας - -ώνας: τα παροξύτονα κοινά (αγώνας), περιεκτικά (αμπελώνας), τοπωνύμια (Μαραθώνας) με εξαίρεση τα: κανόνας,
ηγεμόνας, αλαζόνας, Μακεδόνας, Στρυμόνας - -ορας: αυτοκράτορας, ρήτορας, Νέστορας κ.ά.
- -τήρας: οδοστρωτήρας, ανεμιστήρας κ.ά.
- -ητής: επιθεωρητής, παρατηρητής κ.ά. (Παράγονται από ρήματα σε
-ώ.) Εξαιρούνται τα: ιδρυτής, μηνυτής, κριτής (Δεν παράγονται από
ρήματα σε -ώ.) - -ιστής: λογιστής, πολεμιστής (Παράγονται από ρήματα σε -ίζω.),
εξαίρεση: δανειστής - -ίτης: ουσιαστικά κοινά και εθνικά (πολίτης, οπλίτης, Θασίτης) με
εξαίρεση τα: μαγνήτης, διαβήτης, ιδιοκτήτης - -ώτης: τα εθνικά και πολλά κοινά (νησιώτης, Βολιώτης, Σουλιώτης
κ.ά.) με εξαίρεση τα: αγρότης, δεσπότης, δημότης, τοξότης, ιππότης
Θηλυκά ουσιαστικά
Γράφω σε:
- -αια: αυλαία, κεραία, Νίκαια κ.ά., με εξαίρεση τα: θέα, ιδέα, παρέα
- -αινα: δράκαινα, Μαυρομιχάλαινα κ.ά.
- -ιά: βραδιά, ξενιτιά, ξαστεριά κ.ά., με εξαίρεση όσα παράγονται
από ρήματα σε -εύω τα οποία γράφονται με -ει-: γιατρειά,
δουλειά - -ία: τα παροξύτονα αηδία, γωνία κ.ά., με εξαίρεση όσα
παράγονται από ρήματα σε -εύω και από επίθετα σε -ύς:
ερμηνεία, πλατεία, οξεία κ.ά. - -εια: τα προπαροξύτονα άδεια, αλήθεια, βοήθεια κ.ά., με
εξαίρεση: άγνοια, διχόνοια, έννοια, ομόνοια, παλίρροια, Εύβοια - -ίδα: πατρίδα, ασπίδα κ.ά.
- -ίλα: καπνίλα, μαυρίλα κ.ά.
- -ισσα: αρχόντισσα, γειτόνισσα κ.ά., με εξαίρεση τα: Λάρισα,
σάρισα - -τρια: εργάτρια, μαθήτρια κ.ά.
- -ότητα: θερμότητα, ποιότητα κ.ά.
- -ύτητα: ταχύτητα, ευθύτητα κ.ά.
- -οσύνη: καλοσύνη, δικαιοσύνη κ.ά.
Ουδέτερα ουσιαστικά
Γράφω με ι:
- τα ουδέτερα που λήγουν σε -ι (π.χ. λουλούδι, παιδί)
Γράφω με υ:
- βράδυ, δίχτυ, στάχυ, δάκρυ, δόρυ,οξύ
- η λέξη δάκρυ διατηρεί το υ σε όλες τις πτώσεις των δύο αριθμών
- η λέξη βράδυ σχηματίζει γενική ενικού και τον πληθυντικό με ι
Γράφω σε:
- -είο: τα παροξύτονα που φανερώνουν τόπο (γραφείο, κουρείοκ.ά.)
- -ητό: κυνηγητό, ποδοβολητό κ.ά.
- -ιο: γέλιο, τετράδιο, εστιατόριο, φυλάκιο κ.ά. με εξαίρεση:
ισόγειο, υπόγειο - -ριό: καμπαναριό, νοικοκυριό κ.ά. με εξαίρεση: μαγειρειό
- -τήριο: γυμναστήριο, δικαστήριο κ.ά. με εξαίρεση: μαρτύριο
- -ίδι: ταξίδι, βαρίδι κ.ά. με εξαίρεση: στρείδι, αντικλείδι,
καρύδι, φρύδι, κρεμμύδι, Παλαμήδι - -όνι: λεμόνι, τιμόνι κ.ά. με εξαίρεση: αλώνι, κυδώνι κ.ά.
- -τήρι: ποτήρι, κλαδευτήρι κ.ά. με εξαίρεση όσα έχουν δεύτερο
συνθετικό τη λέξη τυρί (π.χ. κεφαλοτύρι)
Περισσότερα θέματα ορθογραφίας εδώ.
