Η σχολική εργασία την οποία καλείται ο μαθητής να ολοκληρώσει στο σπίτι του αποτελεί σε αρκετές περιπτώσεις ένα δύσκολο θέμα χειρισμού για τουςγονείς και κατ’ επέκταση και για το ίδιο το παιδί. Οι λόγοι για τους οποίους πιθανόν να συμβαίνει η κατάσταση αυτή είναι πολλοί. Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες η κατ’ οίκον σχολική εργασία είναι υπερβολική και ως αποτέλεσμα του τεράστιού της όγκου ο μαθητής στερείται από το να συμμετέχει σε ευχάριστες δραστηριότητες, όπως είναι το παιγνίδι, η κοινωνική συναναστροφή. Υπάρχουν οι περιπτώσεις των μαθητών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο σχολείο. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η κατ’ οίκον σχολική εργασία αποτελεί μια δύσκολη για τον ίδιο το μαθητή κατάσταση, επίπονη, η οποία απαιτεί πολύ μεγάλο κόπο, για να ολοκληρωθεί, και μάλιστα σε μερικές περιπτώσεις επιβεβαιώνει και τη δυσκολία που αντιμετωπίζει ο μαθητής. Οι γονείς από την άλλη πλευρά αγχώνονται πολύ για τη σχολική εργασία που έχει το παιδί τους και επιθυμούν να ολοκληρώνεται με κάθε δυνατό τρόπο και μέσο. Πολλές φορές κατά τη διαδικασία αυτή μπαίνουν σε ρόλο παιδαγωγού, στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν ή να στηρίξουν το παιδί τους, με αποτέλεσμα να χάνονται οι ισορροπίες ανάμεσα στη σχέση γονιού-παιδιού.
Οι προαναφερόμενοι αποτελούν πιθανούς λόγους για τους οποίους η κατ΄ οίκον σχολική εργασία είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα στη ζωή ενός μαθητή και της οικογένειάς του. Η λύση, με στόχο την όσο το δυνατό πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της κατ΄ οίκον σχολικής εργασίας και του άγχους, το οποίο φαίνεται ότι προκαλείται σε όλους τους εμπλεκομένους (παιδί, γονείς), έγκειται σε συγκεκριμένες μεθοδολογικές εισηγήσεις που αφορούν συγκεκριμένες στρατηγικές, οι οποίες θα πρέπει να αναπτυχθούν από τους γονείς και μέσω αυτών να μεταφερθούν στο παιδί τους. Το σχολείο αναμφίβολα διαδραματίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στη διδασκαλία συγκεκριμένων στρατηγικών, αλλά αυτό δεν είναι θέμα το οποίο θα αναπτυχθεί στο συγκεκριμένο άρθρο.
Γιατί ένα παιδί αντιδρά στη σχολική εργασία; Προτού προχωρήσει κανείς στην παράθεση πιθανών λύσεων, είναι πολύ σημαντικό να μπορεί να κατανοήσει, γιατί ένα παιδί αντιδρά απέναντι στην κατ’ οίκον σχολική εργασία που καλείται να ολοκληρώσει. Ένα παιδί μπορεί να αντιδρά στη σχολική εργασία για πολλούς διαφορετικούς λόγους. Υπάρχει πιθανότητα το παιδί, για παράδειγμα, να αντιμετωπίζει δυσκολία, όσον αφορά συγκεκριμένες δεξιότητες ή στρατηγικές. Παράδειγμα της κατάστασης αυτής μπορεί να αποτελεί ένα παιδί το οποίο δυσκολεύεται να εκφραστεί μέσω του γραπτού λόγου και για το λόγο αυτό όσα γράφει δεν είναι πάντα σχετικά με το θέμα, προβαίνει σε πολύ συχνές επαναλήψεις ή τα όσα γράφει είναι πολύ λίγα σε όγκο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το παιδί φαίνεται ότι αντιμετωπίζει δυσκολίες στο γραπτό του λόγο, δυσκολίες οι οποίες μπορεί να αφορούν την οργάνωσή του, τη γραπτή έκφραση, καθώς και το μειωμένο λεξιλόγιο που μπορεί να ανακαλέσει, για να χρησιμοποιήσει ο μαθητής κ.ο.κ.
Επιπλέον, πολλές φορές ένας μαθητής μπορεί να λύνει με λάθος τρόπο μια άσκηση, γιατί δεν έχει αντιληφθεί ακριβώς τι του ζητείται να κάνει. Υπάρχουν φορές, ειδικά σε περιπτώσεις όπου οι εκφωνήσεις των ασκήσεων είναι διαφορετικές, όπου παρατηρείται ότι οι μαθητές δεν είναι σε θέση να επιλύσουν τις ασκήσεις σωστά. Η δυσκολία αυτή μπορεί να υφίσταται και σε ασκήσεις οι οποίες έχουν πολλά μέρη, όπου ο μαθητής μπορεί να επιλύσει τα πρώτα και στη συνέχεια να ξεχάσει τα επόμενα.
Άλλοι μαθητές μπορεί να βαριούνται και να μην έχουν κανένα απολύτως κίνητρο, για να ολοκληρώσουν την κατ’ οίκον σχολική τους εργασία. Το κίνητρο αυτό μπορεί να προέρχεται από τους ίδιους τους μαθητές, από την οικογένειά τους ή από το σχολείο. Οπόταν, στην περίπτωση της οικογένειας, πώς περιμένουμε από ένα παιδί να έχει αναπτύξει κίνητρο, όταν η ίδια του η οικογένεια φαίνεται να μην ενδιαφέρεται για την κατ’ οίκον σχολική εργασία που έχει ο μαθητής ή για τα τεκταινόμενα που διαδραματίζονται στο σχολείο; Αυτό δεν παρατηρείται μόνο σε μαθητές οι οποίοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο σχολείο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου και οι πολλοί ικανοί μαθητές, εξαιτίας της έλλειψης γνώσης και χρήσης στρατηγικών και τεχνικών, δεν μπορούν να αποδώσουν τα μέγιστα στο σχολείο.
Τέλος, υπάρχει και μια μερίδα μαθητών, όπως οι μαθητές οι οποίοι αντιμετωπίζουν μαθησιακού ή και άλλου τύπου δυσκολίες, η οποία μπορεί να βιώνει εντονότερα τις δυσκολίες αυτές. Για τους μαθητές αυτούς η κατ’ οίκον σχολική εργασία πολλές φορές αποτελεί τη συνέχεια της αποτυχίας και της ματαίωσης που αντιμετωπίζουν στο σχολείο και στο σπίτι. Η αποτυχία και η ματαίωση τώρα μπορεί να είναι και δυσκολότερη στο χειρισμό, γιατί πρόκειται να αποκαλυφθούν οι δυσκολίες των μαθητών μπροστά στους γονείς τους. Σε περιπτώσεις μάλιστα στις οποίες στο σπίτι υπάρχουν πολύ ικανά μαθησιακά παιδιά, τότε τα συναισθήματα που βιώνει το παιδί είναι ακόμα πιο δύσκολα στο χειρισμό τους.
Επιπλέον, πολλές φορές ένας μαθητής μπορεί να λύνει με λάθος τρόπο μια άσκηση, γιατί δεν έχει αντιληφθεί ακριβώς τι του ζητείται να κάνει. Υπάρχουν φορές, ειδικά σε περιπτώσεις όπου οι εκφωνήσεις των ασκήσεων είναι διαφορετικές, όπου παρατηρείται ότι οι μαθητές δεν είναι σε θέση να επιλύσουν τις ασκήσεις σωστά. Η δυσκολία αυτή μπορεί να υφίσταται και σε ασκήσεις οι οποίες έχουν πολλά μέρη, όπου ο μαθητής μπορεί να επιλύσει τα πρώτα και στη συνέχεια να ξεχάσει τα επόμενα.
Άλλοι μαθητές μπορεί να βαριούνται και να μην έχουν κανένα απολύτως κίνητρο, για να ολοκληρώσουν την κατ’ οίκον σχολική τους εργασία. Το κίνητρο αυτό μπορεί να προέρχεται από τους ίδιους τους μαθητές, από την οικογένειά τους ή από το σχολείο. Οπόταν, στην περίπτωση της οικογένειας, πώς περιμένουμε από ένα παιδί να έχει αναπτύξει κίνητρο, όταν η ίδια του η οικογένεια φαίνεται να μην ενδιαφέρεται για την κατ’ οίκον σχολική εργασία που έχει ο μαθητής ή για τα τεκταινόμενα που διαδραματίζονται στο σχολείο; Αυτό δεν παρατηρείται μόνο σε μαθητές οι οποίοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο σχολείο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου και οι πολλοί ικανοί μαθητές, εξαιτίας της έλλειψης γνώσης και χρήσης στρατηγικών και τεχνικών, δεν μπορούν να αποδώσουν τα μέγιστα στο σχολείο.
Τέλος, υπάρχει και μια μερίδα μαθητών, όπως οι μαθητές οι οποίοι αντιμετωπίζουν μαθησιακού ή και άλλου τύπου δυσκολίες, η οποία μπορεί να βιώνει εντονότερα τις δυσκολίες αυτές. Για τους μαθητές αυτούς η κατ’ οίκον σχολική εργασία πολλές φορές αποτελεί τη συνέχεια της αποτυχίας και της ματαίωσης που αντιμετωπίζουν στο σχολείο και στο σπίτι. Η αποτυχία και η ματαίωση τώρα μπορεί να είναι και δυσκολότερη στο χειρισμό, γιατί πρόκειται να αποκαλυφθούν οι δυσκολίες των μαθητών μπροστά στους γονείς τους. Σε περιπτώσεις μάλιστα στις οποίες στο σπίτι υπάρχουν πολύ ικανά μαθησιακά παιδιά, τότε τα συναισθήματα που βιώνει το παιδί είναι ακόμα πιο δύσκολα στο χειρισμό τους.
Πρακτικές εισηγήσεις - Συμβουλές Ιδιαίτερα σημαντικό, προτού ένα παιδί ξεκινήσει το διάβασμά του, είναι να διασφαλιστεί ένας ήσυχος χώρος για διάβασμα, ο οποίος θα βρίσκεται μακριά από πιθανές εστίες απόσπασης της προσοχής τους. Πολλές φορές το παιδί, ειδικά αν αυτό είναι σε μικρότερη ηλικία, διαβάζει σε κοινόχρηστους χώρους, όπως είναι η κουζίνα ή το καθιστικό της οικογένειας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η προσοχή του παιδιού να αποσπάται συχνά, να θέλει να παρακολουθήσει για παράδειγμα συγκεκριμένα προγράμματα στη τηλεόραση, να θέλει να φάει κάτι κ.ο.κ. Εξασφαλίζοντας στο παιδί ένα ήσυχο σταθερό μέρος για διάβασμα, το ιδανικότερο είναι το δωμάτιο του παιδιού, τότε αυξάνονται και οι πιθανότητες το παιδί να παραμείνει συγκεντρωμένο και επικεντρωμένο. Σε περίπτωση που στο σπίτι υπάρχει και άλλο παιδί ή παιδιά, τότε θα πρέπει να γίνει προσπάθεια να υπάρχουν διαφορετικοί χώροι για το κάθε παιδί.
Προτού ξεκινήσει το παιδί το διάβασμά του, θα πρέπει να σιγουρευτούμε ότι όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την κατ’ οίκον σχολική εργασία υπάρχουν. Τέτοιες προϋποθέσεις είναι τα μολύβια, τα βιβλία του παιδιού.
Υπάρχει πιθανότητα στην αρχή που το παιδί θα μαθαίνει τη ρουτίνα του διαβάσματός του να ζητήσει να έχει συχνά διαλείμματα. Τα διαλείμματα θα πρέπει να γίνονται με γνώμονα τις αντοχές του κάθε παιδιού και όχι με γνώμονα τις αντοχές του γονέα του παιδιού. Άρα, χρειαζόμαστε συχνά διαλείμματα για τουαλέτα ή για ένα μικρό σνακ. Διαλείμματα όμως τα οποία προνοούν παρακολούθηση τηλεοπτικού προγράμματος ή παιγνίδι στην αυλή ή ηλεκτρονικό παιγνίδι καλύτερα να αποφεύγονται, γιατί δεν είναι προς όφελος του παιδιού. Περίπου το διάλειμμα δεν πρέπει να ξεπερνά το χρονικό διάστημα των πέντε λεπτών, ειδικά σε μικρές ηλικίες.
Επιπρόσθετα, μια σημαντική εισήγηση είναι η σταθερότητα του προγράμματος ολοκλήρωσης της κατ‘ οίκον σχολικής εργασίας του παιδιού. Πρέπει οι γονείς του παιδιού, με βάση το δικό τους πρόγραμμα, το πρόγραμμα του παιδιού τους ή των άλλων παιδιών, να καταρτίσουν μαζί με το παιδί τους πρόγραμμα για την ολοκλήρωσή της. Πρέπει να μένουν επίσης όσο το δυνατό πιο πιστοί στο πρόγραμμα αυτό και να μην επιτρέπουν συχνά αποκλίσεις από αυτό. Ένα παιδί, ειδικά αν αυτό είναι μικρής ηλικίας, πρέπει να ολοκληρώνει τη σχολική του εργασία νωρίς το απόγευμα, ώστε να παρέχεται χρονικό διάστημα στο παιδί να ασχοληθεί και με ευχάριστες για αυτό δραστηριότητες.
Το παιδί πρέπει να μάθει να οργανώνει το διάβασμά του. Δηλαδή πρέπει να συγκεντρώνει τις εργασίες που έχει και να μπορεί να της θέτει σε σειρά, ξεκινώντας από αυτήν που θέλει ο ίδιος να κάνει. Συνήθως, τα παιδιά θέλουν να ξεκινήσουν με τις πιο απλές γι’ αυτά εργασίες και να αφήσουν τις πιο σύνθετες για το τέλος. Αν αυτό είναι το αίτημα του παιδιού μας, εμείς πρέπει να το σεβαστούμε. Μπορούμε μάλιστα να ενθαρρύνουμε το παιδί μας να κάνει ένα μέρος της εργασίας του μόνο του, λέγοντάς του πόσο πιστεύουμε ότι θα τα καταφέρει μόνο του, και να του πούμε ότι εμείς μπορούμε να το βοηθήσουμε, αν παραστεί ανάγκη. Πολλές φορές οι γονείς είναι τόσο αγχωμένοι για τη σχολική εργασία του παιδιού τους που κάθονται συνεχώς κοντά στο παιδί, με αποτέλεσμα να μην μπορεί στη συνέχεια το παιδί να διαβάσει καθόλου μόνο του και να ζητά την παρουσία ενήλικα. Ο απώτερος στόχος είναι να μπορεί το παιδί να απευθυνθεί κοντά μας για βοήθεια, όταν χρειαστεί. Από την άλλη πλευρά όμως πρέπει να μπορεί και μόνο του να χειριστεί στο μεγαλύτερο βαθμό και ανεξάρτητα την εργασία του.
Οι γονείς οφείλουν να είναι διαθέσιμοι ως προς τη βοήθεια που μπορεί να ζητηθεί από το παιδί τους. Η βοήθεια όμως πρέπει να δίνεται μόνο, όταν ζητείται και επίσης, αφού κρίνει ο γονιός ότι είναι απαραίτητη. Οι γονείς μπορούν να επεξηγήσουν την οδηγία της άσκησης και να κάνουν και κάποια παραδείγματα, ώστε το παιδί τους να κατανοήσει την άσκηση. Είναι πολύ σημαντικό για το παιδί να μπορέσει να βιώσει την επιτυχία της εκπλήρωσης μιας άσκησης. Άρα, οι γονείς πρέπει να αποφεύγουν να δίνουν απλά τις απαντήσεις στο παιδί τους, αλλά πρέπει να μάθουν το παιδί να ανακαλύπτει την απάντηση. O γονιός θα μπορούσε για παράδειγμα μερικές φορές να σκέφτεται δυνατά, δίνοντας έτσι το πρότυπο σκέψης και στο παιδί του. Πολλοί γονείς, όταν συνειδητοποιήσουν ότι το παιδί αντιμετωπίζει δυσκολίες σε συγκεκριμένα θέματα, συνηθίζουν να εισηγούνται ή να αναγκάζουν το παιδί τους να κάνει και άλλες παρόμοιες ασκήσεις. Αυτό είναι αρκετά βασανιστικό για το παιδί, ειδικά αν αυτό αντιμετωπίζει αυξημένες δυσκολίες. Οι ασκήσεις τις οποίες πολλές φορές βάζουν οι γονείς στα παιδιά τους μπορεί να προέρχονται από εκπαιδευτικά βοηθήματα τα οποία κυκλοφορούν στο εμπόριο. Τα εκπαιδευτικά όμως βοηθήματα στην πλειονότητά τους δεν απευθύνονται στους γονείς, αλλά στους εκπαιδευτικούς, οπόταν πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί ως γονείς γι’ αυτό.
Προβλήματα τα οποία είναι πολύ σύνθετα μπορούν να σπάζουν σε μικρότερα μέρη σε πρώτη φάση, με στόχο το παιδί στη συνέχεια να μπορεί από μόνο του να εκτελέσει τη τεχνική αυτή. Προσοχή στα σχόλια τα οποία γίνονται από εσάς κατά την κατ‘ οίκον σχολική εργασία του παιδιού σας. Θεωρείται ως ιδιαίτερα σημαντική παράμετρος στην επιτυχία ενός παιδιού η κατανόηση των αναγκών του από τους γονείς του. Πολλές φορές παρατηρείται το φαινόμενο οι γονείς να μην είναι ικανοποιημένοι από την επίδοση του παιδιού τους και να επιζητούν όλο και περισσότερα από το παιδί τους. Ο γονιός πρέπει να γνωρίζει ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες του παιδιού του και να σέβεται το χρόνο και τον τρόπο με τον οποίο το παιδί του μαθαίνει. Ο ρυθμός μάθησης είναι ξεχωριστός για το κάθε άτομο και αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό από τους γονείς.
Οι γονείς πρέπει να ενθαρρύνουν ακόμη και την πιο μικρή προσπάθεια του παιδιού τους. Δεν πρέπει να περιμένουν τεράστια πρόοδο, για να επιβραβεύσουν το παιδί τους. Η επιβράβευση πρέπει να είναι συνεχής και έντονη. Καλά είναι να αποφεύγονται οι υλικές επιβραβεύσεις, γιατί ο στόχος είναι να κατανοήσει το παιδί ότι η εν λόγω εργασία αποτελεί μια υποχρέωσή του. Άρα, με τον τρόπο αυτό αυξάνεται και η υπευθυνότητα του παιδιού. Επίσης, σε περίπτωση που το παιδί για οποιοδήποτε λόγο δεν έχει σημειώσει τη σχολική του εργασία, δε πρέπει οι γονείς του παιδιού να είναι εκείνοι οι οποίοι με κάποιο τρόπο θα ενημερωθούν γι’ αυτή. Στόχος είναι να βρει το παιδί τον τρόπο με τον οποίο θα την εξασφαλίσει, μια και αυτό έγκειται στη σφαίρα των υποχρεώσεών του.
Λύσεις που προτείνονται Λαμβάνοντας υπόψη τη σχετική με το θέμα μας βιβλιογραφία, οι λύσεις οι οποίες φαίνεται ότι έχουν βοηθήσει ιδιαίτερα τους γονείς στη δύσκολη θέση στην οποία μπορεί να βρεθούν, ανάμεσα στη σχολική εργασία του παιδιού τους και στους ιδίους, είναι αρκετές. Καταρχάς, το φτιάξιμο ενός πίνακα. Στον πίνακα αυτό θα υπάρχουν όλα τα μαθήματα του αναλυτικού προγράμματος ανά μέρα της βδομάδας. Το παιδί θα ανατρέχει στον πίνακα αυτό, για να θυμηθεί τα μαθήματα τα οποία είχε τη συγκεκριμένη μέρα στο σχολείο και έτσι σε συνάρτηση με τα μαθήματα τα οποία έχει γραμμένα θα προχωρήσει στην οργάνωση του διαβάσματός του. Επίσης, με βάση αυτό τον πίνακα στη συνέχεια το παιδί πρέπει να ετοιμάσει τη βαλίτσα του για την επόμενη μέρα στο σχολείο. Αυτό είναι υποχρέωση του μαθητή και μόνο. Οι γονείς μπορούν σε μικρές ηλικίες να βοηθούν το παιδί τους στη διαδικασία αυτή, αλλά δεν ετοιμάζουν τη βαλίτσα ούτε αυτοί, αλλά ούτε και η οικιακή βοηθός τους.
Θέματα οργάνωσης Η οργάνωση αποτελεί ένα πολύ σημαντικό παράγοντα για την επιτυχία της σχολικής εργασίας και για το λόγο αυτό δραστηριότητες οι οποίες περιλαμβάνονται στον τομέα αυτό πρέπει να αποκτηθούν από το παιδί. Καταρχάς το παιδί μπορεί να οργανώνει τα διάφορα φυλλάδια που παίρνει από το σχολείο σε φάιλς διαφορετικού χρώματος. Με αυτό τον τρόπο τα φυλλάδια που αφορούν το μάθημα των ελληνικών μπορούν, για παράδειγμα, να μπαίνουν σε κόκκινο φάιλ κ.ο.κ. Έτσι αποφεύγεται η πιθανότητα να υπάρχουν διάσπαρτα φυλλάδια, τσαλακωμένα στη βαλίτσα του μαθητή. Μάλιστα τα φυλλάδια αυτά μπορούν να ταξινομούνται, προτού ξεκινήσει η εκτέλεση της σχολικής εργασίας του μαθητή.
Η ίδια φιλοσοφία μπορεί να υπάρχει και στο σημειωματάριο ενός παιδιού το οποίο μπορεί να είναι χωρισμένο ανά μάθημα. Πολύ καλή είναι η εισήγηση να υπάρχει ένας ξεχωριστός χώρος στο σπίτι όπου θα τοποθετούνται οι ανακοινώσεις που φέρνει το παιδί από το σχολείο. Επίσης, μπορεί να οριστεί ένας άλλος ξεχωριστός χώρος στο σπίτι στον οποίο θα τοποθετούνται όλα όσα πρέπει να επιστρέφονται στο σχολείο.
Η χρήση οπτικών διαγραμμάτων ή και μνημονικών βοηθημάτων βοηθούν πολύ τους μαθητές στο να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την κατ‘ οίκον σχολική τους εργασία. Τα οπτικά διαγράμματα βοηθούν ιδιαίτερα τους μαθητές στο να οργανώσουν όσα διάσπαρτα υπάρχουν μέσα στο μυαλό τους, για να μπορέσουν στη συνέχεια να εκφραστούν μέσω του γραπτού ή του προφορικού λόγου. Έτσι για παράδειγμα ένα παιδί το οποίο καλείται να γράψει ένα «Σκέφτομαι και Γράφω» για το σπίτι του, θα βοηθηθεί ιδιαίτερα, αν τον οργανώσουμε στις πληροφορίες που πρέπει να αναφέρει, π.χ. εσωτερικό του σπιτιού, εξωτερικό του σπιτιού κ.ο.κ, κάνοντας δηλαδή με τη βοήθειά του ένα σχεδιάγραμμα/σκελετό/δομή της έκθεσης. Οφείλουμε να εμπεδώσουμε σ‘ αυτό την ανάγκη ύπαρξης δομημένου λόγου στον οποίο θα περιέχονται τα ακόλουθα: Πρόλογος - Κύριο Θέμα - Επίλογος.
Η χρήση μνημονικών βοηθημάτων βοηθά τους μαθητές να θυμούνται κανόνες γραμματικής, σειρά γεγονότων, κ.ο.κ., στοιχεία τα οποία με άλλο τρόπο θα δυσκολεύονταν να ανακαλέσουν. Στη χρήση μνημονικών βοηθημάτων πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, γιατί δε σημαίνει ότι το μνημονικό βοήθημα που μας βοηθά εμάς είναι κατάλληλο να βοηθήσει απαραίτητα και το παιδί μας. Πρέπει να προσπαθούμε τα μνημονικά βοηθήματα να δημιουργούνται με τη βοήθεια του παιδιού μας.
Ο μετρητής χρόνου ή το χρονόμετρο για μια μερίδα μαθητών φαίνεται να είναι ένα χρήσιμο βοήθημα, γιατί, με τον τρόπο αυτό, οργανώνουν πολύ καλύτερα το χρόνο τους και δεν αφήνουν το χρόνο να κυλά χωρίς να είναι παραγωγικοί. Ο μαθητής πρέπει να εκπαιδευτεί στη χρήση αυτού του βοηθήματος. Άρα, οι γονείς ορίζουν το χρόνο τον οποίο θα χρειαστεί ένας μαθητής και στη συνέχεια χρησιμοποιούν το χρονόμετρο. Έτσι οι γονείς μπορούν να ενημερώνουν το παιδί τους για το χρόνο που του απομένει, για να ολοκληρώσει την εργασία του. Αυτό το εργαλείο μπορεί να είναι ιδιαίτερα αγχωτικό για κάποια παιδιά, γι’ αυτό και πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στη χρήση του.
Αντιμετώπιση λαθών Πολλές φορές κατά τη διαδικασία της διεκπεραίωσης της κατ‘ οίκον σχολικής εργασίας παρατηρείται ότι ο γονιός του παιδιού, εξαιτίας της καθημερινής του κόπωσης ή εξαιτίας των δυσκολιών που τυχόν αντιμετωπίζει το παιδί του, θυμώνει και μερικές μάλιστα φορές έντονα, τιμωρώντας κιόλας το παιδί του.
Αυτό αναμφίβολα είναι μια τακτική η οποία δεν πρόκειται να βοηθήσει το παιδί να αντιμετωπίσει θετικά την εργασία αυτή. Ένα παιδί ειδικά, όταν αυτό αντιμετωπίζει δυσκολίες, πρέπει να μη φοβάται ότι κάνοντας λάθη είτε θα τιμωρηθεί είτε θα απογοητεύσει το γονιό του. Οι γονείς είναι πολύ σημαντικό να περάσουν το μήνυμα ότι μαθαίνουμε μέσα από το λάθη μας. Επίσης, τη φιλοσοφία ότι τα λάθη δεν είναι μόνο αποδεκτά, αλλά και αναμενόμενα πρέπει να την ενστερνιστούν τα παιδιά μας. Το κάθε λάθος που θα γίνει θα αποτελέσει αφορμή συζήτησης, σχετικά με το τι θα μπορούσε να γίνει, ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση. Πολύ σημαντικό είναι ακόμη οι γονείς να προσπαθήσουν να μιλούν με τα παιδιά τους για τα συναισθήματα που τους προκαλεί η αποτυχία και τα λάθη τους. Τα λάθη δε πρέπει να τιμωρούνται, αλλά να συζητούνται από τους γονείς και τα παιδιά τους όσο το δυνατό πιο ελεύθερα.
Σχέση σχολείου - σπιτιού Η σχέση σχολείου-σπιτιού κρίνεται ως μια ιδιαίτερα σημαντική σχέση, σχετικά με την επιτυχία που θα έχει ένας μαθητής στις στρατηγικές μελέτης. Πολλές φορές παρατηρείται το φαινόμενο ο μαθητής να χρησιμοποιεί μια τεχνική ή στρατηγική την οποία διδάχθηκε στο σχολείο, ενώ στο σπίτι ο γονιός του, με βάση τη δική του πείρα ως μαθητής, πιστεύει ότι υπάρχει άλλη πιο αποτελεσματική στρατηγική και επιμένει όπως το παιδί του χρησιμοποιεί άλλη τεχνική. Αυτή η διάσταση απόψεων που δημιουργείται ανάμεσα στις συστάσεις του σχολείου και του σπιτιού δημιουργεί μια αναστάτωση στο μαθητή, ο οποίος δεν μπορεί να αποφασίσει τι είναι ευκολότερο για αυτόν, ειδικά στην περίπτωση που ο μαθητής θέλει να ικανοποιήσει τόσο το γονιό του όσο και το δάσκαλό του. Είναι σημαντικό οι γονείς να ενημερώνονται για τις τεχνικές που χρησιμοποιεί το σχολείο και να προσπαθούν να τις ακολουθούν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι εκπαιδευτικοί είναι αυτοί οι οποίοι είναι επιστημονικά καταρτισμένοι, για να διδάξουν τις τεχνικές και ως αποτέλεσμα αυτού πρέπει να ακολουθούνται οι εισηγήσεις τους, οι οποίες ενδεχομένως να στηρίζονται είτε σε προϋπάρχουσα γνώση ή να στηρίζουν στη συνέχεια επόμενη γνώση.
Υπάρχουν μαθητές οι οποίοι, εξαιτίας δυσκολιών που αντιμετωπίζουν, πιθανόν να χρειαστούν διαφοροποίηση όσον αφορά την κατ‘ οίκον σχολική εργασία την οποία θα μεταφέρουν στο σπίτι τους. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να υπάρχει πολύ στενή συνεργασία ανάμεσα στο σχολείο και στο σπίτι. Οι γονείς πρέπει να είναι ενημερωμένοι και να συμφωνούν με τις διαφοροποιήσεις αυτές, οι οποίες δε θα περιλαμβάνουν την ποσοτική μείωση των ασκήσεων του παιδιού για το σπίτι, αλλά την ποιοτική διαφοροποίηση των εργασιών που δίνονται στο μαθητή. Έτσι, για παράδειγμα μπορεί ένας μαθητής χωρίς δυσκολία να πρέπει να γράψει μια συγκεκριμένη έκθεση για το σπίτι, ενώ ένας άλλος μαθητής να πρέπει να γράψει στον υπολογιστή ή να μαγνητοφωνήσει την έκθεσή του. Σκοπός της παροχής διαφοροποιημένης σχολικής εργασίας είναι να αυξηθεί η λειτουργικότητα του μαθητή και να μειωθεί η ανάλωση του μαθητή με θέματα τα οποία ή δεν τον ενδιαφέρουν ή δεν είναι τόσο σημαντικά για τη μαθητική του ζωή.
Οι γονείς πρέπει να κατανοήσουν ότι η διαφοροποίηση σέβεται το διαφορετικό ρυθμό και το διαφορετικό τρόπο με τον οποίο ο κάθε μαθητής μαθαίνει. Έτσι, αντί να έχουμε σε κάποια χρόνια ένα μαθητή ο οποίος έχει παραιτηθεί εξαιτίας των πολλαπλών ματαιοτήτων που έχει βιώσει στο σχολικό σύστημα, προτιμούμε να έχουμε ένα μαθητή ο οποίος αντιμετωπίζει τη γνώση θετικά και πιστεύει μάλιστα ότι και αυτός, όπως και οι υπόλοιποι μαθητές, δικαιούνται να έχουν πρόσβαση στη γνώση. Η γνώση είναι δικαίωμα του κάθε μαθητή και πρέπει να βρεθούν οι τρόποι για πρόσβαση προς αυτή.
Καταληκτικές σκέψεις Η κατάκτηση των στρατηγικών μελέτης αποτελούν ύψιστη σημασία στην επιτυχία ή στην αποτυχία που μπορεί να έχει ένας μαθητής στη μαθητική του ζωή. Για την κατάκτηση των στρατηγικών μελέτης σε ένα βαθμό ευθύνεται και η οικογένεια του παιδιού, η οποία πρέπει να διαδραματίσει ένα ιδιαίτερα στηρικτικό ρόλο σε αυτό.
Οι γονείς πρέπει να θυμούνται ότι η σχολική εργασία αποτελεί μόνο ένα μέρος της ζωής του παιδιού τους, αρκετά σημαντικό, όχι όμως το πιο σημαντικό. Αν οι ίδιοι νιώθουν ότι αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις πιθανές δυσκολίες οι οποίες μπορεί να προκύψουν, θα ήταν ιδιαίτερα επωφελές τόσο για τους ίδιους όσο και για το ίδιο το παιδί να απευθυνθούν για βοήθεια σε άλλα άτομα, τα οποία έχουν ως επάγγελμα το συγκεκριμένο αντικείμενο. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούν να επικεντρωθούν ανεπηρέαστοι στο γονικό τους ρόλο, ο οποίος άλλωστε είναι και ο πιο σημαντικός γι’ αυτούς. Οι εντάσεις και οι τριβές οι οποίες μπορεί να υπάρξουν μπορεί να αποβούν ιδιαίτερα τραυματικές για το παιδί και γι’ αυτό πρέπει με κάθε τρόπο να αποφευχθούν.
Πρέπει να απολαύσουμε τη ζωή μας με το παιδί ή με τα παιδιά μας, προσπαθώντας στο δυνατό βαθμό να τα βοηθήσουμε ή να τα στηρίξουμε στο δύσκολο δρόμο απόκτησης της γνώσης. Τα παιδιά πρέπει να είναι θετικά προσκείμενα στη γνώση και αυτό πρέπει να διαφυλαχθεί από τους γονείς τους με κάθε τρόπο. Θα πρέπει τέλος να θυμόμαστε ότι η γνώση δεν μπορεί να στηριχθεί, αν δεν υπάρξουν πρώτα οι στρατηγικές, οι τεχνικές και φυσικά το κίνητρο, για να την στηρίξουν.
www.paidiatros.com
Περισσότερες συμβουλές εδώ.