Πότε αλλάζουν τόνο τα ουσιαστικά

Αποστόλης Ζυμβραγάκης
0
1. Τα θηλυκά σε  (σκέψη, κυβέρνηση κτλ.) σχηματίζουν τη γενική σε -ης και σε -έως, π.χ.: σκέψης και σκέψεωςκυβέρνησης και κυβερνήσεως κτλ. Όσα, όμως, έχουν λαϊκή προέλευση, μόνο σε -ηςθύμηση - θύμησηςγέμιση - γέμισης κτλ.

2. Τα προπαροξύτονα, αρσενικά και θηλυκά σε -ος κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα στη γενική του ενικού και στη γενική και αιτιατική του πληθυντικού:
ο δήμαρχος - του δημάρχου - των δημάρχων - τους δημάρχους
η διάμετρος - της διαμέτρου - των διαμέτρων - τις διαμέτρους.
Διατηρούν τον τόνο στην προπαραλήγουσα, σ' όλες τις πτώσεις ενικού και πληθυντικού, οι πολυσύλλαβες και οι λαϊκές λέξεις: του αντίκτυπουτου ανήφορουτου εξάψαλμουτου καλόγερουτου ρινόκερου, του γκόμενου, του παίδαρου κτλ.

3. Τα προπαροξύτονα ουδέτερα σε -ο κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα στη γενική ενικού και πληθυντικού, π.χ.: το άτομο - του ατόμου - των ατόμωντο συμβούλιο - του συμβουλίου - των συμβουλίων, κτλ.
Διατηρούν τον τόνο στην προπαραλήγουσα, σ' όλες τις πτώσεις, οι πολυσύλλαβες και οι λαϊκές λέξεις, π.χ.: του σίδερου, του σέλινου κτλ.

Περισσότερα φιλολογικά θέματα εδώ.


Δημοσίευση σχολίου

0Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου (0)