Οι χάρτες που βλέπαμε στην παιδική μας ηλικία, ειδικά στο σχολείο είχαν στόχο να μας διαμορφώσουν μια γενική άποψη της γεωγραφίας του πλανήτη. Έχετε αναρωτηθεί, όμως, αν απεικονίζονται όλοι οι παγκόσμιοι χάρτες με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις χώρες; Ή ποικίλλουν από χώρα σε χώρα; Η αλήθεια είναι, ότι κάθε χώρα έχει την δική της εκδοχή του παγκόσμιου χάρτη.
Αυτό είναι σημαντικό, καθώς πολλοί από εμάς βασίζουμε υποσυνείδητα τον τρόπο, που βλέπουμε τον κόσμο πάνω στους χάρτες με τους οποίους μεγαλώσαμε. Πιστεύουμε, ότι οι χώρες, που έχουν κυρίαρχο ρόλο, τοποθετούνται στο κέντρο του χάρτη και οι χώρες με βοηθητικό ρόλο στην περιφέρεια αυτών.
Παρακάτω θα δείτε 7 χάρτες, που αποδεικνύουν την παραπάνω θεωρία. Δηλαδή, τις διαφορετικές αντιλήψεις που βασίζονται στην εκάστοτε κουλτούρα. Το πως θα διαμορφωθεί ο κάθε χάρτης εξαρτάται από 3 πράγματα:
1) το κέντρο του χάρτη σε σχέση με την Δύση και την Ανατολή
2) την αντίληψη του Νότια και Βόρεια
3) την μέθοδο προβολής, που χρησιμοποιείται.
- Παγκόσμιος χάρτης σύμφωνα με την Ρωσία.
Ο κάθετος άξονας του κόσμου, δηλαδή το κεντρικό σημείο μεταξύ Ανατολής και Δύσης, περνάει μέσα από την πρωτεύουσα της Ρωσίας, την Μόσχα. Τόσο η Αμερική όσο και η Αυστραλία βρίσκονται περιφερειακά του κόσμου. Ο Ειρηνικός Ωκεανός δεν γίνεται αντιληπτός ως ένας ενιαίος χώρος.
- Παγκόσμιος χάρτης σύμφωνα με την Ευρώπη.
Ο κεντρικός άξονας περνάει μέσα από το Λονδίνο. Όπως και στον χάρτη της Ρωσίας, η Αμερική και η Αυστραλία βρίσκονται στην περιφέρεια και ο Ειρηνικός ωκεανός δεν γίνεται αντιληπτός ως ενιαίος χώρος.
Επίσης, ο Ισημερινός, δηλαδή το κεντρικό σημείο μεταξύ Νότιου και Βόρειου Πόλου, μετατοπίζεται στο χαμηλότερο κομμάτι του χάρτη, πράγμα που καθιστά την Αφρική, την Λατινική Αμερική και την Αυστραλία μικρότερες σε μέγεθος από ότι είναι στην πραγματικότητα, σε σχέση με την Βόρεια Αμερική, την Ασία και την Ευρώπη.
- Παγκόσμιος χάρτης σύμφωνα με τις Η.Π.Α.
Ο κάθετος άξονας περνάει μέσα από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Αμερική απεικονίζεται ως ένα νησί ανάμεσα στον Ειρηνικό και Ατλαντικό Ωκεανό. Όπως και στον ευρωπαϊκό παγκόσμιο χάρτη ο ισημερινός τοποθετείται πιο χαμηλά, κάνοντας την Αμερική, την Ευρώπη και την Ασία να φαίνονται μεγαλύτερες από ότι είναι στην πραγματικότητα.
Επιπλέον, για τους Αμερικανούς είναι πιο δύσκολο να αντιληφθούν τη Ρωσία, την Ινδία και την Κίνα: στο χάρτη τους, οι χώρες αυτές φαίνονται δύο φορές, τόσο στη Δύση όσο και στην Ανατολή.
- Παγκόσμιος χάρτης σύμφωνα με την Κίνα.
Η Κίνα απεικονίζεται σαν να είναι στα δυτικά του Ειρηνικού Ωκεανού. Όλες οι ήπειροι έχουν πρόσβαση σε αυτόν τον ωκεανό, εκτός από την Ευρασία και την Αφρική, οι οποίες είναι τοποθετημένες στην περιφέρεια του πλανήτη.
- Παγκόσμιος χάρτης σύμφωνα με την Αυστραλία.
Οι Αυστραλιανοί ουσιαστικά έχουν γυρίσει ανάποδα τον χάρτη. Ο κάθετος άξονας απεικονίζεται να διαπερνάει την ενδοχώρα τους, αλλά επίσης τοποθέτησαν την χώρα τους πάνω από όλα τα άλλα, φέρνοντας ουσιαστικά τα πάνω κάτω.
Όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αυστραλία απεικονίζεται ως ένα νησί ανάμεσα σε 3 ωκεανούς, τον Ειρηνικό, τον Ινδικό και τον ωκεανό της Ανταρκτικής. Επίσης, ενώ σε όλους τους άλλους χάρτες η Ανταρκτική είναι χαμηλά στον χάρτη, εδώ τοποθετείται στην κορυφή.
- Παγκόσμιος χάρτης σύμφωνα με την Λατινική Αμερική.
Όπως και με τον χάρτη της Αυστραλίας, η Λατινική Αμερική τοποθετείται στην κορυφή του χάρτη. Αυτό δίνει την εντύπωση, ότι κυριαρχεί τις υπόλοιπες χώρες. Η Λατινική Αμερική, γίνεται μια χερσόνησος ανάμεσα σε 2 ωκεανούς, τον Ινδικό και τον Ατλαντικό. Ο Ειρηνικός ωκεανός και η Ρωσία βρίσκονται στην περιφέρεια.
- Παγκόσμιος χάρτης σύμφωνα με την Χιλή.
Αυτός ο χάρτης του κόσμου αναπτύχθηκε με εντολή του Στρατιωτικού Γεωγραφικού Ινστιτούτου, με στόχο την ενδεχόμενη εισαγωγή του στα σχολικά εγχειρίδια της Χιλής. Όπως και με το αυστραλιανό χάρτη το «πρότυπο» του χάρτη,επίσης γύρισε ανάποδα, δίνοντας την εντύπωση ότι η Χιλή κατέχει δεσπόζουσα θέση στον κόσμο. Στο κέντρο του χάρτη βρίσκεται ο Ειρηνικός ωκεανός.
Αυτή η απεικόνιση του πλανήτη είναι στενά συνδεδεμένη με την εξαγγελία της σύγχρονης πολιτικής σκηνής της Χιλής, η οποία θέλει να γίνει ένα από τα πιο σημαντικά επιχειρηματικά κέντρα στην περιοχή του Ειρηνικού. Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν, η Χιλή είναι μοιάζει κάπως με την Κίνα. Τόσο η Αφρική όσο και η Ευρώπη τοποθετούνται στην περιφέρεια.
Περισσότερα αφιερώματα εδώ.