“Τίποτα δεν δημιουργεί περισσότερο αυτοσεβασμό και αυτοπεποίθηση από την επίτευξη ενός στόχου!” – Thomas Carlyle, Άγγλος συγγραφέας
Τα παιδιά από πολύ νωρίς ξεκινούν να κάνουν όνειρα, “Όταν μεγαλώσω θέλω να γίνω δασκάλα, πιλότος, πυροσβέστης…”. Ακόμα και αν δεν το συνειδητοποιούν, τότε ξεκινούν να ορίζουν για πρώτη φορά τους στόχους τους! Όταν όμως θα μπορέσουν να κατανοήσουν το πόσο σημαντικοί είναι οι στόχοι και η θέσπισή τους, τότε είναι που θα βρεθούν ένα βήμα πιο κοντά στην εκπλήρωση των επιθυμιών και των ονείρων τους!
Για να το πετύχουν αυτό θα χρειαστούν τη βοήθεια και την ενθάρρυνση των γονιών. Οι γονείς είναι οι πρώτοι που θα βοηθήσουν τα παιδιά να πιστέψουν ότι τα πάντα μπορούν να συμβούν αρκεί να δουλέψουν προς αυτή την κατεύθυνση!
Η σημασία των στόχων…
Τα παιδιά που έχουν όνειρα ή στόχους (πχ. στα αθλήματα, στο σχολείο ή σε οτιδήποτε άλλο), τα πηγαίνουν καλύτερα στους περισσότερους τομείς της ζωής τους σε σχέση με τα παιδιά που δεν έχουν σχέδια για το μέλλον τους, αναφέρουν οι έρευνες.
Όταν τα παιδιά βάζουν στόχους αποκτούν ένα σκοπό, και ο σκοπός αυτός μπορεί να ενισχύσει και να βελτιώσει την αυτοπεποίθησή τους. Επιπλέον, όταν τα παιδιά έχουν στόχους συγκεντρώνονται σε αυτούς και παίρνουν καλύτερες αποφάσεις (πχ. αν βρίσκονται κοντά στο στόχο τους ή παρεκκλίνουν από αυτόν). Οι στόχοι μπορούν να κατευθύνουν τη συμπεριφορά και να ορίζουν τις προτεραιότητές μας!
Οι στόχοι δίνουν κίνητρο και νόημα στο παιδιά. Όταν οι στόχοι είναι ουσιαστικοί και προσωπικοί, τα παιδιά θέλουν και επιδιώκουν να φτάσουν στην επίτευξή τους. Έχοντας στόχους επομένως, κερδίζουν κίνητρο και ενέργεια για να συνεχίσουν να προσπαθούν!
Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς;
Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού μπορούν να διαμορφωθούν και ανάλογοι στόχοι. Αρχικά είναι σημαντικό οι γονείς να μιλήσουν στα παιδιά για το πόσο χρήσιμο και σημαντικό είναι να βάζουμε στόχους στην καθημερινότητά μας.
Οι γονείς μπορούν να χρησιμοποιήσουν παραδείγματα από την καθημερινή τους ζωή όπως τη διαχείριση των χρημάτων για να τονίσουν την αναγκαιότητα των στόχων. Αν ο στόχος σας είναι να εξοικονομήσετε κάποια χρήματα στο τέλος του μήνα για να πάρετε κάτι στην οικογένειά σας, δείχνετε ένα θετικό στόχο με θετικό αποτέλεσμα, και επίσης μπορείτε να συζητήσετε με το παιδί τις θυσίες που θα χρειαστούν για να τον πετύχετε.
Στη συνέχεια οι γονείς μπορούν μαζί με το παιδί να σκεφτούν κάποιους στόχους που θέλει να βάλει το παιδί σχετικά με το σχολείο και τα μαθήματα, με τον αθλητισμό ή άλλες δραστηριότητες, για τις σχέσεις του με φίλους ή τα αδέλφια του. Το παιδί θα επιλέξει το ίδιο τι θέλει να βάλει ως στόχο έτσι ώστε να αποκτήσει περισσότερο νόημα και κίνητρο για να προσπαθήσει.
Στην επόμενη φάση είναι σημαντικό να βοηθήσουν οι γονείς το παιδί να γράψει το στόχο του σε ένα χαρτί με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εύκολα μετρήσιμος. Για παράδειγμα, ο στόχος του μπορεί να είναι η βελτίωση της ανάγνωσης μέσα από καθημερινή εξάσκηση.
Όταν διαμορφωθεί ο στόχος, οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να αριθμήσει κάτω από αυτόν τα μικρότερα βήματα που θα χρειαστούν για να επιτευχθεί. Έτσι, θα έχει ένα ξεκάθαρο δρόμο που θα πρέπει να ακολουθήσει. Ταυτόχρονα είναι σημαντικό να βρεθούν τα εμπόδια που μπορεί να εμφανιστούν στην προσπάθεια εκπλήρωσης του στόχου, καθώς και οι τρόποι για να τα ξεπεράσει.
Όταν ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, το χαρτί μπορεί να μπει σε ένα εμφανές μέρος έτσι ώστε να θυμίζει στο παιδί το στόχο του. Εκεί πάνω μπορεί να καταγράφεται ο χρόνος που αφιερώνει καθημερινά το παιδί στο κάθε βήμα για να πετύχει αυτό που επιθυμεί.
Τέλος, οι γονείς είναι πολύ σημαντικό να επιβραβεύουν την προσπάθεια που κάνει το παιδί έτσι ώστε να το ενθαρρύνουν να συνεχίσει να δουλεύει τη δεξιότητα της θέσπισης στόχων. Ακόμα όμως και αν το παιδί δεν καταφέρει να φτάσει τον απώτερο στόχο του, βοηθήστε το να δει τα πολύτιμα πράγματα που έμαθε μέσα από τον προγραμματισμό και τον καθορισμό του στόχου του. Βοηθήστε το να μην χάνει την πίστη του όταν αποτυγχάνει σε κάτι. Ακόμα και αν η ζωή δεν μας τα φέρνει πάντα όπως τα προγραμματίζουμε, αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να σταματάμε να κυνηγάμε τα όνειρά μας. Εάν ένα σχέδιο δεν λειτουργεί, με θετική σκέψη μπορούμε να αναθεωρήσουμε το σχέδιο αυτό και να προσπαθήσουμε ξανά!
Βιβλιογραφία:
Miller, D. L. & Kelley, M. (1994). The Use of Goal Setting and Contingency Contracting for Improving Children’s Homework Performance. Journal of Applied Behavior Analysis, 27, 73-84.
Frost, S. (2013). How to Teach Children Goal Setting. Live Strong. Com.
Zimmerman, B. J., Bandura, A. & Martinez-Pons, M. (1992). Self-Motivation for Academic Attainment: The Role of Self-Efficacy Beliefs and Personal Goal Setting. American Educational Research Journal, 21, 663-676.