Το παιδί μεγαλώνοντας ξεδιπλώνει τις γλωσσικές ικανότητές του. Τα παιδιά είναι διαφορετικά μεταξύ τους και το κάθε ένα έχει το δικό του ρυθμό. Οσα περισσότερα ερεθίσματα δέχονται, τόσο πιο πλούσιο θα είναι και το λεξιλόγιό τους .
Μην ανησυχείτε εάν το μωρό σας αποκλίνει από αυτόν το μέσο όρο. Είπαμε, όλα τα παιδιά δεν εξελίσσονται με τον ίδιο ρυθμό. Εάν όμως παρατηρήσετε κάτι ανησυχητικό στην ανάπτυξή του, επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας.
Σύμφωνα με τον Σύλλογο Επιστημόνων Λογοπαθολόγων, Λογοθεραπευτών Ελλάδος (ΣΕΛΛΕ), για να ενισχύσετε την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλία τους παιδιού σας, μπορείτε να κάνετε τα ακόλουθα:
• Δώστε χρόνο στο παιδί σας να δείτε τι το ενδιαφέρει και πριν του μιλήσετε εξασφαλίστε την προσοχή του
• Δώστε του ευκαιρίες για επικοινωνία και χρόνο για να απαντήσει, βάζοντας έτσι τις βάσεις για τις αρχές της συζήτησης
• Χρησιμοποιήστε καθαρή ομιλία και μην κοροϊδεύετε ή επαναλαμβάνετε τις λανθασμένες εκφορές
• Χρησιμοποιήστε πλούσιο, σε λεξιλόγιο και σύνταξη λόγο καθώς κάνετε διάφορες δραστηριότητες π.χ. μπάνιο, ντύσιμο, τάισμα, βόλτα στο πάρκο
• Επεκτείνετε το λόγο του παιδιού από μία λέξη σε δύο ή τρεις π.χ. το παιδί λέει «κούκλα», εσείς λέτε «μια όμορφη κούκλα»
• Εμπλουτίστε το λεξιλόγιό του με βάση τις ήδη υπάρχουσες γνώσεις του π.χ. «Ας πάμε να αγοράσουμε μήλα. Τα μήλα είναι φρούτα και τα παίρνουμε από το μανάβικο. Τα πορτοκάλια και οι μπανάνες είναι κι αυτά φρούτα.»
• Διαβάστε παραμύθια και άλλα βιβλία στο παιδί και κάντε ερωτήσεις εναλλάξ με το παιδί ή ζητήστε του να μαντέψει τη συνέχεια της ιστορίας.
• Μάθετε στο παιδί μικρά τραγουδάκια ξεκινώντας από απλά δίστιχα με ρυθμό π.χ. πάει ο λαγός να πιει νερό.
• Παίξτε με παιχνίδια που ενισχύουν το λεξιλόγιο όπως το παιχνίδι με τις κατηγορίες «πρόσωπο- ζώο- φυτό- πράγμα»...
• Βοηθήστε το παιδί να καταλάβει και να μάθει να κάνει ερωτήσεις.
• Ενθαρρύνετέ το να ζητάει εξηγήσεις όταν δεν καταλαβαίνει μια λέξη
• Μιλήστε για χρονικές και χωρικές σχέσεις (π.χ. πριν, μετά, πάνω, κάτω...)
• Δείξτε πράγματα που ναι ίδια ή διαφορετικά (ενσωματώστε τις έννοιες αυτές στο παιχνίδι π.χ. ψηλό ζώο- κοντό ζώο)
• Δουλέψτε την ομαδοποίηση (π.χ. φρούτα με φρούτα...)
• Δραστηριότητες: ποιο δεν ταιριάζει και γιατί.
• Παιχνίδι ρόλων: στο μανάβη, στο κομμωτήριο, στο γιατρό...
• Δραματοποιήστε παιδικά παραμύθια και διατηρείστε τη μελωδικότητα της φωνής σας, διάλογοι με κούκλες.
• Ζητήστε τη γνώμη του σε θέματα όπως: τι χρειάζεστε από το σούπερ μάρκετ, τι δώρο θα άρεσε στον ξάδερφό του κλπ.
• Φροντίστε να μη φαίνεται ότι το διορθώνετε αλλά καθοδηγήστε τις απαντήσεις του συντακτικά επαναλαμβάνοντας τη φράση με τον κατάλληλο τρόπο.
• Δώστε του ευκαιρίες για επικοινωνία και χρόνο για να απαντήσει, βάζοντας έτσι τις βάσεις για τις αρχές της συζήτησης
• Χρησιμοποιήστε καθαρή ομιλία και μην κοροϊδεύετε ή επαναλαμβάνετε τις λανθασμένες εκφορές
• Χρησιμοποιήστε πλούσιο, σε λεξιλόγιο και σύνταξη λόγο καθώς κάνετε διάφορες δραστηριότητες π.χ. μπάνιο, ντύσιμο, τάισμα, βόλτα στο πάρκο
• Επεκτείνετε το λόγο του παιδιού από μία λέξη σε δύο ή τρεις π.χ. το παιδί λέει «κούκλα», εσείς λέτε «μια όμορφη κούκλα»
• Εμπλουτίστε το λεξιλόγιό του με βάση τις ήδη υπάρχουσες γνώσεις του π.χ. «Ας πάμε να αγοράσουμε μήλα. Τα μήλα είναι φρούτα και τα παίρνουμε από το μανάβικο. Τα πορτοκάλια και οι μπανάνες είναι κι αυτά φρούτα.»
• Διαβάστε παραμύθια και άλλα βιβλία στο παιδί και κάντε ερωτήσεις εναλλάξ με το παιδί ή ζητήστε του να μαντέψει τη συνέχεια της ιστορίας.
• Μάθετε στο παιδί μικρά τραγουδάκια ξεκινώντας από απλά δίστιχα με ρυθμό π.χ. πάει ο λαγός να πιει νερό.
• Παίξτε με παιχνίδια που ενισχύουν το λεξιλόγιο όπως το παιχνίδι με τις κατηγορίες «πρόσωπο- ζώο- φυτό- πράγμα»...
• Βοηθήστε το παιδί να καταλάβει και να μάθει να κάνει ερωτήσεις.
• Ενθαρρύνετέ το να ζητάει εξηγήσεις όταν δεν καταλαβαίνει μια λέξη
• Μιλήστε για χρονικές και χωρικές σχέσεις (π.χ. πριν, μετά, πάνω, κάτω...)
• Δείξτε πράγματα που ναι ίδια ή διαφορετικά (ενσωματώστε τις έννοιες αυτές στο παιχνίδι π.χ. ψηλό ζώο- κοντό ζώο)
• Δουλέψτε την ομαδοποίηση (π.χ. φρούτα με φρούτα...)
• Δραστηριότητες: ποιο δεν ταιριάζει και γιατί.
• Παιχνίδι ρόλων: στο μανάβη, στο κομμωτήριο, στο γιατρό...
• Δραματοποιήστε παιδικά παραμύθια και διατηρείστε τη μελωδικότητα της φωνής σας, διάλογοι με κούκλες.
• Ζητήστε τη γνώμη του σε θέματα όπως: τι χρειάζεστε από το σούπερ μάρκετ, τι δώρο θα άρεσε στον ξάδερφό του κλπ.
• Φροντίστε να μη φαίνεται ότι το διορθώνετε αλλά καθοδηγήστε τις απαντήσεις του συντακτικά επαναλαμβάνοντας τη φράση με τον κατάλληλο τρόπο.