Λένε – και είναι γεγονός – ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα, που γιορτάζει την επέτειο για την είσοδό της, στον πόλεμο. Όταν όλες χώρες γιορτάζουν τη λήξη αυτού.
Ωστόσο, δεν είναι τίποτε τυχαίο. Η ενότητα όλων των Ελλήνων, η περηφάνια για την αντίσταση μίας μικρής χώρας απέναντι στις ιταμές αξιώσεις μίας μεγάλης και ισχυρής στρατιωτικά χώρας, ο ενθουσιασμός και η δίψα για να διώξουν μακριά κάθε επίδοξο κατακτητή της χώρας μας, είναι συναισθήματα, που δε μοιράζονται μόνο οι επόμενες γενιές.
Το ίδιο ένιωθαν και την εποχή εκείνη, μικροί και μεγάλοι, κάθε ηλικίας, γυναίκες, άνδρες, παιδιά.
Το πρωί της Δευτέρας, της 28ης Οκτωβρίου ο ελληνικός λαός ξύπνησε με τις σειρήνες του πολέμου, να ηχούν παντού. Λίγες ώρες πριν, ο Ιωάννης Μεταξάς, είχε πει το μεγάλο «Όχι» στις ιταμές απαιτήσεις των Ιταλών, για να τους παραχωρήσει η Ελλάδα «γη και ύδωρ». Κι ενώ θα περίμενε κανείς ότι τα νέα του πολέμου θα σκορπούσαν φόβο και αγωνία, ένα σύννεφο γενναιότητας απλώθηκε παντού.
Όλοι βγήκαν έξω στους δρόμους, τραγουδώντας εμβατήρια και ζητωκραυγάζοντας, μέχρι να κλείσει όλων ο λαιμός. Ωστόσο, κανείς ενδεχομένως να μη φανταζόταν, τα σκληρά χρόνια που θα ακολουθούσαν και θα κρατούσαν, όσο η Κατοχή των Γερμανών.
Τα χρόνια αυτά ήταν διαφορετικά, δύσκολα, επίπονα, σημάδεψαν τη γενιά εκείνη, αλλά και τις επόμενες. Οι μανάδες και τα παιδιά που έμειναν πίσω, έζησαν το σκληρό πρόσωπο της φτώχειας, της πείνας, της εξαθλίωσης. Στην καρδιά της Κατοχής ξεκίνησαν τα συσσίτια. Ουρές ολόκληρες από μανάδες, χήρες ή με άνδρες στο μέτωπο, σκελετωμένες και εξαθλιωμένα από την πείνα, παιδιά. Περίμεναν καρτερικά στις ουρές για μία κουτάλα ξερά φασόλια κι ένα κομμάτι ψωμί. Κι επέστρεφαν στο σπίτι με φόβο, ανασφάλεια, για να μοιραστεί μία οικογένεια ολόκληρη, μία μπουκιά φαΐ.
Τα συσσίτια ήταν μία φορά τη μέρα, μανάδες έδιναν το μερίδιο τους στα παιδιά. Τον χειμώνα του 41 θα γραφτεί η πιο μαύρη σελίδα στη σύγχρονη ιστορία της χώρας μας. Το βαρύ εκείνο χειμώνα, οι νεκροί ξεπέρασαν τους 300.00, ενώ αν δεν υπήρχαν τα συσσίτια, θα ξεπερνούσαν τα εκατομμύρια! Μάλιστα, αν στο μενού υπήρχε κάτι επιπλέον, πέρα από τα ξερά φασόλια και το κομμάτι ψωμί, η μέρα για τα παιδιά, ήταν ξεχωριστή.
Δείτε παρακάτω φωτογραφίες της εποχής εκείνης, με παιδιά του τότε: