Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ένας καθηγητής Γ΄ Λυκείου είναι η ψυχολογική στήριξη ενός μαθητή. Η διδασκαλία της ύλης είναι το “εύκολο” κομμάτι: ένας ενημερωμένος καθηγητής γνωρίζει καλά το αντικείμενο και μπορεί να επιλέξει την διδακτική μεθοδολογία που ταιριάζει στους μαθητές του.
Η πραγματική δυσκολία είναι η στήριξη του μαθητή, η θετική ενίσχυση του, η βοήθεια στο να ξεδιαλύνει το κουβάρι στο μυαλό του. Ένας μαθητής Γ΄ Λυκείου, νιώθει το βάρος του κόσμου στους ώμους του, αφού καλείται να διαβάσει περισσότερη ύλη από παλαιότερα, να γράψει πιο ακαδημαϊκά και ταυτοχρόνως να βγάλει συγκεκριμένους βαθμούς.
Η κοινωνία πιέζει για επιτυχία, πολλές οικογένειες έχουν απόλυτη προτεραιότητα την επιτυχία των πανελλήνιων και ο 17χρόνος μαθητής πρέπει να παλέψει με τις προσδοκίες, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να βρει ποιος είναι ο στόχος του. Δυστυχώς, τα περισσότερα παιδιά δεν ξέρουν τι θέλουν να σπουδάσουν, ούτε έχουν σαφή κριτήρια επιλογής σχολών. Επίσης, δεν είναι λίγα τα παιδιά που δεν ξέρουν πώς να διαβάζουν αποδοτικά, παρότι για χρόνια είχαν καλούς βαθμούς.
Για αυτό, είναι υποχρέωση του καθηγητή να στέκεται δίπλα στους μαθητές και πέρα από την παροχή των γνώσεων να γίνεται ψυχολογικός συμπαραστάτης των παιδιών σε αυτή την δύσκολη προσπάθεια. Φυσικά, δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές για την προσέγγιση ενός παιδιού. Μέσα από την εμπειρία μου όμως, έχω καταλήξει στις παρακάτω συμβουλές, οι οποίες νιώθω ότι βοηθούν τους νεαρούς υποψήφιους.
Τι μπορούμε να πούμε σε έναν υποψήφιο πανελληνίων, λοιπόν;
- Βάλε στόχους. Βρες τι είναι αυτό που αγαπάς, αυτό που επιθυμείς, αυτό που θα συμπλήρωνε όμορφα την εικόνα που έχεις για τον μελλοντικό εαυτό σου. Μίλα με τους καθηγητές, ρώτα φοιτητές και επαγγελματίες των σχολών που σε ενδιαφέρουν, διάβασε τα προγράμματα σπουδών, βρες τις επαγγελματικές διεξόδους κάθε σχολής. Μάθε που θες να πας και μετά είναι ευκολότερο να ανοίξεις το μονοπάτι προς εκεί.
- Βρες το κίνητρο που θα σου δίνει ώθηση. Γράψε τους λόγους για τους οποίους θέλεις να σπουδάσεις γενικά, αλλά και στις τάδε σχολές ειδικότερα. Τί περιμένεις από τις πανεπιστημιακές σπουδές σου; Βάλε το χαρτί σε εμφανές σημείο ως υπενθύμιση.
- Νιώσε την φλόγα. Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από μαθητές που φθάνουν τρίτη Λυκείου και λένε “ο στόχος είναι να γράψω καλά και μετά θα βρω σχολή”. Πότε μετά; Ποιος διαβάζει για μήνες έχοντας ως στόχο το “καλά να είμαστε και θα βρω κάτι;”.
- Ζήτα βοήθεια. Συνεργάσου με τους καθηγητές σου, βρες καλά βοηθήματα και σημειώσεις, συζήτησε με μαθητές που τα κατάφεραν, μελέτησε τα παλιά θέματα. Σιγουρέψου ότι έχεις καταλάβει τι ζητάνε οι πανελλαδικές, αλλά και ότι έχεις δίπλα σου την σωστή βοήθεια.
- Ρώτα. Ρώτα, ξαναρώτα και ξαναρώτα κάθε απορία σου στους καθηγητές. Δεν υπάρχουν χαζές ερωτήσεις.
- Ρίξε τα εμπόδια. Ακόμα και αν η οικονομική κατάσταση της οικογένειας δεν επιτρέπει φροντιστήρια και είσαι εγκλωβισμένος σε ένα κακό σχολείο, υπάρχει λύση. Αναζήτησε κοινωνικά φροντιστήρια, εθελοντές καθηγητές, μίλα με φοιτητές, δανείσου παλιά βοηθήματα από κάποιον. Ενημερώσου για τυχόν υποτροφίες και επιδόματα που ίσως δικαιούσαι. Μην προκαταβάλεις ότι δεν θα μπορέσεις να σπουδάσεις. Ο πρώτος στόχος είναι να μπεις στην σχολή. Μετά, υπάρχουν λύσεις.
- Μάθε από τα λάθη σου. Σημείωσε τα λάθη σου, άκου τις αξιολογήσεις των καθηγητών, εντόπισε τις αδυναμίες σου. Συνήθως, οι μαθητές ακούνε επιφανειακά τις διορθώσεις και δεν συνειδητοποιούν ότι επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη ξανά και ξανά.
- Βρες την βαθύτερη αιτία των λαθών σου. Μια καλή στρατηγική είναι να ρωτήσεις πέντε φορές “γιατί;”. Έστω ότι δεν έγραψες ολοκληρωμένη την ερώτηση ανάπτυξης στην ιστορία. Γιατί; “Ξεκίνησα την απάντηση από λάθος παράγραφο”. Γιατί; “Γιατί η τάδε λέξη της εκφώνησης υπάρχει αυτούσια στην παράγραφο και μπερδεύτηκα”. Γιατί; “Γιατί δεν κατάλαβα ακριβώς την ερώτηση”. Γιατί; “Γιατί διάβασα βιαστικά την ερώτηση”. Γιατί; “Γιατί φοβήθηκα ότι δεν μου φτάνει ο χρόνος”. Αχά!
- Βρες τον τρόπο μελέτης που σου ταιριάζει. Ο καθένας είναι διαφορετικός και δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές.
- Οργάνωσε το πρόγραμμα σου. Υπολόγισε την ύλη, τον χρόνο μελέτης, τις εξωσχολικές δραστηριότητες, την ξεκούραση. Επέτρεψε στον εαυτό σου να ξεφύγει, αλλά μην αμελήσεις να αναπροσαρμόσεις το πρόγραμμα σου, αν δεις ότι δεν βγαίνει. Μην διστάσεις να χρησιμοποιήσεις ακόμα και τις υπενθυμίσεις του κινητού, αν είσαι από αυτούς που δεν έχουν καλή αίσθηση του χρόνου.
- Πάρτο απόφαση. Όπως λένε οι μανάδες μας, τρώγοντας έρχεται η όρεξη. Κανείς δεν γεννήθηκε διαβάζοντας και κανείς δεν διασκεδάζει διαβάζοντας ξανά και ξανά τα ίδια κεφάλαια. Μην περιμένεις να βρεις το κέφι για να διαβάσεις. Ξεκίνα να διαβάζεις και η όρεξη θα έρθει.
- Διώξτε τους περισπασμούς. Διάβασε σε ήσυχο μέρος με καλό φωτισμό, κλείσε το κινητό και μην ελπίζεις ότι το διάβασμα με φίλους θα σε βοηθήσει ιδιαίτερα. Καλύτερα μια ώρας ποιοτικό διάβασμα και μετά διάλειμμα, παρά τρίωρο “διάβασμα” με δεκάδες διακοπές για να στείλεις μηνύματα ή να δεις βιντεάκια στο κινητό.
- Βρες ισορροπία. Κοιμήσου σαν άνθρωπος, φάε καλό φαγητό, πήγαινε καμία βόλτα με τους φίλους σου. Δεν χρειάζεται να γίνεις ερημίτης για να μπεις σε μια σχολή. Ούτε θα γκρεμιστεί το σύμπαν αν πας μια βόλτα το Σαββατόβραδο.
- Κάνε επαναλήψεις. Η επανάληψη είναι μητέρα της μάθησης.
- Συγχώρεσε τον εαυτό σου. Δεν είναι ανάγκη να μαλώνεις τον εαυτό σου για τα κενά που έχεις, για το πόσο αργά ξεκίνησες προετοιμασία, για τα λάθη που κάνεις. Ό,τι έγινε έγινε, δεν είναι ανάγκη να σκέφτεσαι ξανά και ξανά τα λάθη του παρελθόντος. Επικεντρώσου στο τώρα και βρες την κατάλληλη στρατηγική για να καλύψεις τον χαμένο χρόνο.
- Δράσε έξυπνα. Όταν διαβάζεις καλό είναι να ξεκινάς από τα δύσκολα γιατί τότε είσαι πιο ξεκούραστος και άρα αυξάνονται οι πιθανότητες για καλή απόδοση. Όταν εξετάζεσαι, ξεκίνα από αυτά που ξέρεις καλά, ώστε να τα τελειώσεις εγκαίρως και να επικεντρωθείς στα δυσκολότερα. Σε κάθε περίπτωση, άσε χρόνο για επανέλεγχο και μην αφήσεις καμία ερώτηση αναπάντητη.
- Xρονομετρήσου. Τα θέματα των πανελληνίων είναι μπόλικα, οπότε συχνά το τρίωρο δεν επαρκεί. Όταν κάνεις τεστ προσομοίωσης, δες αν σου φτάνει ο χρόνος και εξασκήσου στο γραπτό λόγο ώστε να γράφεις πιο γρήγορα. Ειδικά σε μαθήματα όπως η έκθεση και η ιστορία, η καλή διαχείριση του χρόνου μπορεί να αποβεί καθοριστικής σημασίας.
- Υπογράμμισε. Όταν παίρνεις τα θέματα, υπογράμμισε λέξεις κλειδιά, αρίθμησε τα ζητούμενα, κύκλωσε τα δεδομένα, κάνε οτιδήποτε είναι απαραίτητο για να σιγουρέψεις πώς θα απαντήσεις σωστά. Μετά, ξανάδιαβασε τα θέματα. Μετά, ξαναδιάβασε τα άλλη μια φορά.
- Διατήρησε την ψυχραιμία σου. Αν τα βρεις δύσκολα, μην αφήσεις την εσωτερική σου φωνούλα να σε πανικοβάλει. Αντιθέτως, κλείσε τα μάτια, θυμήσου τον στόχο και την προετοιμασία που έκανες. Ο πανικός είναι κακός σύμβουλος.
Και να θυμάσαι: το καλύτερο καλοκαίρι είναι πάντα αυτό ανάμεσα στις πανελλήνιες και στο πρώτο έτος. Στον λόγο μου.
Περισσότερες συμβουλές εδώ.