Διαζύγιο: Μια κατάσταση απαιτητική και άβολη για όλη την οικογένεια που, δυστυχώς, σε μερικές περιπτώσεις είναι και αναπόφευκτη. Επακόλουθό της; Μια πολύ δύσκολη, φορτισμένη συναισθηματικά και επίπονη συζήτηση, την οποία πρέπει να κάνετε με τα παιδιά σας.
Όσο και αν σας πονάει, όσο και αν δεν θέλετε να τα πληγώσετε, τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν τι συμβαίνει στους γονείς τους.
Δεν χρειάζεται να μπείτε σε λεπτομέρειες για τους λόγους χωρισμού σας, αλλά σίγουρα δεν πρέπει να αφήσετε τα παιδιά σας στο σκοτάδι. Πώς μπορείτε να τους γνωστοποιήσετε με ομαλό τρόπο την τεράστια αυτή αλλαγή που θα συμβεί στη ζωή τους;
Παρακάτω σας παρουσιάζουμε μερικούς τρόπους προσέγγισης του ζητήματος εγκεκριμένους από επαγγελματίες...
- Έχετε πλάνο: Οι περισσότεροι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι η καλύτερη στιγμή για να μιλήσετε στο παιδί σας για το διαζύγιό σας είναι, όταν όλα θα έχουν τελειώσει. Όταν πλέον ο γονιός που θα φύγει από την οικογενειακή εστία έχει βρει καινούριο σπίτι, το έχει επιπλώσει και αυτό μπορεί να κατοικηθεί. Τα παιδιά χρειάζονται συγκεκριμένα σχέδια και πλάνα για να λειτουργήσουν. Διαφορετικά μπερδεύονται και αγχώνονται. Είναι, λοιπόν, προτιμότερο να έχετε ολοκληρώσει το δικό σας πλάνο και έπειτα να ενημερώσετε και τα παιδιά σας. Επίσης, πολλοί ειδικοί προτείνουν σε όσους γονείς έχουν παραπάνω από ένα παιδί να μιλήσουν για το διαζύγιο όταν θα είναι όλοι μαζί και εκείνοι ήρεμοι μεταξύ τους. Έτσι στη συνέχεια μπορούν πιο ομαλά να αντιμετωπίσουν τις αντιδράσεις των παιδιών ανάλογα με την ηλικία τους.
- Παρακολουθήστε τη συμπεριφορά τους: Όπως ήδη γνωρίζετε οι κινήσεις των παιδιών μιλούν δυνατότερα από τις λέξεις τους. Οπότε αφού μοιραστείτε μαζί τους τα νέα του διαζυγίου σας δώστε μεγαλύτερη προσοχή στο τι θα κάνουν. Αν παρατηρήσετε ότι τα παιδιά ή το παιδί σας κλαίει, έχει καταθλιπτικές τάσεις, θυμώνει εύκολα ή είναι πολύ αγχωμένο μπορείτε να ξανακάνετε μια ήρεμη κουβέντα μαζί του. Μην διστάσετε να ζητήσετε την βοήθεια ψυχολόγου για να απαλύνετε τον πόνο που μπορεί να νιώθει. Το διαζύγιο δεν είναι μια επίπονη διαδικασία μόνο για εσάς. Τα παιδιά βιώνουν πολύ πιο έντονα τέτοιες καταστάσεις από τους ενήλικες...
- Μην παίρνετε προσωπικά τον θυμό τους: Είναι φυσιολογικό το παιδί αφού μάθει τα νέα να ψάχνει κάποιον να κατηγορίσει, κάποιον για να ξεσπάσει όλα αυτά τα αμφιλεγόμενα συναισθήματα που μπορεί να νιώθει. Οι περισσότεροι ψυχολόγοι προτείνουν στους γονείς να μην παίρνουν προσωπικά αυτή την αντίδραση. Αφήστε τα παιδιά να νιώσουν πόνο, απογοήτευση και θυμό για το τέλος του γάμου των γονιών τους. Εκείνο που προτρέπουν οι ειδικοί τους γονείς να κάνουν είναι τηρούν μια κοινή στάση απέναντι στα παιδιά και να τα ενημερώνουν ότι για ό,τι συνέβη δεν υπάρχει ένας "κατηγορούμενος". Είναι απόφαση και των δύο γονιών!
- Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά δεν κατηγορούν τον εαυτό τους: Μια συνηθισμένη αντίδραση στο άκουσμα ενός διαζυγίου είναι τα παιδιά να κατηγορούν τον εαυτό τους για αυτό. Σκέφτονται πως αν ήταν πιο υπάκουα, αν τα πήγαιναν καλύτερα στο σχολείο, αν δεν τσακώνονταν με τα αδέρφια τους ίσως ο χωρισμός να μην συνέβαινε. Οι γονείς πρέπει σε κάθε περίπτωση και πολύ συχνά να βεβαιώνουν τα παιδιά τους ότι για την απόφαση του διαζυγίου δεν φταίνε εκείνα. Συζητήστε μαζί τους όσο πιο τακτικά μπορείτε. Αφήστε τα να σας ρωτήσουν, απαντήστε στις απορίες τους, δώστε τους τη δυνατότητα να μοιραστούν τις ανησυχίες και τα συναισθήματά τους. Με αυτό τον τρόπο, τονίζουν, οι ψυχολόγοι αποδεικνύετε ότι οι σκέψεις τους σημαίνουν κάτι για εσάς, ότι δεν παιρνούν απαρατήρητες...
- Επικοινωνήστε με τον δάσκαλο του σχολείου: Δεδομένου ότι δεν περνάτε όλη την ημέρα σας με τα παιδιά σας και προκειμένου να είστε σίγουροι για τη συμπεριφορά τους μπορείτε να επικοινωνήσετε και με το δάσκαλο ή τη δασκάλα του σχολείου τους. Οι εκπαιδευτικοί, επίσης, μπορεί να βοηθήσουν πολύ την ψυχολογία των παιδιών ειδικά αν εκείνα νιώθουν άνετα απέναντί τους.
- Να θυμάστε ότι τα παιδιά καταλαβαίνουν: Μην σας ξαφνιάσει αν το παιδί σας γνωρίζει, πριν ακόμα του μιλήσετε, ότι η σχέση με τον σύντροφό σας έχει αλλάξει. Τα παιδιά παρατηρούν πολλά και αντιλαμβάνονται διαφορετικά μηνύματα συνειδητά και υποσυνείδητα.
- Προσέξτε τις λέξεις που θα διαλέξετε: Το τι θα πείτε στα παιδιά σας για το διαζύγιο πρέπει να το σκεφτείτε πάρα πολύ καλά. Ειδικά, αν ο γάμος σας τελείωσε εξ’ αιτίας κάποιας εξωσυζυγικής σχέσης. Το να μιλήσετε στα παιδιά σας για κάποιον άλλο άνθρωπο που μπήκε ή θα μπει στη ζωή τους θα τους δημιουργήσει περισσότερο θυμό. Τους είναι πολύ δύσκολο να αντιληφθούν ότι οι διαπροσωπικές σχέσεις των ενηλίκων είναι περίπλοκες, ενώ είναι πιθανό αυτή η κατάσταση να τους δημιουργήσει και ανασφάλειες για τις μετέπειτα δικές τους σχέσεις.
- Ζητήστε επαγγελματική βοήθεια: Αν σας είναι ακόμη δύσκολο να μεταφέρετε τα νέα στα παιδιά σας ζητήστε την βοήθεια ενός οικογενειακού συμβούλου. Αν, μάλιστα, οι σχέσεις με το σύντροφό σας είναι τεταμένες μπορείτε να επισκεφθείτε πρώτα οι δυο σας τον ψυχολόγο και όταν νιώσετε πραγματικά έτοιμοι να μιλήσετε στα παιδιά σας.
