Το σχολείο, είτε στο Νηπιαγωγείο είτε στο Δημοτικό, είναι ένας σημαντικός σταθμός κάθε παιδιού. Ο τρόπος που περνά στο σχολείο είναι ικανός να το χαρακτηρίζει μια ζωή. Κανένα παιδί δεν θέλει να έχει αποτυχίες, και να έχει προβλήματα στο σχολικό περιβάλλον. Υπάρχει, όμως, «συνταγή» για να γίνει καλός μαθητής;
O πιο καλός ο μαθητής…
Όλοι οι γονείς θα το παιδί τους να είναι επιμελής μαθητής και συνεπής στις σχολικές του υποχρεώσεις, και να έχει καλές σχέσεις, με τους δασκάλους και τους συμμαθητές του και, αν όλα αυτά συνοδεύονται και με καλούς βαθμούς ακόμα καλύτερα. Όλα αυτά είναι κατανοητά, και αφορούν αυτό που όλοι ονομάζουμε «καλό μαθητή». Οι αποδόσεις όμως των παιδιών έχουν να κάνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό και εμάς τους γονείς.
«Επενδύοντας» στα παιδιά
Ένα από τα μεγαλύτερα θέματα σε αυτή τη σχέση είναι ο διαφορετικός τρόπος που παιδιά και γονείς αντιλαμβάνονται το σχολείο. Από την μια μεριά, οι γονείς που έχουν τις προσδοκίες, τα όνειρα που και πολλοί έχουν «επενδύσει στο παιδί ή στα παιδιά τους και μέσα από τις επιδόσεις τους στο σχολείο θέλουν να «ανταμειφθούν», Για τους γονείς, το «καλός μαθητής» είναι συχνά πολύ προσωπική υπόθεση. Καταρχήν, είναι ικανοποίηση να βλέπουν το παιδί τους να τα καταφέρνει και να μη δυσκολεύεται αλλά είναι και προσωπική τους επιβεβαίωση ότι τα έχουν καταφέρει καλά ως γονείς. Ενώ για τα παιδιά τα χρόνια του σχολείου είναι χρόνια διαρκούς και πολύ ραγδαίας ανάπτυξης, χρόνια συνεχόμενων αλλαγών στην προσωπικότητα, το συναισθηματικό κόσμο, το γνωστικό επίπεδο, τις αντιδράσεις, τη συμπεριφορά τους. Αυτές όλες οι αλλαγές, για να γίνονται σωστά και το παιδί να αναπτύσσεται να εντάσσεται και να αποδίδει όσο καλύτερα μπορεί πρέπει ν έχει την συνεχή υποστήριξη των γονέων. Και όχι τη λογική της επενδυτικής απόδοσης.
Καλός είναι μόνο ο πρώτος;
Άλλο ένα άγχος των γονέων: Καλός μαθητής είναι μόνο ο πρώτος ή αυτός που είναι στη 5αδα; Δυστυχώς, εμείς οι γονείς, ίσως από τις προσωπικές μας φιλοδοξίες ή από το σύστημα, παίρνουμε συνήθως ως βασικό κριτήριο του καλού μαθητή τις πιθανότητες που έχει να τα πάει καλά στις όποιες εξετάσεις και να είναι ανάμεσα στους πρώτους γιατί έτσι υποτίθεται ότι εξασφαλίζουμε το μέλλον του. Πρέπει λοιπόν πρώτα εμείς να διώξουμε τις εμμονές μας και να δώσουμε στο παιδί την ευκαιρία σε κάθε περίοδο να εξελίσσεται και να λειτουργεί σε ένα υγιές και όχι πιεστικό και αγχωτικό περιβάλλον.
Υπάρχει «συνταγή»
Αν λοιπόν διαχειριστούμε σωστά τα πιο πάνω μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί μας να γίνει καλός μαθητής αν του ταιριάζει και το θέλει και το ίδιο.
Ενθάρρυνση – Αυτονομία
Πρώτα από όλα το σχολείο είναι δουλειά του παιδιού. Δεν ξεκινάμε ποτέ με τη λογική: «έχουμε να κάνουμε μαθήματα» και με συνεχείς παραινέσεις στο παιδί για να μελετήσει. Είμαστε δίπλα παρακολουθούμε ελέγχουμε και βοηθάμε όταν μας ζητηθεί. Η αυτονομία μαθαίνεται σιγά-σιγά, πριν και μετά την αρχή του σχολείου, όταν οι γονείς εμπιστεύονται τα παιδιά τους και τα ενθαρρύνουν να κάνουν πράγματα μόνα τους, να συμμετέχουν ανάλογα με την ηλικία τους σε δουλειές του σπιτιού, να έχουν φίλους και να διαχειρίζονται τις σχέσεις τους.
Αναγνώριση – Εκτίμηση
αυτού που προσπαθεί ένα παιδί είναι κάτι το οποίο χρειάζεται μεγάλη γενναιοδωρία εκ μέρους των γονιών και, ίσως, κάτι παραπάνω. Πρέπει να είναι όσο πιο ειλικρινείς γίνεται. Ένα καθήκον των γονιών είναι να αναγνωρίσουν μέσα τους και να μετριάσουν, όσο γίνεται, την τελειομανία και την υπέρμετρη φιλοδοξία τους σε σχέση με τα παιδιά τους, γιατί δεν υπάρχει το τέλειο παιδί, όπως δεν υπάρχουν οι τέλειοι γονείς. Σχετικά με τα μαθήματα του σχολείου, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εμπιστευτούμε το παιδί ότι θα βρει το δικό του ρυθμό και τρόπο, ενώ ας έχουμε υπόψη ότι όσο περισσότερη πίεση ασκούμε, τόσο λιγότερες είναι οι πιθανότητες να συμβεί αυτό.
Η βοήθεια στην οργάνωση
Αυτό φυσικά δεν είναι εύκολο, γιατί η ανησυχία των γονιών βάζει σε δοκιμασία την υπομονή τους. Επειδή, όμως, οι φωνές και ο θυμός τελικά δεν έχουν κανένα θετικό αποτέλεσμα, έχει πιο ουσιαστική σημασία το να βοηθήσουν το παιδί τους να βρει τρόπους να είναι πιο συστηματικό. Να βρει πού του αρέσει να διαβάζει, ποια ώρα, να μην το αφήνουν περισσότερο από ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, ανάλογο της ηλικίας του (π.χ. όχι παραπάνω από μισή με μία ώρα στην πρώτη τάξη, μία με μιάμιση στη δευτέρα και στην τρίτη κ.ο.κ.), να κοιτάει πρώτα τι έχει και μετά να αρχίζει, να κάνει μικρά ενδιάμεσα διαλείμματα, να εναλλάσσει γραπτές με προφορικές ασκήσεις, για να μένει συγκεντρωμένο. Όλα αυτά έχουν μεγάλη σημασία και πολλά παιδιά πελαγώνουν γιατί δεν μπορούν να οργανώσουν τη μελέτη τους και όχι τόσο γιατί δυσκολεύονται με το περιεχόμενο.
Στήριξη από τους γονείς
Χρειάζονται τους γονείς για βοήθεια σε ότι δεν καταλαβαίνουν και δυσκολεύονται. Για να έχουν κάποιον που θα τα ακούσει, όταν έστω και μικρό προβληματάκια με τη συμμαθήτρια, τη δασκάλα, το γυμναστή, τον καλύτερο φίλο, τον καθηγητή της Χημείας τούς προκαλούν ανησυχία, ένταση, λύπη.
Μην μπερδεύετε το μαθητή με το παιδί : O ρόλος των γονιών είναι να μη συγχέουν το μαθητή με το παιδί και να δίνουν στο παιδί τους να καταλαβαίνει ότι μια αποτυχία στο σχολείο δεν σημαίνει γι’ αυτούς ότι απογοητεύονται ή ότι κλονίζεται η αγάπη τους γι’ αυτό. Με την πρόθεση να του δείξουν ότι «πρέπει να το πάρει στα σοβαρά», το τιμωρούν, το μαλώνουν ή δείχνουν μόνο τη δυσαρέσκεια και την απογοήτευσή τους, χωρίς να προσπαθήσουν καν να το καταλάβουν και να το βοηθήσουν. Για να ξεπεράσουν όμως τις δυσκολίες τους, τα παιδιά χρειάζονται ανθρώπους που ενδιαφέρονται να ακούσουν και να καταλάβουν. Με τον τρόπο αυτό, μαθαίνουν να ζητούν βοήθεια όταν τη χρειάζονται και να μην εγκαταλείπουν όταν κάτι δεν πάει καλά. Χρειάζονται γονείς που καταλαβαίνουν ότι πραγματικά καλός μαθητής είναι μόνο αυτός που είναι καλά και στην υπόλοιπη ζωή του.