Εδώ και λίγο καιρό προσπαθώ να μάθω στα παιδιά μου τη συνήθεια να βάζουν τα πράγματα στη θέση τους όταν τελειώνουν με αυτά. Όπως μπορείτε να φανταστείτε, δεν έχει και την τεράστια επιτυχία.
Το σκεφτόμουν λοιπόν λίγο όλο αυτό, και μου έχουν έρθει κάποιες καινούριες ιδέες. Η βασική ιδέα: μετατρέψτε το σε παιχνίδι.
Λατρεύω να φτιάχνω πίνακες και διαγράμματα, και σχεδιάζω να φτιάξω έναν πίνακα που θα δίνει πόντους στο κάθε παιδί που θα μαζεύει τα πράγματα από τη μέση. Θα παίρνουν έξτρα πόντους όταν βοηθούν τους άλλους να το θυμούνται (τους είπα να βοηθούν τα αδέρφια τους να θυμούνται, σαν πράξη ενδιαφέροντος). Θα υπάρχει ένας ελάχιστος αριθμός πόντων και θα υπάρχουν κεράσματα. Έτσι, θα μπορούν να κερδίζουν όλοι. Αυτό θα τεθεί σαν μία πρόκληση με φιλικό ύφος, όπου θα μπορούν όλοι να βοηθήσουν τον άλλο να κερδίσει – όχι σαν κανένας σκληρός διαγωνισμός. Δε μου αρέσει να φτιάχνω διαγωνισμούς για τα παιδιά μου όπου υπάρχουν νικητές και χαμένοι, γιατί το μόνο μάθημα που μαθαίνουν οι χαμένοι είναι ότι είναι χαμένοι. Και δεν είναι αυτό το μάθημα που διδάσκω στα παιδιά μου.
Κάποιες συμβουλές για να δημιουργείτε καλές συνήθειες με τα παιδιά σας:
1. Χρησιμοποιήστε το καρότο, όχι τη βίτσα. Έχω δοκιμάσει την τιμωρία σαν τρόπο να τους μάθω να θυμούνται πράγματα, και όχι μόνο δε δουλεύει, αλλά δεν είναι διασκεδαστικό για κανέναν. Τα παιδιά έτσι μαθαίνουν περισσότερα για τα λάθη τους παρά για τις συνήθειες που προσπαθείτε να φτιάξετε. Αντ’ αυτού, χρησιμοποιήστε διασκεδαστικά παιχνίδια ή ανταμοιβές, και πολύ παίνεμα. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να δουλέψω περισσότερο σε μένα.
2. Να είστε το σημείο εστίασής τους. Έχω ήδη γράψει ότι ένα από τα βασικά κλειδιά να επιμείνεις σε ένα στόχο και ουσιαστικά να τον πετύχεις, είναι να παραμείνεις επικεντρωμένος στο στόχο σου. Τα παιδιά βέβαια, έχουν δυσκολίες στο να παραμένουν επικεντρωμένα – πρέπει να το κάνετε εσείς για εκείνα. Ή ακόμη καλύτερα, μάθετε στα παιδιά τρόπους να μένουν επικεντρωμένα. Θα πρέπει να τους το θυμίζετε. Βάλτε και εμφανείς υπενθυμίσεις, για να τους το υπενθυμίζετε λίγο παραπάνω.
3. Δώστε τους πολλαπλά κίνητρα. Δώστε τους όχι μόνο ένα κίνητρο, αλλά όσα περισσότερα μπορείτε. Οι ανταμοιβές, οι έπαινοι, η θετική δημόσια πίεση (πείτε για τους στόχους τους, όχι μόνο σε όλους στο σπίτι, αλλά και τους παππούδες τους και σε άλλο κόσμο), ο φιλικός ανταγωνισμός, οι σημειώσεις, οι πίνακες και διάφορα άλλα, μπορούν όλα να είναι αποτελεσματικοί τρόποι να δώσετε κίνητρα στα παιδιά σας.
4. Προσπαθήστε να είστε συνεπείς τουλάχιστον για ένα μήνα. Λογικά, θα είναι ευκολότερο μετά από ένα μήνα, αλλά θα πρέπει να εξακολουθείτε να δίνετε κίνητρα για να συνεχίσουν. Η συνέπεια, στην αρχή, είναι πολύ σημαντική στη δημιουργία συνηθειών. Σίγουρα θα υπάρχουν αποτυχίες, αλλά μάθετε από αυτές και μην παρατάτε το στόχο σας για να τον ξαναπιάσετε την επόμενη εβδομάδα. Χρειάζεται να κρατάτε αυτό το επίκεντρο συνεχώς, έτσι ώστε να ασχολούνται και τα παιδιά με το πώς μπορούν να βελτιωθούν (και παράλληλα να περνάνε καλά!).
5. Να θυμάστε ότι τα παιδιά δεν είναι τέλεια. Θα κάνουν λάθη. Θα αποτύχουν. Μην ασκήσετε πολλές πιέσεις πάνω τους για να πετύχουν. Βοηθήστε τα με ήπιο τρόπο. Ενθαρρύνετέ τα, αλλά μην τα κρίνετε. Και θυμηθείτε ότι θα μπορούσε ουσιαστικά να πάρει μήνες ή ακόμη και χρόνια μέχρι να μάθουν κάποιες συνήθειες. Θυμηθείτε ότι κι εσείς δε μάθατε καλές συνήθειες μέσα σ’ ένα βράδυ (και ακόμη μπορεί να προσπαθείτε να μάθετε κάποιες). Μην προσμένετε να γίνουν καλύτεροι από εσάς.
6. Να συμμετέχετε κι εσείς. Θα είχε ακόμη περισσότερη πλάκα αν κάνατε το παιχνίδι όλοι μαζί, αν είχατε κοινό στόχο να μάθετε καλές συνήθειες. Αν οι γονείς είναι μέρος του παιχνιδιού, της διαδικασίας της μάθησης, της πλάκας, τα παιδιά μπορούν να μάθουν (έχοντας σαν παράδειγμα πώς οι γονείς τους θέτουν ένα στόχο, πως παραμένουν επικεντρωμένοι) πώς να παρακινήσουν τον εαυτό τους, πώς να τον ανταμείψουν επειδή τα πήγε καλά, και πώς να νιώσουν υπέροχα για οτιδήποτε κατάφεραν, ανεξάρτητα από το πόσο μικρό μπορεί να είναι.
7. Γιορτάστε το συχνά! Τα παιδιά χρειάζονται θετική ανατροφοδότηση. Αν κάνουν κάτι καλό, και μικρό να ‘ναι, γιορτάστε το σαν να προσγειώθηκαν μόλις στο φεγγάρι! Περάστε καλά όλοι μαζί, και δείξτε τους πως το να πετυχαίνεις στόχους μπορεί να είναι φοβερό συναίσθημα. Πηγαίντε έξω για ένα διασκεδαστικό δείπνο, πηγαίντε στο πάρκο ή την παραλία, πραγματικά ανταμείψτε τα, ειδικά στην αρχή.