Για να σας βοηθήσουμε να αποφύγετε να κάνετε τα ίδια λάθη, ρίξτε μια ματιά στα παρακάτω.
1. Δεν αφήνουν τα παιδιά τους να έχουν την εμπειρία του κινδύνου
Ζούμε σε έναν κόσμο που είναι γεμάτος κινδύνους. Έτσι αυτό που απασχολεί τους γονείς είναι ‘πρώτα η ασφάλεια’, πράγμα που ενισχύει το φόβο τους να μην χάσουν τα παιδιά τους και έτσι κάνουν ό,τι μπορούν για να τα προστατεύσουν. Στο κάτω- κάτω, αυτή είναι η δουλειά τους, αλλά έτσι τα έχουν απομονωμένα από μια υγιή συμπεριφορά ανάληψης κινδύνων και αρνητικών επιπτώσεων.
Ψυχολόγοι στην Ευρώπη ανακάλυψαν ότι αν ένα παιδί δεν παίξει έξω και ποτέ δεν έχει ούτε μια γρατζουνιά στο γόνατο, έχει συχνά φοβίες σαν ενήλικας. Τα παιδιά πρέπει να πέσουν μερικές φορές για να μάθουν ότι είναι φυσιολογικό. Οι έφηβοι πιθανόν πρέπει να χωρίσουν με τον φίλο ή την φίλη για να εκτιμήσουν την συναισθηματική ωριμότητα που απαιτούν οι μακροχρόνιες σχέσεις. Εάν οι γονείς αφαιρέσουν τον κίνδυνο από την ζωή του παιδιού τους, αυτά έχουν μεγάλη πιθανότητα να εμφανίσουν αλαζονεία και χαμηλή αυτοεκτίμηση σαν μεγάλοι.
2. Τρέχουν να τα σώσουν πολύ γρήγορα
Η σημερινή γενιά των νέων ανθρώπων δεν έχει αναπτύξει μερικές από τις δεξιότητες που μάθαιναν τα παιδιά πριν από 30 χρόνια, επειδή οι ενήλικες ορμούν για να αναλάβουν την φροντίδα των προβλημάτων τους. Όταν η διάσωση γίνεται πάρα πολύ γρήγορα, τα παιδιά μας δεν έχουν την ευκαιρία να σκεφθούν τις δυσκολίες που έχουν και να προσπαθήσουν να λύσουν τα προβλήματα μόνα τους.
Αργά ή γρήγορα, τα παιδιά συνηθίζουν να περιμένουν από κάποιον την βοήθεια: ‘ Αν αποτύχω ή δεν τα καταφέρω καλά, κάποιος μεγάλος θα εξομαλύνει τα πράγματα και θα αφαιρέσει τυχόν συνέπειες για την ανάρμοστη συμπεριφορά μου’. Ενώ αυτό δεν συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο και ως εκ τούτου, απενεργοποιεί τα παιδιά από το να γίνουν σωστοί ενήλικες.
3. Ζητωκραυγάζουν πολύ εύκολα
Το κίνημα της αυτοεκτίμησης υπάρχει από παλιά αλλά ρίζωσε στα σχολικά συστήματα μας στη δεκαετία του 1980. Παρακολουθήστε ένα μικρό παιχνίδι πρωταθλήματος και θα δείτε ότι ο καθένας είναι νικητής. Αυτή η νοοτροπία ‘ο καθένας παίρνει ένα βραβείο’ μπορεί να κάνει τα παιδιά μας να αισθάνονται ιδιαίτερα, αλλά η έρευνα τώρα δείχνει ότι αυτή η μέθοδος έχει απρόβλεπτες συνέπειες.
Τα παιδιά παρατηρούν τελικά ότι η μαμά και ο μπαμπάς είναι οι μόνοι που πιστεύουν ότι είναι φοβερά, ενώ κανένας άλλος δεν το λέει. Αρχίζουν να αμφιβάλλουν για την αντικειμενικότητα των γονιών τους. Προσωρινά νοιώθουν καλά αλλά δεν είναι συνδεδεμένα με την πραγματικότητα. Όταν οι γονείς ζητωκραυγάζουν πολύ εύκολα και αγνοούν την κακή συμπεριφορά, τα παιδιά τελικά μαθαίνουν να εξαπατούν, να υπερβάλλουν και να λένε ψέμματα για να αποφύγουν την δύσκολη πραγματικότητα. Δεν έχουν ανατραφεί για να την αντιμετωπίσουν.
4. Αφήνουν την ενοχή να τους κυριεύσει
Το παιδί σας δεν χρειάζεται να σας αγαπά κάθε λεπτό. Τα παιδιά σας θα ξεπεράσουν μια απογοήτευση, αλλά δεν θα ξεπεράσουν τις επιπτώσεις του να γίνουν κακομαθημένα. Έτσι,πείτε ‘όχι’ ή ‘όχι τώρα,’ και αφήστε τα να αγωνιστούν για αυτό που πραγματικά θέλουν και έχουν ανάγκη. Ως γονείς, έχουμε την τάση να τους δώσουμε αυτό που θέλουν σαν ανταμοιβή, ειδικά όταν έχουμε πολλά παιδιά.
Όταν κάποιο κάνει κάτι καλά αισθανόμαστε ότι είναι άδικο να παινέσουμε και να επιβραβεύσουμε μόνο το ένα και όχι το άλλο. Αυτό δεν είναι ρεαλιστικό και χάνεται η ευκαιρία να καταλάβουν τα παιδιά μας ότι η επιτυχία εξαρτάται από τις δικές τους ενέργειες και τις καλές πράξεις. Προσέξτε να μην τους διδάξετε ότι ένας καλός βαθμός ανταμείβεται με μια βόλτα στο εμπορικό κέντρο. Αν η σχέση σας βασίζεται σε υλικές ανταμοιβές, τα παιδιά δεν θα βιώσουν ούτε εσωτερικά κίνητρα, ούτε την άνευ όρων αγάπη.
5. Μην μοιράζεστε τα λάθη του παρελθόντος σαςΟι υγιείς έφηβοι θα θέλουν να ανοίξουν τα φτερά τους και θα πρέπει να δοκιμάσουν τα πράγματα από μόνοι τους. Εμείς ως ενήλικες πρέπει να τους αφήσουμε, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να τους βοηθήσουμε να κολυμπήσουν σε αυτά τα νερά. Μοιραστείτε μαζί τους τα σχετικά λάθη που κάνατε όταν ήσασταν στην ηλικία τους με έναν τρόπο που να τους βοηθά να μάθουν να κάνουν καλές επιλογές.
(Αποφύγετε τα αρνητικά ‘διδάγματα’ που έχουν να κάνουν με το κάπνισμα, το αλκοόλ, τα παράνομα ναρκωτικά, κ.λπ.) Επίσης, τα παιδιά πρέπει να προετοιμαστούν για να αντιμετωπίσουν τα λάθη και τις συνέπειες των αποφάσεών τους. Μοιραστείτε το πώς αισθανθήκατε όταν αντιμετωπίσατε μια παρόμοια εμπειρία, τι σας έκανε να ενεργήσετε έτσι και τι διδαχτήκατε. Επειδή δεν είμαστε η μοναδική επίδραση στα παιδιά μας, πρέπει να είμαστε η καλύτερη επιρροή.
6. Νομίζουν ότι η εξυπνάδα και το χάρισμα στο παιδί είναι ωριμότητα.
Η εξυπνάδα χρησιμοποιείται συχνά ως μέτρηση της ωριμότητας του παιδιού, και ως αποτέλεσμα οι γονείς νομίζουν ότι το παιδί τους είναι έτοιμο για τον κόσμο. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Μερικοί επαγγελματίες αθλητές και στάρλετ του Χόλιγουντ, για παράδειγμα, έχουν αφάνταστο ταλέντο, αλλά εξακολουθούν να εμπλέκονται σε δημόσια σκάνδαλα.
Ακριβώς επειδή το παιδί έχει χάρισμα σε μια πτυχή της ζωής του,μην υποθέσετε ότι αυτό διαπερνά όλους τους τομείς. Δεν υπάρχει μαγική ‘ηλικία της ευθύνης’ ή απόδειξη ως προς το πότε θα πρέπει να σε ένα παιδί να δοθεί ιδιαίτερη ελευθερία, αλλά ένας καλός κανόνας είναι να παρατηρήσετε τα άλλα παιδιά της ίδιας ηλικίας με τα δικά σας. Αν παρατηρήσετε ότι κάνουν περισσότερα μόνα τους από ό,τι το παιδί σας, ίσως να καθυστερείτε την ανεξαρτησία του παιδιού σας.
7. Δεν εφαρμόζουν οι ίδιοι αυτά που διδάσκουν
Σαν γονείς, είναι ευθύνη μας να διαμορφώσουμε την ζωή που θέλουμε να ζήσουν τα παιδιά μας. Να τους βοηθήσουμε να ζήσουν μια ζωή με χαρακτήρα, να είναι αξιόπιστα και υπεύθυνα για τα λόγια και τις πράξεις τους. Σαν αφεντικά του σπιτιού μας, μπορούμε να αρχίσουμε μιλώντας με ειλικρινά λόγια. Τα αθώα ψέματα μας θα βγουν στην επιφάνεια και θα διαβρώσουν σιγά- σιγά τον χαρακτήρα.
Παρακολουθήστε τον εαυτό σας στις μικρές ηθικές επιλογές που κάνετε και που παρατηρούν άλλοι σε εσάς, γιατί τα παιδιά σας θα τις παρατηρήσουν πολύ. Αν δεν δέχεστε εσείς για παράδειγμα να συμβιβαστείτε, να ξέρετε ότι δεν θα είναι αποδεκτό ούτε σε αυτά.
Δείξτε στα παιδιά σας τι σημαίνει να δίνεις ανιδιοτελώς και με χαρά μέσα από τον εθελοντισμό και μέσα από την ομαδική εργασία. Κάντε τους ανθρώπους και τους τόπους καλύτερους από ό, τι τους βρήκατε, και τα παιδιά σας θα το λάβουν υπόψη και θα κάνουν το ίδιο.
Περισσότερα θέματα για γονείς εδώ.