Έχω ένα κοριτσάκι 9,5 χρόνων που βαριέται κι αρνείται να διαβάσει. Έχω μεταχειριστεί διάφορους τρόπους τιμωρίας, όπως αφαίρεση διαφόρων παιχνιδιών που αγαπά… Η απάντηση της; «δεν με νοιάζει». Της έχω μιλήσει έντονα κι εκείνη κλαίει εκείνα τα κροκοδείλια δάκρυα. Πώς να το διαχειριστώ;
Η κόρη μου πηγαίνει στη Γ’ δημοτικού και δεν της αρέσει καθόλου το σχολείο. Κατά συνέπεια πρέπει να της ασκήσω μεγάλη πίεση για να κάνει τα μαθήματα της και δεν τη νοιάζει καθόλου αν πάει άγραφη. Πώς να φερθώ;
Στα ερωτήματά σας απάντησε η Ειδική Παιδαγωγός Δέσποινα Δοντά
Αγαπητές αναγνώστριες
Δέχομαι πολύ συχνά ερωτήσεις όπως: «Μα, τί να κάνω που το παιδί μου δεν θέλει να διαβάσει;» «Το παιδί μου βαριέται και δεν διαβάζει, τι να κάνω;» ή «Όλο το απόγευμα τσακωνόμαστε για να διαβάσει, πώς να το αντιμετωπίσω;». Μεγάλος αριθμός οικογενειών αντιμετωπίζει την ίδια πρόκληση καθημερινά- τη σχολική μελέτη.
Όπως σε κάθε πρόβλημα, έτσι και στην άρνηση για μελέτη, χρειάζεται να εντοπίσουμε την αιτία. Το αποτέλεσμα το βλέπουμε, είναι η συμπεριφορά που εκδηλώνει το παιδί. Μόνο με το να παρέμβουμε στη ρίζα του προβλήματος μπορούμε να διορθώσουμε το αποτέλεσμα. Έτσι, χρειάζεται να διευκρινίσουμε αν το παιδί αισθάνεται ότι δυσκολεύεται, και αν δυσκολεύεται γιατί συμβαίνει αυτό; Μήπως έχει κενά; Μήπως δεν έχει κατανοήσει προηγούμενα μέρη της ύλης και τώρα του φαίνονται βουνό; Μήπως έχει μαθησιακές δυσκολίες ή/ και δυσκολία συγκέντρωσης; Μήπως είναι πολύ φορτωμένο το πρόγραμμά του και δεν μπορεί να ανταποκριθεί; Ή απλώς θέλει να τραβήξει την προσοχή; Όποιος και αν είναι ο λόγος, η εκδήλωση τέτοιων αρνητικών συμπεριφορών κάτι υποδηλώνει και οφείλουμε να το λάβουμε υπόψη.
Ας το δούμε βήμα- βήμα πριν αρχίσει η μελέτη:
- Το παιδί έχει επιστρέψει από το σχολείο και συνήθως βλέπει τηλεόραση ή σερφάρει στο διαδίκτυο ή παίζει ηλεκτρονικά παιχνίδια. Η έκθεση αυτή σε οθόνες οδηγεί τα μάτια στο να κάνουν άτακτες κινήσεις, εντελώς διαφορετικές από αυτές που χρειάζονται για το διάβασμα. Σαν αποτέλεσμα έχουμε τη δυσκολία σωστής ανάγνωσης, την παράλειψη λέξεων και τη δυσκολία συγκέντρωσης.
- Βοηθήστε τα παιδιά να οργανώσουν το χώρο μελέτης τους με τα απαραίτητα, μάθετέ τους να καθαρίζουν το γραφείο τους και ακολουθώντας το πρόγραμμα της επόμενης μέρας να έχουν δίπλα τους μόνο όσα βιβλία τους χρειάζονται και όχι μια στοίβα τετράδια που θα τα γεμίζει άγχος.
- Επιπλέον, γυρίστε το γραφείο τους έτσι, ώστε να μην έχουν θέα προς το παράθυρο, κάτι που θα τα αποσπούσε συχνά, αλλά βεβαιωθείτε πως ο φωτισμός είναι επαρκής.
- Ακόμη, προσαρμόστε την καρέκλα τους (όχι γυριστή με ρόδες) στο ύψος τους προσέχοντας να έχουν γωνία 90 μοιρών τα γόνατα (αν χρειάζεται βάλτε ένα υποπόδιο) και τα ισχία, και οι αγκώνες να ακουμπούν πάνω στην επιφάνεια εργασίας τους.
Αφού, λοιπόν, έχετε φτιάξει τα περιβαλλοντικά στοιχεία, εξετάστε την κούραση του παιδιού και αν έχει φορτωμένο πρόγραμμα. Ίσως, μέσα σε ένα πιεστικό πρόγραμμα κρύβονται οι δικές σας υψηλές προσδοκίες, οι οποίες μπορεί να αγχώνουν περισσότερο το παιδί στην προσπάθειά του να ανταποκριθεί και να μη σας απογοητεύσει, με αποτέλεσμα, στο τέλος, να τα παρατά και να εκδηλώνει άρνηση.
Αν το παιδί σας έχει μαθησιακές δυσκολίες, ελάτε σε συνεννόηση με το δάσκαλο, ώστε να έχει περιορισμένη ύλη για το σπίτι ή προσαρμοσμένη στις δικές του ανάγκες. Επιπλέον, μπορείτε να ζητήσετε να του δίνονται τα μαθήματα (Ιστορία κτλ) με μορφή σχεδιαγράμματος ή με μορφή ερωτήσεων. Ανεξαρτήτως μαθησιακών δυσκολιών, απαραίτητο είναι να ορίσετε πόσα διαλείμματα θα κάνει το παιδί, πότε θα τα κάνει, ποια θα είναι η διάρκειά τους και τι θα κάνει σε αυτά. Φροντίστε να διαρκούν μόνο λίγα λεπτά για να μπορεί το παιδί να ξανά οργανωθεί και να περιλαμβάνουν κίνηση για εκτόνωση (τραμπολίνο, σκοινάκι, μουσική κτλ).
Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό, είναι η δική μας στάση προς το διάβασμα καθώς αποτελούμε παράδειγμα για τα παιδιά μας. Είναι στο χέρι μας να κάνουμε τα παιδιά να αποκτήσουν μια θετική στάση προς το διάβασμα και το βιβλίο εν γένει.
Δέσποινα Δοντά
Ειδική Παιδαγωγός
MA Special Educational Needs