Οι περισσότεροι από εμάς έχει χρειαστεί ή ίσως να χρειαστεί κάποια στιγμή να γράψουμε μια έκθεση ή έστω κάποιο κείμενο με ένα συγκεκριμένο θέμα. Γνωρίζουμε όμως πώς να το κάνουμε αυτό σωστά;
Η αλήθεια είναι ότι από πρώτης άποψης, το να γράψουμε μια σωστή και καλή έκθεση φαντάζει ίσως λίγο δύσκολο, ωστόσο τα πράγματα μπορούν να γίνουν αρκετά πιο εύκολα, αν ακολουθήσουμε ορισμένους απλούς κανόνες.
Στην ουσία, για να γράψουμε μία σωστή έκθεση πρέπει να ακολουθήσουμε μία λίγο – πολύ συγκεκριμένη διαδικασία, ούτως ώστε το κείμενο μας να έχει την σαφήνεια και την πληρότητα που χρειάζεται ή με πιο απλά λόγια να έχει αρχή, μέση και τέλος.
Έτσι, κάθε ολοκληρωμένο και σωστά δομημένο κείμενο πρέπει για παράδειγμα να χωρίζεται σε τρεις επιμέρους ενότητες, δηλαδή να έχει πρόλογο, κυρίως θέμα και επίλογο.
Ας δούμε λοιπόν κάποιες χρήσιμες συμβουλές για να γράφουμε σωστά δομημένα κείμενα και εκθέσεις.
Πώς πρέπει να είναι ο πρόλογος ενός κειμένου ή μιας έκθεσης
Ο πρόλογος ενός κειμένου, εν προκειμένω μιας έκθεσης, είναι πολύ σημαντικός, καθώς ο ρόλος του είναι να εισάγει τον αναγνώστη στο θέμα, να του κεντρίσει το ενδιαφέρον και γενικότερα να του δώσει μία ιδέα για το τι θα διαβάσει παρακάτω.
Ένας καλός και σωστός πρόλογος ενός κειμένου έχει συνήθως έκταση μιας παραγράφου και πρέπει να περιέχει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω:
● μια μικρή ιστορική αναδρομή
● χρήση κάποιων ερεθισμάτων από θέματα που βρίσκονται στην επικαιρότητα
● μια γενική περιγραφή του θέματος
● την καταγραφή ενός γενικού σκοπού
● μια σύντομη αναδρομή στο παρελθόν
● την καταγραφή της εμπειρίας ενός ατόμου, η οποία μπορεί να είναι είτε προσωπική, είτε κάποιου άλλου (μνήμη)
● κάποιο γνωμικό
● τη διατύπωση ενός προβληματισμού για κάτι
● τη διατύπωση μίας ή περισσότερων υποθέσεων για το θέμα που θα αναπτυχθεί
● τη διατύπωση ενός ερωτήματος σχετικά με το κυρίως θέμα που θα ακολουθήσει
● την έκφραση ενός συναισθήματος ή μιας στάσης (προσωπικής ή μη) απέναντι στο θέμα
● την αρχή της ιστορίας που θα διηγηθούμε στη συνέχεια (ποιος – που – πότε – γιατί)
Τι πρέπει να περιλαμβάνει το κυρίως θέμα ενός κειμένου ή μια έκθεσης
Το κυρίως θέμα μιας έκθεσης είναι η ενότητα στην οποία αναπτύσσεται ο κορμός του κειμένου και η ροή της ιστορίας που θέλουμε να πούμε. Αποτελείται συνήθως από τρεις παραγράφους, χωρίς ωστόσο αυτό να είναι δεσμευτικό. Για παράδειγμα αν γράφουμε μια μεγάλη έκθεση, τότε μπορεί να πιάσει ακόμη και πέντε ή και περισσότερες παραγράφους.
Καλό είναι να γίνεται χρήση επιθέτων για την καλύτερη περιγραφή των γραφομένων μας, ενώ πρέπει να χρησιμοποιούμε και επιχειρήματα (να λέμε πάντα για ποιόν λόγο συμβαίνει το οτιδήποτε).
Στην ενότητα του κυρίως θέματος θα πρέπει να κάνουμε μια ιεράρχηση των σκέψεων μας, ενώ κάθε παράγραφός της θα πρέπει να έχει αρχή μέση και τέλος, σαν μια μικρή έκθεση (πρόλογος – κυρίως θέμα – επίλογος).
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκθέσεων. Μερικοί από αυτούς είναι η καταγραφή μιας άποψης (περιγραφή πλεονεκτημάτων – μειονεκτημάτων), η ανάπτυξη μιας ιστορίας, η παρουσίαση δεδομένων, η παρουσίαση επιμέρους στόχων κλπ.
Καταγραφή άποψης
Σε αυτόν τον τύπο έκθεσης, που είναι γνωστή και ως έκθεση ιδεών, μας ζητάνε συνήθως να εκφράσουμε την άποψη μας πάνω σε ένα συγκεκριμένο ζήτημα. Το σωστό είναι να ξεκινήσουμε την περιγραφή μας από έξω προς τα μέσα, δηλαδή να ξεκινήσουμε από το γενικό για να καταλήξουμε στο ειδικό.
Στην πρώτη παράγραφο αναφέρουμε τα θετικά στοιχεία ή αλλιώς τα πλεονεκτήματα, στην δεύτερη τα αρνητικά ή τα μειονεκτήματα και στην τρίτη και τελευταία παράγραφο το συμπέρασμα, την προσωπική στάση ή τους τρόπους αντιμετώπισης. Γενικά γράφουμε μια μικρή ιστορία (πχ από μνήμη).
Ανάπτυξη ιστορίας
Στην περίπτωση που μας ζητήσουν να αναπτύξουμε μια ιστορία (συνήθως φανταστική, χωρίς όμως αυτό να είναι υποχρεωτικό) ακολουθούμε την εξής δομή για το κυρίως θέμα μας.
Στην πρώτη παράγραφο κάνουμε την προετοιμασία – προεργασία της ιστορίας και καταγράφουμε τα συναισθήματα των ηρώων (αναμονή, αγωνία, άγχος κλπ). Με απλά λόγια γράφουμε πως ξεκίνησαν όλα.
Στην επόμενη παράγραφο αναπτύσσουμε την κυρίως πλοκή αναφερόμενοι στις ενέργειες των ηρώων με παράλληλη περιγραφή του χώρου ή / και των συναισθημάτων.
Τέλος, στην τρίτη κι τελευταία παράγραφο, δίνουμε το τέλος της ιστορίας, αναφερόμαστε στην κατάσταση των ηρώων και γενικά περιγράφουμε τι έγινε τελικά. Αν θέλουμε η ιστορία μας να έχει και κάποια ανατροπή, εδώ είναι το κατάλληλο σημείο για να την τοποθετήσουμε.
Καταγραφή δεδομένων
Σε αυτό το είδος έκθεσης συνήθως μας δίνονται κάποια δεδομένα ή μια έρευνα με τα αποτελέσματα της και ζητείται από εμάς να τα παρουσιάσουμε ή και να τα σχολιάσουμε. Έτσι, την πρώτη παράγραφο την αφιερώνουμε απλά στην παρουσίαση των δεδομένων αυτών ή της έρευνας που μας δίνεται ή τέλος πάντων σε ότι άλλο μας ζητάνε.
Στην δεύτερη παράγραφο γίνεται ο σχολιασμός των επιμέρους στοιχείων, δεδομένων κλπ, ενώ στην τελευταία παράγραφο γίνεται μια γενίκευση με παράλληλη μεταφορά των στοιχείων αυτών στην καθημερινή ζωή, δηλαδή σε πιθανές χρήσεις και εφαρμογές.
Καταγραφή επιμέρους στόχων
Όπως και στο προηγούμενο είδος έκθεσης, έτσι κι εδώ, ξεκινάμε στην πρώτη παράγραφο με την παρουσίαση των επιμέρους στόχων, συνεχίζουμε στην επόμενη με τους τρόπους επίτευξης των ιεραρχημένων στόχων, ενώ κλείνουμε την ενότητα του κυρίως θέματος της έκθεσης μας με τις πιθανές δυσκολίες ή εμπόδια που ανακύπτουν, καθώς και την λύση ή την λύτρωση.
Πώς πρέπει να είναι ο επίλογος ενός κειμένου ή μια έκθεσης
Όπως ακριβώς κι ο πρόλογος, έτσι και ο επίλογος είναι πολύ σημαντικός για τη δομή και την πληρότητα της έκθεσης μας, καθώς μας δείχνει τι γίνεται στο τέλος, ενώ καλό είναι να αφήνεις στον αναγνώστη μια καλή εντύπωση για το κείμενο μας.
Στον επίλογο ουσιαστικά γράφουμε τα συμπεράσματα της έκθεσης μας χωρίς να προσθέτουμε καθόλου νέα στοιχεία που δεν έχουν αναφερθεί πιο πάνω στο κείμενο μας.
Ένας σωστός επίλογος για να κλείσουμε το κείμενο μας καλό είναι να περιέχει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω:
● κάποιο γνωμικό
● καταγραφή ενός τελικού συμπεράσματος
● καταγραφή σκέψεων και συναισθημάτων
● επίκληση στην αυθεντία
● χρήση ενός ή περισσότερων αποδεδειγμένων στοιχείων
● αναφορά σε μελλοντικά σχέδια
● μια ευχή
● αναφορά σε μια μίμηση
● αναφορά σε αποφυγή (τι να αποφύγουμε)
● διατύπωση ενός εκ νέου προβληματισμού
● εισαγωγή ενός διλήμματος
● αναφορά σε κάποιο δίδαγμα (ηθικό ή μη)
● αναφορά στην κατάληξη των ηρώων της ιστορίας
Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η δομή που πρέπει να ακολουθούμε όταν γράφουμε εκθέσεις ή γενικότερα κάποιο κείμενο για ένα συγκεκριμένο θέμα.
Ελπίζουμε να σας φάνηκε χρήσιμος ο παραπάνω οδηγός. Καλές εκθέσεις!
http://coolweb.gr/pos-grafo-ekthesi
Περισσότερες συμβουλές εδώ.